Voor de productie van vlees en andere dierlijke producten, zoals eieren en zuivel, is vele malen meer water nodig dan voor de productie van plantaardige producten. De Universiteit Twente berekende voor het eerst de exacte watervoetafdruk van zowel dierlijke als plantaardige producten, per kilo, per calorie en per eiwit. Daaruit blijkt onder andere dat rundvlees per calorie 20 keer meer water kost dan graan of aardappelen. Er is wereldwijd een sterke toename van consumptie van dierlijke producten. In combinatie met de groeiende wereldbevolking doet dat een aanslag op de zoetwatervoorraad; slechts 3 procent van al het water op aarde is zoet, en daarvan is slechts een klein deel beschikbaar voor de mens.
Het Twente Water Centre, onderdeel van de Universiteit Twente, heeft zich gespecialiseerd in het berekenen van de watervoetafdruk van producten en productiemethoden. Veel bedrijven maken gebruik van die kennis, uit kostenoverwegingen en omdat ze steeds vaker te maken krijgen met waterschaarste. Voor het eerst is nu van alle gangbare eiwitproducten berekend hoeveel zoet water er nodig is voor de productie. Voor een kilo rundvlees bijvoorbeeld, is dat 15.000 liter. Varkensvlees kost 6000 liter per kilo en kip 4300 liter. Voor een kilo peulvruchten is 4000 liter water nodig. Een kilo sojabonen verbruikt 'slechts' 2100 liter. Per gram eiwit heeft vlees een 1,5 tot 6 keer grotere watervoetafdruk dan peulvruchten. Ook wanneer het waterverbruik per calorie wordt berekend, zijn er grote verschillen tussen dierlijke en plantaardige producten. Rundvlees scoort bijvoorbeeld gemiddeld 20 keer hoger dan graan of aardappelen.
Doorslaggevend voor de verschillende soorten vlees, zijn de soort en de hoeveelheid voer die nodig zijn om het dier te laten groeien. Zo moet een koe veel meer eten om een kilo vlees te maken, dan een kip of varken. Professor waterbeheer Arjen Hoekstra aan de Universiteit Twente: "De zogeheten conversie-efficiëntie is mede bepalend voor de watervoetafdruk. Immers, al het veevoer wordt verbouwd met water. In grote delen van de wereld is daarvoor irrigatie nodig omdat er te weinig regen valt of in verkeerde periodes."
SCHARRELVLEES: MINDER SCHAARS WATER
Bepalend voor de watervoetafdruk is ook waar het vee opgroeit. Vee dat buiten graast, verbruikt (via het gras) regenwater. Dat water is daar van nature aanwezig. Vee in de bio-industrie krijgt meer veevoer, afkomstig van akkers die soms bevloeid moeten worden. De onderzoekers van de Universiteit Twente hebben daarom ook rekening houden met het type voer en de herkomst van het voer; dat soms afkomstig blijkt uit gebieden met waterschaarste. De waterbehoefte van de veeteelt in het westen, leidt daarom mede tot waterschaarste elders. Zo vallen bijvoorbeeld in China onder andere door de irrigatie van landbouwgronden waar veevoeder wordt geteeld een aantal grote rivieren droog vóór deze de zee bereiken.
Johan van de Gronden, directeur van het Wereld Natuur Fonds (WNF): "De cijfers zeggen veel over de vaak verborgen gevolgen voor de natuur van ons dagelijks consumptiepatroon. We wisten al dat een vleesarm dieet niet alleen gezonder is, maar ook beter voor natuur en klimaat. Nu komt daar nog het inzicht bij dat ongebreidelde vleesconsumptie bijdraagt aan waterschaarste elders op de wereld. We hoeven niet massaal vegetariër te worden om de natuur een handje te helpen. Gewoon een dag per week het vlees laten staan, maakt al een wereld van verschil."
VOOR MEER INFORMATIE:
WNF: afd. persvoorlichting, Lieselot Meelker, tel. 030 - 6937832, mobiel: 06 - 22607633. Email: lmeelker@wwf.nl
Universiteit Twente: prof.dr.ir. Arjen Y. Hoekstra, tel. 053 - 489 3880. Email: a.y.hoekstra@utwente.nl
Afd. Voorlichting: Joost Bruysters, tel. 053 - 4892773, mobiel: 06-10488228. Email: j.c.p.bruysters@utwente.nl
Het rapport The green, blue and grey water footprint of farm animals and animal products is te downloaden via: www.waterfootprint.org/Reports/Report-48-WaterFootprint-AnimalProducts-Vol1.pdf