Door de emoties van het publiek bij risicovolle technologieën als kernenergie en vaccinatie-programma’s serieus te nemen, wordt de kloof tussen experts en leken overwonnen. Dit zal leiden tot humanere technologie en een humanere samenleving. Dat zegt Sabine Roeser op donderdag 1 december 2011 bij haar inauguratie als bijzonder hoogleraar “Politieke Filosofie en Ethiek” namens de humanistische stichting Socrates bij de Universiteit Twente. Sabine Roeser combineert het deeltijdhoogleraarschap met een baan als universitair hoofddocent aan de TU Delft.
Op dit moment belanden veel debatten over risicovolle technologieën in één van twee valkuilen: de technocratische of de populistische valkuil. Bij de technocratische valkuil is er in het debat geen ruimte voor emoties en morele overwegingen maar kijkt men vooral naar statistische, kwantitatieve informatie. Bij de populistische valkuil zijn juist de emoties dominant, zonder draagvlak kan de riskante technologie niet worden uitgevoerd. Roeser: "In mijn theorie van risico-emoties stap ik af van de tweedeling tussen rede en emotie. Ik pleit voor een 'emotionele deliberatie-benadering' waarin emoties een belangrijke rol dienen te spelen, door de onderliggende overwegingen van mensen juist expliciet te bespreken."
Sabine Roeser licht haar theorie toe aan de hand van twee voorbeelden, nl. de debatten over kernenergie en klimaatverandering. Bij het debat over kernenergie noemen voorstanders de tegenstanders bijvoorbeeld slecht geïnformeerd, emotioneel en irrationeel. Maar een vruchtbaar debat over kernenergie moet zowel recht doen aan kwantitatieve, empirische informatie als ook aan emotionele, morele overwegingen van het publiek. Bij het voorbeeld over klimaatverandering denkt Roeser dat juist emoties wel eens de ontbrekende schakel in de communicatie over klimaatverandering kunnen zijn, door morele aspecten te belichten en milieubewust gedrag te motiveren.
De benadering van Roeser leidt tot een beter begrip tussen experts en leken. Beide partijen zullen eerder bereid zijn om te geven en te nemen als ze het gevoel hebben dat ze serieus worden genomen. Roeser: 'De procedure lijkt misschien tijdrovend, maar uiteindelijk is ze effectiever en dus vruchtbaarder'.
Over prof. dr. Sabine Roeser:
Sabine Roeser is Socrates-hoogleraar aan de Universiteit Twente en universitair hoofddocent aan de TU Delft. Ze doet onderzoek naar risico, intuïtie, emotie en morele kennis. Ze publiceerde veel artikelen en zes boeken, waaronder in 2010 het boek Emotions and Risky Technologies.
Op 1 december a.s. om 16.00 uur spreekt prof.dr. Sabine Roeser haar rede uit op de Universiteit Twente in de Prof. ir. M.P. Breedveld-zaal van gebouw de Waaier.
Noot voor de pers:
Contactpersoon voor informatie: Communicatieadviseur Drs. Martine van Hillegersberg,
06-20432674 of 053-4895432, afdeling Persrelaties UT. De oratie "Morele emoties en risicopolitiek" is op aanvraag elektronisch beschikbaar.
(c) Foto startpagina: Willem Pekel
