In veel grote steden over de hele wereld, waaronder grote Nederlandse steden, nemen de fietsvolumes toe. Tegelijkertijd hebben deze steden te maken met een toenemend aantal fietsers dat betrokken is bij ernstige verkeersongevallen. SWOV-onderzoeker en UT-promovendus Teun Uijtdewilligen draagt met zijn proefschrift bij aan het begrip van hoe toenemende fietsvolumes in stedelijke gebieden de objectieve en subjectieve veiligheid van fietsers beïnvloeden. De resultaten laten zien dat het aantal fietsongevallen even als het ongevalsrisico van fietsers toeneemt. Hetzelfde effect treft hij aan bij gemotoriseerde voertuigen.
Uijtdewilligen onderzocht hoe fietsvolumes en gemotoriseerde voertuigvolumes in de vier grootste Nederlandse steden (Amsterdam, Utrecht, Rotterdam en Den Haag) bijdragen aan het aantal ernstig gewonden en dodelijke ongevallen en de ervaren veiligheid van fietsers. Daarnaast bekeek de promovendus de soorten fietsinfrastructuur, snelheidslimieten, de netwerkstructuur en de gebouwde omgeving.
Proefschrift
In dit proefschrift wordt objectieve veiligheid vastgelegd door te kijken naar het aantal dodelijke en zwaargewonde fietsongevallen (d.w.z. ongevalsfrequentie) en de kans op een fietsongeval (d.w.z. ongevalsrisico) gerelateerd aan de blootstelling van fietsers en gemotoriseerde voertuigen (d.w.z. het aantal fietsers of voertuigen per eenheid weglengte). Aangezien het blootstellingsniveau aanzienlijk varieert tussen de uren van de dag, worden blootstellingsstatistieken per uur gebruikt. Subjectieve veiligheid wordt vastgelegd door te kijken naar de impact van drukte onder fietsers op de ervaren veiligheid van fietsers.
Resultaten
De resultaten laten zien dat bij toenemende blootstelling aan fietsers zowel het aantal fietsongevallen als het ongevalsrisico van fietsers toeneemt. Hetzelfde effect wordt gevonden bij het verhogen van de blootstelling aan gemotoriseerde voertuigen. Bovendien worden gescheiden fietspaden weliswaar het veiligste type fietsinfrastructuur gevonden in termen van objectieve veiligheid, maar worden ze als het minst veilig ervaren wanneer de drukte onder fietsers groot is. Drukte heeft over het algemeen een negatieve invloed op de ervaren veiligheid van fietsers, met name voor oudere fietsers en vrouwen. Er wordt ook vastgesteld dat subjectieve en objectieve veiligheid gecorreleerd zijn en dat deze relatie wordt beïnvloed door blootstelling aan fietsers en gemotoriseerde voertuigen.
Aangezien de verwachting is dat de fietsvolumes in grote steden blijven toenemen, is het belangrijk om te investeren in fietsinfrastructuur die in staat is om grote fietsstromen veilig te faciliteren en die fietsers scheidt van gemotoriseerde voertuigen.