Vandaag maakten negen kennisinstellingen en industriële partners bekend hun krachten te bundelen op het gebied van orgaan-op-chip-technologie. De oprichting van het hDMT (Institute for human Organ and Disease Model technologie) kan Nederland naar de wereldtop brengen op dit onderzoeksterrein. Dat stelt Albert van den Berg, wetenschappelijk directeur van UT-onderzoeksinstituut MIRA en een van de initiatiefnemers van het onderzoeksconsortium.
Organen op chips zijn kleine apparaatjes waarin levende cellen van een specifiek orgaan worden gekweekt. Ze bootsen de functies, dynamica en opbouw van menselijke organen na. Je kunt de apparaatjes onder meer gebruiken om nieuwe medicijnen te testen en om onderzoek te doen naar verschillende ziektes. Het duurt momenteel, vanwege de lange testfase, gemiddeld twaalf jaar om een nieuw medicijn op de markt te brengen. Met de organen op chips kun je dit proces sneller, goedkoper en veiliger maken.
Binnen Nederland is er volgens Albert van den Berg al veel expertise op dit terrein aanwezig, maar deze expertise is versnipperd. “En binnen dit multidisciplinaire vakgebied red je het niet met één enkele discipline. Daarom brengen we binnen het hDMT kennis en mensen samen in één consortium. Denk hierbij aan de celbiologie, genetica en microfabricagetechnologie.”
Volgens Van den Berg kan het hDMT Nederland tot de wereldtop op het gebied van orgaan-op-chip-technologie brengen. Momenteel is het Wyss Institute van Harvard wereldwijd nog dé speler als het gaat om deze technologie. “Nederland kan zich meten met de expertise die aanwezig is in en rondom dit instituut.”
Negen partners
Binnen de stichting hDMT delen negen partners (Universiteit Twente, TU Delft, TU Eindhoven, Hubrecht Instituut, Galapagos, Universiteit Leiden, Leids Universitair Medisch Centrum, Genmab en het Erasmus Medisch Centrum) technologie, kennis en faciliteiten met elkaar. In eerste instantie focust de stichting zich op de onderzoekslijnen: hart- , kanker- en bloedvaten-op-chips. Maar, dit is volgens Albert van den Berg slechts het begin. “Ik denk dat het consortium uiteindelijk tot tien tot twintig organen op een chip kan leiden. De UT is aanvankelijk gevraagd om het consortium te versterken vanwege onze expertise op het gebied van de nanofluïdica en sensing technologie, maar inventarisatie leerde me dat we op de UT al veel meer onderzoekslijnen hebben die goed aansluiten bij het consortium.”
Als voorbeelden noemt Van den Berg het onderzoek van Dimitrios Stamatialis naar artificiële nieren, het onderzoek van Marcel Karperien naar kraakbeenherstel en het onderzoek van André Poot naar longen op een chip. “Maar er zijn op de UT nog veel meer groepen waarvan het onderzoek heel goed aansluit.”
Deuren farmaceutische industrie
De samenwerking tussen de partners levert alle partijen voordelen op. Het consortium werkt pre-competitief samen, waardoor het mogelijk is om binnen Nederland een betere focus in het onderzoek te leggen. Daarnaast kunnen de aangesloten partners gebruik maken van elkaars faciliteiten en expertise. “De UT haalt hiermee bijvoorbeeld heel veel kennis op het gebied van celbiologie in huis”, vertelt Van den Berg. Een ander belangrijk voordeel voor de UT is volgens hem dat het consortium de deuren naar de farmaceutische industrie verder kan openen. “Met de oprichting van het hDMT ontstaat één duidelijk loket voor de farmaceuten, ze hoeven voortaan dus met maar een entiteit om de tafel te zitten. Omdat we in Twente geen academisch ziekenhuis hebben, is de toegang tot de grote wereldspelers in de farmaceutische industrie momenteel nog beperkt. Het hDMT kan hier verandering in brengen. Daarnaast versterkt het de samenwerking tussen UT-onderzoeksinstituten MESA+ en MIRA verder.”
