Klimaatwetenschappers over de hele wereld bevestigen humanitaire gevolgen in het vandaag verschenen rapport van het VN-klimaatpanel IPCC. Maarten van Aalst, hoogleraar Klimaat en Rampen aan de Universiteit Twente en directeur van het Klimaatcentrum van het Internationale Rode Kruis, is één van de hoofdauteurs. “Dit rapport betekent dat het licht op rood springt, een groot alarm voor wat er op ons afkomt. Het bevestigt wat we al zien gebeuren, wat we verwachten voor de toekomst en - het allerbelangrijkste - wat we kunnen doen om die effecten te beperken.”
Climate Change 2022: impacts, adaptation and vulnerability is geschreven door meer dan 200 klimaatexperts over de hele wereld. Het rapport borduurt voort op het klimaatrapport van afgelopen zomer over wat er gebeurt in de atmosfeer en de oceanen - en maakt een doorvertaling naar de gevolgen voor mensen en ecosystemen. Het laat zien dat allerlei risico’s nu al zichtbaar zijn en sneller zullen toenemen naarmate de opwarming vordert. Voor het eerst meldt het IPCC ook dat klimaatverandering nú al bijdraagt aan humanitaire crises, vooral voor de meest kwetsbaren. Klimaatverandering verstoort nu al het leven van miljarden mensen, in het bijzonder de armsten ter wereld.
Driedubbele bevestiging voor meest kwetsbaren
In het rapport staan een aantal bevestigingen die noodhulporganisaties , zoals het Rode Kruis al in het dagelijkse werk tegenkomt. Allereerst de urgentie om de oorzaken van klimaatverandering écht aan te pakken. Een tweede bevestiging is dat we meer moeten doen om de stijgende risico’s het hoofd te bieden. Reageren op rampen nadat deze zich al hebben voorgedaan, is onvoldoende om levens te redden en de crises van de toekomst te bestrijden. De nieuwste wetenschap bevestigt ten derde dat de gevolgen en risico's van klimaatverandering de kwetsbaarheden van gemarginaliseerde groepen en de sociale en economische ongelijkheid in de wereld verergeren. Deze vergroten op hun beurt acute ontwikkelingsproblemen, vooral in ontwikkelingslanden en op kwetsbare plekken zoals kustgebieden, kleine eilanden, woestijnen, bergen en poolgebieden.
Risico’s komen sneller op ons af, maar het is nog niet te laat
Van Aalst: “Dit rapport vertelt ons ondubbelzinnig dat we een stevige koerswijziging nodig hebben om een leefbare toekomst veilig te stellen. Alle risico’s waar we ons in het verleden zorgen over maakten, komen nu nog sneller op ons af. Maar het rapport toont ook dat het nog niet te laat is. Ten eerste door de uitstoot van broeikasgassen te verminderen om het ergste te voorkomen. Maar we moeten ook beter leren omgaan met de risico’s die we niet meer kunnen voorkomen. Veel van de oplossingen, zoals betere waarschuwingen voor extreem weer en sociale vangnetten, hebben hun waarde al bewezen."
‘Doortastend en drastisch optreden’
Jagan Chapagain, Secretaris-Generaal van het Internationale Rode Kruis, roept overheden en maatschappelijke organisaties op tot lokale hulp én financiering voor de meest kwetsbaren, zodat de vernietigende humanitaire gevolgen van de klimaatcrisis een halt kan worden toegeroepen.
