Zeven consortia met topwetenschappers van verschillende Nederlandse universiteiten krijgen in totaal 160,5 miljoen euro in het kader van het programma Zwaartekracht. De Universiteit Twente is betrokken bij drie projecten. Mireille Claessens is mede-aanvrager van het project FLOW, Ellen Giebels maakt onderdeel uit van het team van het project Adapt! en Serge Lemay is onderdeel van het ANION-consortium.
In het kader van het programma Zwaartekracht kunnen deze consortia de komende tien jaar baanbrekend onderzoek doen. Minister Dijkgraaf (OCW) stelt deze financiering ter beschikking voor onderzoekers uit één of meerdere vakgebied(en) die in consortia samenwerken. Daarmee wordt vernieuwing, excellentie en internationale positionering van het Nederlandse onderzoek bevorderd. De NWO heeft het selectieproces voor Zwaartekracht uitgevoerd.
FLOW
Gezondheid is niet vanzelfsprekend, de cellen in ons lichaam worden vaak bedreigd door fouten in onze eigen eiwitten. Om schade door zulke schadelijke eiwitten te voorkomen worden ze normaal gesproken door het kwaliteitscontrole-systeem van de cel gerepareerd of verwijderd. Als de kwaliteitscontrole faalt resulteert dat bijvoorbeeld in ziekten als Alzheimer, Parkinson, Taaislijmziekte en hemofilie. Dit project ernaar het kwaliteitscontroleproces van de cel zo goed te begrijpen dat die kennis kan worden gebruikt om ziekten te genezen en voorkomen.
Hoofdaanvrager: prof.dr. Ineke (L.J.) Braakman, Utrecht University. Mede-aanvrager(s): prof.dr.ir. Mireille (M.M.A.E.) Claessens (UT), prof.dr. Friedrich (F.) Förster (UU), dr. Mark (M.S.) Hipp (UMCG), prof.dr. Stefan (S.G.D.) Rüdiger (UU), prof.dr. Alfred (A.C.O.) Vertegaal (LUMC)
Adapt! Preparing societies for future crises
De open samenleving wordt bedreigd door crises, zoals pandemieën, terroristische aanslagen, overstromingen en aardbevingen. Deze dreigingen vragen om aanpassingsvermogen van samenlevingen en overheden. Adapt! onderzoekt welke culturele, sociaal-maatschappelijke en beleidsmatige capaciteiten nodig zijn om dergelijke crises het hoofd te bieden. Adapt! brengt wetenschappers, burgers en beleidsmakers samen om instrumenten en strategieën te ontwikkelen waarmee samenlevingen door heftige crises kunnen navigeren.
Hoofdaanvrager: prof.dr. Beatrice (B.A.) de Graaf, Utrecht University. Mede-aanvrager(s): prof.dr. Arjen (R.A.) Boin (UL), prof.dr. Kees (C.) van den Bos (UU), prof.dr. Ellen (E.) Giebels (UT), prof.dr. Lotte (L.) Jensen (RU), dr. Rik (R.) Peels (VU)
ANION: Advanced Nano-electrochemistry Institute Of the Netherlands
Een grootschalige energietransitie vereist efficiënte elektrochemische processen voor het genereren, omzetten en opslaan van energie. De huidige elektrochemische processen kennen grote beperkingen en zijn hiervoor niet toereikend. Om deze systemen fundamenteel te kunnen verbeteren is er nu onvoldoende kennis van de processen die in elektrochemische systemen op de allerkleinste schaal plaatsvinden. In dit multidisciplinaire onderzoeksprogramma zullen scheikundigen en natuurkundigen de basis leggen voor nieuwe efficiënte elektrochemische technologieën die kunnen leiden tot een drastische reductie van de koolstofvoetafdruk van de mensheid.
Hoofdaanvrager: Prof.dr. Marc (M.T.M.) Koper, Leiden University. Mede-aanvrager(s): prof.dr. Petra (P.E.) de Jongh (UU), prof.dr. Huib (H.J.) Bakker (UvA/AMOLF), prof.dr. Moniek (M.) Tromp (RUG), prof.dr. Peter (P.G.) Bolhuis (UvA), prof.dr. Serge (S.G.) Lemay (UT)
Over het Zwaartekracht-programma
Minister Dijkgraaf over het belang van Zwaartekracht voor Nederland: 'Met investeringen als deze zorgen we dat we in Nederland bij de wetenschappelijke wereldtop blijven. Dat levert niet alleen belangrijke nieuwe inzichten op, maar verstevigt ook de kracht van onze economie. En het brengt innovaties met zich mee waar we allemaal van profiteren. Ik ben er trots op dat we in ons eigen land zulk wetenschappelijk talent hebben. Dat is niet vanzelfsprekend. Echt iets om te koesteren.'
Met Zwaartekracht stimuleert de overheid excellent onderzoek in Nederland. Het is bedoeld voor wetenschappelijke consortia die tot de wereldtop op hun vakgebied behoren of de potentie hebben om die plek te bereiken. Het gaat om financiering uit de eerste geldstroom (direct via de Rijksoverheid). NWO is gevraagd de selectieprocedure voor Zwaartekracht uit te voeren, die daarvoor een onafhankelijke commissie van internationale topwetenschappers heeft ingesteld om de beoordeling te doen.
