In februari zijn we met de UT-community voortvarend van start gegaan met de Sustainability Dialogues. Deze aanpak past goed bij de diversiteit en urgentie van het klimaatvraagstuk, en ook bij de waarde die de UT-gemeenschap hecht aan het bijdragen aan oplossingen. Nu we de laatste sessie hebben gehad, staan we stil bij de opbrengsten en blikken vooruit hoe deze ons zullen helpen de transitie te versnellen. Wetenschap, technologie en innovatie zijn belangrijke bouwstenen voor het aanpakken van klimaatverandering en de gevolgen ervan. Zo kunnen wij onze bijdrage leveren aan de systeemverandering die nodig is om de klimaatcrisis aan te pakken.
Elkaars perspectief begrijpen
In de afgelopen maanden hebben we een kritische maar respectvolle dialoog met elkaar gevoerd, waarin iedereen zich kon uitspreken, zoals hoort bij een academische gemeenschap. We hebben gemerkt dat medewerkers en studenten openstaan voor het delen van hun eigen inzichten en voor het begrijpen van elkaars perspectief. Het blijft belangrijk soms tegenstrijdige meningen te kunnen uiten, als we vervolgens ook op zoek gaan naar wat ons bindt. Dat is de enige manier waarop we als gemeenschap vooruit kunnen komen. Een woord van dank ook aan de organisatoren van de Dialogues voor hun bijdrage hieraan is op z’n plaats.
Kansen identificeren
Uiteindelijk hebben we deze Sustainability Dialogues met een doel gehouden. Om vooruitgang te boeken in onze duurzaamheidsambities en om onze toekomstige impactstrategie voor het klimaat verder vorm te geven: om onze inspanningen te focussen zodat we de meeste impact hebben, de dingen die we doen zo goed mogelijk doen en kansen ontdekken om een duurzame transitie te versnellen.
De vele gesprekken hebben een schat aan informatie opgeleverd. Soms wilde, onorthodoxe en misschien ideeën die (nog) niet uitvoerbaar zijn, maar er waren ook veel inzichten die ons helpen om kleine en grote stappen in de goede richting te zetten. Gedurfde ideeën zijn ook nodig om de innovatieve geest van onze studenten en medewerkers uit te dagen en te inspireren.
Een kleine greep uit de suggesties: we zouden bijvoorbeeld zichtbaarder kunnen maken welke mogelijkheden studenten kunnen kiezen in klimaatgerelateerd onderwijs, binnen hun eigen studie of daar buiten. Als UT zouden we duidelijker kunnen maken aan welke Sustainable Development Goals (SDG's) van de VN we bijdragen. Er zou ruimte moeten zijn op de campus voor een voedselbos en het tiny house project zou misschien nieuw leven ingeblazen kunnen worden. In ons onderzoek zouden we ons kunnen richten op groen textiel, zoals materialen op basis van hennep en eucalyptus. Het is een mooie verbinding met het textielverleden van de regio, eens een van de belangrijkste pijlers van de Twentse economie.
We zijn overweldigd door alle input die we de afgelopen maanden hebben ontvangen. Naast de acties die we hieronder hebben benoemd, willen we deze inbreng verder gebruiken op diverse plaatsen in de organisatie waar het nuttig en bruikbaar is. Zo draagt ook deze input bij aan het verder vormgeven en implementeren van onze duurzame ambities. En sommige suggesties hebben hun weg al naar de juiste plek zelfs gevonden.Een volledig overzicht van alle input die tijdens de sessies is verzameld vind je op www.utwente.nl/sustainability-dialogue.
De resultaten van de Sustainability Dialogues werden gepresenteerd tijdens de laatste sessie, op dinsdag 27 juni 2023.
Van ideeën naar actie
Er zijn een aantal ideeën die uit de sessies naar voren zijn gekomen waar we als UT direct mee aan de slag gaan, en die we hier concreet willen benoemen:
- Vergroten van de zichtbaarheid van succesvolle duurzame initiatieven, zowel in onderwijs en onderzoek als in organisatieontwikkeling.
- Zorg dragen dat alle opleidingen in het curriculum substantiële aandacht besteden aan klimaatverandering (en gerelateerde thema’s) op een manier die past bij de opleiding.
- Vergroten van de transparantie van onze inspanningen op het gebied van duurzaamheid.
- Kritisch evalueren van de samenwerking met de fossiele industrie.
1. Zichtbaarheid vergroten
We onderschrijven het belang van succesvolle duurzame initiatieven nog meer in de schijnwerpers te zetten dan we nu al doen. Zo kunnen we een voortrekkersrol spelen die ook anderen inspireert en aanzet tot actie. Het vergroten van de zichtbaarheid van goede voorbeelden in zowel ons onderwijs, onderwijs en onderzoek als in onze bedrijfsvoering is een taak voor onszelf als UT die in lijn ligt met de ambities die het recent opgerichte UT Climate Centre onlangs heeft uitgesproken en die we van harte omarmen.
2. Klimaatverandering integreren in het curriculum
Uit de sessies kwam de roep om meer aandacht voor duurzaamheid in het onderwijs. Hoewel er al veel gebeurt, is het soms nog versnipperd of zijn er mogelijkheden voor verbetering. We zouden er voor kunnen zorgen dat elke opleiding duidelijk verwoordt hoe haar curriculum bijdraagt aan het tegengaan van klimaatverandering of oplossingen biedt voor de mogelijke negatieve gevolgen voor mens en milieu.
We vinden het belangrijk dat alle opleidingen binnen de universiteit aandacht voor klimaatverandering en de gevolgen daarvan integreren in hun curriculum op een manier die relevant is voor de studie. Daarvoor gaan we voor alle opleidingen in kaart brengen of en op welke wijze dit aanwezig is. Dit inzicht is nodig om na te gaan of aanvullingen op of herontwerp van het onderwijsprogramma nodig is. We zullen dit doen in nauwe samenwerking met de portefeuillehouders onderwijs van de faculteiten en opleidingsdirecteuren.
3. Transparantie vergroten
De sessies leerden ons dat er een grote wens is om meer inzicht te geven in de duurzaamheidsaspecten van alles wat we doen. De afgelopen jaren hebben we al grote stappen gezet in het inzichtelijk maken hoe duurzaam we eigenlijk zijn als organisatie. We vinden dat we daarin nog transparanter kunnen zijn en gaan kijken hoe we dat adequaat kunnen doen.
Als publieke instelling vinden we het erg belangrijk om de impact van wat we doen zichtbaar te maken. Op een heldere manier rapporteren over duurzaamheidskwesties, op onze website of in verantwoordingsdocumenten zoals het jaarverslag , helpt ons om onszelf te blijven verbeteren in het verduurzamen van onze organisatie, maar kan ook anderen inspireren om hetzelfde te doen.
4. Samenwerking met de fossiele industrie evalueren
Samenwerking met bedrijven in de fossiele industrie is een complex onderwerp waarbij er niet noodzakelijkerwijs één juiste oplossing is. Wat wel duidelijk is, is dat er werk te doen is. De Dialogues hebben bijgedragen aan het besef dat we ons moeten richten op samenwerking met organisaties die zich inzetten voor de energietransitie en onze kennis moeten delen met andere organisaties om zich hier ook voor in te zetten.
Er zijn verschillende manieren waarop we dit kunnen bewerkstelligen. Een mogelijkheid is om een UT-breed kader te ontwikkelen dat helpt om te beslissen met wie we samenwerken aan welke doelen, inclusief lange- en kortetermijneffecten. Een andere mogelijkheid is om ervoor te zorgen dat we altijd een goede afweging maken, is om een werkwijze te hanteren die lijkt op het werk van de ethische commissies binnen de UT. En zo zijn er wellicht meer manieren te bedenken.
Samen met betrokkenen gaan we goed kijken welke oplossing het beste bij de UT past. We vinden het belangrijk om een kader te ontwikkelen dat zich niet beperkt tot de fossiele industrie, maar bruikbaar is voor het bredere energiedomein. In nauw overleg met het Strategisch Beraad van de UT, bestaande uit alle decanen en wetenschappelijk directeuren, komen we voor het einde van het jaar met een voorstel hoe we kunnen borgen dat er steeds goed afgewogen wordt besloten over samenwerking.
Totdat we een adequate aanpak hebben vastgesteld, starten we geen nieuwe strategische onderzoeks- of onderwijssamenwerkingen met bedrijven uit de fossiele industrie. Activiteiten en projecten en waarvan duidelijk is dat deze bijdragen aan de energietransitie kunnen worden voortgezet of gestart.
In alle gevallen vinden we het belangrijk om in dialoog te blijven, ook met diegenen wier duurzaamheidsambities en -doelen niet overeenkomen met de onze. We moeten met hen aan tafel om onze inzichten te kunnen overbrengen. Iedereen - zowel organisaties als individuen – is nodig om de klimaatverandering adequaat aan te pakken.
Alle kennis inzetten maken
De Sustainability Dialogues hebben laten zien hoe belangrijk bottom-up initiatieven kunnen zijn en hoe ze tot actie leiden. Ze zijn tot stand gekomen uit de energie van de UT-community. We kijken met grote waardering terug op dit vruchtbare proces. Het is ook een proces dat een vervolg verdient en nodig heeft om alle energie, passie, gedrevenheid en kennis die er onder medewerkers en studenten is, blijvend in te zetten. Ook dit is een van de actiepunten die we de komende tijd met elkaar willen uitwerken: hoe kunnen we al die kennis in de organisatie blijven betrekken en optimaal benutten?
