Op de Hengelosestraat in Enschede, aan de rand van het centrum, bevindt zich een bijzonder gebouw: de huisvesting van het Internationaal Instituut voor Geo-Informatie Wetenschappen en Aardobservatie. Wellicht beter bekend als ITC, de gehandhaafde afkorting van de zestig jaar geleden gekozen naam Internationaal Training Centrum. Dit ITC wordt per 1 januari 2010 de zesde faculteit van de Universiteit Twente (UT). Een dochter, zou je kunnen zeggen, die ouder is dan de moeder.
De integratie van het ITC in de UT is geïnitieerd door het ministerie van Onderwijs en Wetenschappen dat zijn financiën zoveel mogelijk via de universiteiten wilde laten lopen. Zo werd de UT eerst de penvoerder en later de budgethouder van het ITC. Maar al etende, kwam de trek: de UT wil groeien om nationaal en internationaal - het ITC heeft een groot internationaal netwerk - beter op de kaart te komen en het ITC wil daadwerkelijk worden opgenomen in de universitaire wereld. Ook zien beide partijen mogelijkheden voor nieuw, gezamenlijk onderzoek en onderwijs.
Het ITC wordt een eigensoortige (sui generis) faculteit. Dat heeft niet alleen te maken met de vestiging enkele kilometers buiten de campus, maar ook met de missie van het ITC.
MISSIE
Die missie omvat twee kerntaken. De kern is de wetenschapsbeoefening: het aanbieden van wetenschappelijk onderwijs en het verrichten van wetenschappelijk onderzoek op het terrein van geoinformatiewetenschappen. Een tweede kerntaak is capaciteitsontwikkeling: het leveren van een bijdrage aan de opheffing van zowel kwantitatieve als kwalitatieve tekorten aan geschoold middenkader in ontwikkelingslanden, in de context van duurzame capaciteitsopbouw in het kader van armoedebestrijding. Dit is de zogenaamde ODA (ontwikkelings)taak van het ITC. Het sui-generis karakter van het ITC hangt daar nauw mee samen.
ONDERWIJS
De ODA-taak van het ITC vindt zijn weerslag in het (volledig Engelstalige) onderwijsaanbod en de doelgroep: buitenlandse studenten met werkervaring die reeds in het bezit zijn van een bachelordiploma of een equivalent daarvan. De gemiddelde leeftijd van de ITC-studenten is ook zo'n tien jaar hoger dan die van (de rest van) de UT. Alle ITC-studenten wonen in een eigen hotel in het centrum van Enschede.
De kern van het onderwijsprogramma wordt gevormd door de academisch georiënteerde (geaccrediteerde) MSc en de PhD. Daarnaast worden er ook een (geaccrediteerde) HBO-master, samen met postgraduate diplomaprogramma's en korte cursussen aangeboden. Het ITC biedt op dit moment geen bachelor aan omdat de traditionele doelgroep de mid-carreer professionals zijn. Belangrijk zijn verder, als uitvloeisel van de ITC-missie met betrekking tot capaciteitsontwikkeling, de Joint Education Programmes met partners in het buitenland.
ONDERZOEK
Bij het ITC zijn onderwijs en onderzoek sterk met elkaar verweven. Het onderzoek zal dan ook vanaf 1 januari 2010 in afwijking van wat gebruikelijk is bij de UT, worden aangestuurd en gecoördineerd door de faculteitsdecaan en niet door een onderzoeksinstituut. De decaan van het ITC heeft daarmee ten aanzien van het ITC onderzoek in principe de bevoegdheden van een wetenschappelijk directeur van een UTonderzoeksinstituut.
Toch zal het ITC geen buitenbeentje blijven. De nieuwe rector, prof. dr. Tom Veldkamp, verwacht in ieder geval dat de onderzoekskwaliteit aan zijn faculteit door de toetreding tot de UT verder omhoog zal gaan. De hoogleraren krijgen ook, als medewerkers van de UT, een zelfstandig ius promovendi (promotierecht).
Introductiefilm ITC
GESCHIEDENIS
Het ITC is in 1950 opgericht door de eerste na-oorlogse premier en civiel ingenieur dr. Willem Schermerhorn. De VN streefden naar betere (lucht)kartering van ontwikkelingslanden en kolonien en vroegen of er een opleidingsinstituut in Nederland kon komen. Dat kon, dankzij steun van de regering. Luchtkartering leek indertijd een nogal statische en - letterlijk - oppervlakkige bezigheid. Maar, in de woorden van scheidend rector Martien Molenaar, "we zijn ons er meer en meer van bewust van geworden dat het centrale thema van ons onderwijs en onderzoek bestaat uit complexe processen, zowel fysiek als sociaal. Begonnen als instituut voor luchtkartering, het vastleggen van situaties, zijn we gaan inzien dat er weinig vastligt, maar dat alles stroomt."
TOEKOMST
De nieuwe eerste man van het ITC, Tom Veldkamp, die in het buitenland de titel rector blijft voeren, ziet een mooie rol binnen de UT waar soms wat - natuurlijke - spanning bestaat tussen de bèta's en de gamma's: "In ons vakgebied heb je ook twee benaderingen. Je kunt bijvoorbeeld landgebruik heel technisch bekijken, maar je kunt ook de invalshoek van de mensen, de gebruikers, kiezen. Je moet natuurlijk beide doen, bruggen bouwen. Ik zie allerlei interessante mogelijkheden. Zo is het van belang dat de kennis die wij als ITC genereren op een goede manier terecht komt in de politieke besluitvorming. Daarbij kunnen we uitstekend samenwerken met de faculteit Management en Bestuur. Aan de andere kant is de ontwikkeling van de informatietechnologie of van gevoelige sensoren die nu al ingezet worden bij het bewaken van de kwaliteit van het Australische Great Barrier Reef voor ons van groot belang. En dan heb je dus weer te maken met bèta-collega's."
Zo bezien zal de zesde faculteit zeker een verrijking van de UT betekenen.
