Door capaciteitsproblemen moeten jaarlijks zo’n 600 baby’s verplaatsen naar een andere Neonatale Intensive Care Units (NICU’s). Onderzoekers van het onderzoekscentrum CHOIR van de Universiteit Twente, het Amalia Kinderziekenhuis Nijmegen en het Emma kinderziekenhuis Amsterdam onderzochten een innovatieve oplossing. Door NICU-verpleegkundigen flexibel in te zetten binnen het landelijke NICU-netwerk kan het aantal neonatale transporten potentieel met maar liefst 70% verminderen – een reductie van minimaal één patiënttransport per dag.
Het goede nieuws is dat we in Nederland als geheel voldoende capaciteit hebben om deze kritieke vorm van zorg te leveren. Maar momenteel worden baby’s vaak verplaatst wanneer een NICU geen capaciteit meer heeft. Dit brengt naast een hoop logistiek gedoe ook gezondheidsrisico’s met zich mee voor het kind en het vergroot de afstand tot de woonplaats van de ouders. "De fysieke capaciteit van NICU’s is hierbij meestal niet het probleem, maar het tekort aan gespecialiseerde verpleegkundigen," zegt Gréanne Leeftink, hoofdauteur van de studie.
Flexibiliteit voorkomt patiëntverplaatsingen
Het onderzoek, gepubliceerd in Health Care Management Science, laat zien dat het verplaatsen van verpleegkundigen in plaats van baby’s een groot deel van deze transporten kan voorkomen. De onderzoekers analyseerden verschillende scenario’s. “Met een klein beetje flexibiliteit in personeelsinzet kan een groot deel van de patiëntverplaatsingen worden voorkomen”, vertelt Leeftink. Vooral in de Randstad blijkt deze methode zeer effectief.
Om de beschikbare zorgcapaciteit al veel beter te benutten hoeft slechts 15% van de verpleegkundigen een deel van hun tijd inzetbaar te zijn op meerdere locaties. Uiteindelijk gaat het maar om 3-4% van de diensten. "Door samenwerking en flexibele inzet kunnen we de beschikbare zorgcapaciteit veel beter benutten", aldus Leeftink. De onderzoekers pleiten voor een proefproject om de haalbaarheid in de praktijk te testen. Een dergelijk systeem kan niet alleen de kwaliteit van zorg verbeteren, maar ook de belasting voor ouders en zorgpersoneel verminderen.
Verschillende strategieën
Om de flexibele inzet van verpleegkundigen optimaal te organiseren, onderzochten de onderzoekers verschillende strategieën. De aanpak waarbij verpleegkundigen op alle NICU’s kunnen worden ingezet, bleek het meest effectief in het terugdringen van transporten, maar vergt ook de meeste flexibiliteit van het personeel.
Een alternatieve strategie koppelt NICU’s aan elkaar in tweetallen, waardoor verpleegkundigen zich slechts tussen twee locaties hoeven te bewegen. Hoewel deze methode iets minder transportreductie opleverde, biedt ze voordelen zoals een kortere reistijd en meer stabiliteit voor het personeel.
Meer informatie
Het onderzoek bouwt voort op het afstudeerwerk van UT-alumna Kimberley Morris, die in 2022 de Graduation Award van de faculteit BMS won op dit thema. Dr. ir. Gréanne Leeftink, universitair hoofddocent binnen de onderzoeksgroep CHOIR (TechMed Centrum), werkte samen met prof. dr. ir. Erwin Hans, hoogleraar operations management en medeoprichter van CHOIR, en artsen Tim Antonius van het Amalia Kinderziekenhuis Nijmegen en Willem de Vries van het Emma Kinderziekenhuis Amsterdam om de studie verder uit te breiden.
Hun bevindingen zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Health Care Management Science onder de titel ‘Inter-organizational pooling of NICU nurses in the Dutch neonatal network: a simulation-optimization study’. Het artikel is open access en online beschikbaar.
