Waterschaarste treft elk jaar ten minste 2,67 miljard mensen voor een periode van minstens één maand per jaar. Dat blijkt uit een nieuw onderzoek, waarin de waterconsumptie in 405 stroomgebieden over de hele wereld is geanalyseerd. De resultaten zijn gepubliceerd in het online wetenschappelijke tijdschrift PLoS ONE.
‘Zoetwater is een schaarse natuurlijke hulpbron; de jaarlijkse beschikbaarheid ervan is beperkt en de vraag ernaar groeit,’ aldus Arjen Hoekstra, Professor Multidisciplinary Water Management aan het onderzoeksinstituut IGS van de Universiteit Twente en hoofdauteur van het rapport Global Monthly Water Scarcity: Blue Water Footprints versus Blue Water Availability. ‘Op veel plaatsen in de wereld raakt de zoetwatervoorraad uitgeput: rivieren vallen droog en het waterniveau in meren daalt, net als het grondwaterpeil.’
In het nieuwe onderzoek naar wereldwijde waterschaarste werd de variabiliteit van waterstromen van maand tot maand in kaart gebracht en werd gekeken naar de stromingen die essentieel zijn om kritische ecologische functies in stand te houden. Aan de hand van een gedetailleerde analyse van het totale watergebruik, of liever gezegd de mate van uitputting van de watervoorraad, toont het onderzoek aan hoe het feitelijke watergebruik voor de akkerbouw, de industrie en de drinkwatervoorziening een duurzaam en verantwoord watergebruik op veel plaatsen overstijgt.
Tweeënnegentig procent van onze totale watervoetafdruk gaat naar de landbouw, en de irrigatielandbouw gebruikt zelfs nog meer water dan steden en de industrie. Co-auteur Brian Richter, directeur van het Global Freshwater Program van The Nature Conservancy legt uit: ‘Per gebied verbruiken steden natuurlijk meer water dan de landbouw, maar het is belangrijk om hierbij te beseffen dat de irrigatielandbouw vier keer meer landoppervlak beslaat dan de steden. We moeten de boeren helpen om de meest geavanceerde irrigatietechnieken te implementeren en de productiviteit van door regenwater gevoede bedrijven zo snel mogelijk zien te verbeteren. Kort gezegd: we moeten meer voedsel produceren met minder water.’
Tussen 1996 en 2005 analyseerden onderzoekers van de Universiteit Twente, het Water Footprint Network, The Nature Conservancy en het Wereldnatuurfonds de rivierstromen in 405 stroomgebieden. Hun onderzoek wees uit dat in 201 stroomgebieden, waarvan in totaal 2,67 miljard mensen afhankelijk zijn, ernstige waterschaarste optrad gedurende tenminste een maand per jaar.
‘Op plekken waar meerdere maanden van schaarste optreden zal de concurrentie om water sterk zijn,’ aldus Richter, ‘en tijdens perioden van droogte zullen de economische gevolgen voor de landbouw, stroomvoorziening en andere industrieën duidelijk worden.’
‘Dit onderzoek geeft een gedetailleerder en completer beeld van de relatie tussen de watervoetafdruk (de hoeveelheid water die gebruikt wordt bij de productie van goederen en diensten) en de toenemende problemen van waterschaarste en de daaruit voortvloeiende verliezen op het gebied van milieu, maatschappij en economie,’ zegt Ruth Mathews, Executive Director van het Water Footprint Network. ‘Door samen te werken met overheden, investeerders, bedrijven, boeren en milieuorganisaties kunnen we gericht actie ondernemen om de duurzaamheid, efficiëntie en distributie van het watergebruik te verbeteren, zodat we de mensen van voedsel kunnen blijven voorzien en ook in de toekomst gezonde ecosystemen kunnen ondersteunen.’
Co-auteur Ashok Chapagain, Senior Wateradviseur bij het Wereldnatuurfonds in het Verenigd Koninkrijk onderstreept het belang van zijn werk voor de wereldwijde natuurbehoudsdoelstellingen van het WNF. ‘Jaarlijkse gemiddelden kunnen verhullen wat er werkelijk aan de hand is in een stroomgebied. Door de waterschaarste van maand tot maand te visualiseren kan het watergebruik worden aangepast aan de maatschappelijke en economische vraag, en aan de behoeften van de rivieren zelf.’
De waterschaarste zoals geschat in het rapport komt sterk overeen met de gedocumenteerde ecologische achteruitgang en sociaal-economische gevolgen in enkele van de stroomgebieden met het grootste watergebruik.
Noot voor de pers
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met:
Arjen Hoekstra, 053 489 3880
Universiteit van Twente
Ruth Mathews, 06 238 15408
Ruth.Mathews@waterfootprint.org
Water Footprint Network
Dr. Ashok Chapagain,+044 1483 412507
Zoetwaterprogramma, WNF-UK
The Nature Conservancy is een wereldwijd opererende natuurbeschermingsorganisatie die ecologisch belangrijke landschappen en wateren beschermt. The Nature Conservancy heeft meer dan een miljoen supporters en beschermt inmiddels ruim 500.000 km2. Ga voor meer informatie over The Nature Conservancy naar http://www.nature.org/.
Universiteit Twente
De Universiteit Twente is een jonge en ondernemende onderzoeksuniversiteit met een focus op technologische ontwikkelingen en de betekenis daarvan voor mens en maatschappij. Belangrijke onderzoeksgebieden zijn gezondheid, water, duurzaamheid, veiligheid en onderwijs.
Water Footprint Network
Het Water Footprint Network is een dynamische, internationale leergemeenschap en een platform dat verschillende gemeenschappen op het gebied van duurzaam en efficiënt gebruik en eerlijke verdeling van water met elkaar verbindt. Het Water Footprint Network telt meer dan 160 partners in 34 landen en vertegenwoordigt een grote verscheidenheid aan belangengroepen. Ga voor meer informatie over het Water Footprint Network naar www.waterfootprint.org.
WNF
Het Wereldnatuurfonds is een van de grootste en bekendste onafhankelijke natuurbeschermingsorganisaties ter wereld, met meer dan vijf miljoen supporters en een wereldwijd actief netwerk in meer dan 100 landen. De missie van het WNF is om de achteruitgang van de natuur te stoppen en om een toekomst op te bouwen waarin de mens in harmonie leeft met de natuur. Het WNF wil de belangrijkste leefgebieden van planten en dieren beschermen door een duurzaam en verantwoord gebruik van natuurlijke hulpbronnen en het terugdringen van vervuilding en overconsumptie.
