Dankzij onderzoekers van de Universiteit Twente wordt de luchtdichtheid van veel Nederlandse woningen in kaart gebracht. Aan de hand van meer dan honderd door bedrijven beschikbaar gestelde rapporten van ‘blower door tests’, waarmee de luchtdichtheid van een woning wordt bepaald, willen zij gemeenten en bouwpartijen aanbevelingen doen op het gebied van luchtdichtheid.
Bram Entrop, universitair docent Duurzaam Bouwen aan de Universiteit Twente, verzamelt een schat aan data over luchtdichtheid van woningen. In zijn onderzoek ‘Impenetrable infiltration’, dat valt onder het programma Lighthouse van de 3TU, schetst hij samen met de Technische Universiteit Eindhoven en bouwbedrijf SelektHuis een totaalbeeld van de huidige luchtdichtheid van Nederlandse nieuwbouwwoningen.
Totaalplaatje ontbreekt
“Waarom we dat doen? Sinds 1995 stellen we eisen aan de energieprestatie van woningen. Er zijn inmiddels meerdere (private) bedrijven die de luchtdichtheid van gebouwen daadwerkelijk controleren en dus metingen uitvoeren”, vertelt Entrop. “Individuele rapportages van opdrachtgevers geven echter nog geen totaalplaatje van Nederland. Woningen moeten aan een zogenaamde ‘energieprestatiecoëfficiënt’ voldoen, maar niemand lijkt op dit moment een overkoepelende check uit te voeren of daarin de vereiste of gewenste luchtdichtheid wordt bereikt. In de praktijk zijn er nog diverse lekken in woningen. De ventilatie moet uiteraard goed zijn, maar buiten het ventilatiesysteem wil je eigenlijk de woning zo dicht mogelijk hebben, zodat er geen comfortklachten ontstaan of onnodig energieverlies optreedt.”
Geen beschuldigende vinger
Entrop wil de verzamelde data vooral inzichtelijk maken. Niet door met een beschuldigend vingertje naar een specifieke aannemer of bouwfysisch adviesbureau te wijzen, maar door algemene kenmerken en veel voorkomende aandachtspunten er uit te lichten. “We willen dit op een moderne manier terugkoppelen via onze website en sociale media. Een aannemer wil immers geen onderzoeksrapport van 150 pagina’s doorspitten, maar meteen, liefst online, zien wat er moet gebeuren indien er verbetering nodig is.”
Blowerdoortest
De data die Entrop verzamelt, komt voort uit blower door tests in nieuwbouwwoningen. Een blower door test meet de luchtdichtheid van een woning. Hiervoor wordt de deuropening afgesloten met een zeildoek met daarin een ventilator die is aangesloten op een luchtdrukmeter. Door stapsgewijs onderdruk en overdruk te creëren, wordt de luchtdichtheid van een gebouw bepaald. Het opsporen van lekken gebeurt met behulp van rook of een infraroodcamera. Infiltratie (oftewel ongecontroleerde ventilatie) vindt plaats op plekken waar gebouwdelen niet luchtdicht op elkaar aansluiten. Entrop en zijn collega’s voerden zelf ook dergelijke tests uit en woonden deze bij. Bovendien willen ze het protocol voor deze tests aanpassen zodat deze meer gedetailleerd en betrouwbaarder uitgevoerd worden.
Meer informatie
Het onderzoek ‘Impenetrable infiltration’ wordt gefinancierd uit een 3TU Lighthouse project. Hierin wordt samengewerkt met onderzoekers van de TU Eindhoven. Bram Entrop promoveerde in 2013 aan de Universiteit Twente en werd daarna universitair docent. In zijn proefschrift concludeerde hij destijds dat helaas niet alle nieuwe energietechnieken in woningen leiden tot een structurele daling van de energiekosten. Bovendien veroveren nieuwe, innovatieve energietechnieken voor gebouwen moeilijk een plekje op de Nederlandse markt, zo stelde hij.
Meer informatie: www.utwente.nl/luchtdichtheid
In de video hieronder is te zien hoe Entrop en zijn team een blower door test uitvoeren in een woning.
