Om digitale toegankelijkheid bij gemeenten succesvol te implementeren is een aantal organisatorische factoren van groot belang. Er is een direct verband tussen het borgen van deze organisatorische processen en het succesvol implementeren van digitale toegankelijkheid.
Dat is de voornaamste conclusie die Eric Velleman trekt in zijn proefschrift ‘De implementatie van standaarden voor toegankelijkheid door Nederlandse gemeenten’, waarop hij 6 december aan de Universiteit Twente promoveert. In totaal worden in het onderzoek acht implementatieprocessen onderscheiden. Velleman stelt vast dat vijf factoren de kans op succesvolle toepassing van standaarden voor webtoegankelijkheid aantoonbaar vergroten of juist verkleinen.
De vijf factoren die kans op slagen digitale toegankelijkheid bevorderen
Gemeenten die deze processen borgen scoren beter als het gaat om het toepassen van webtoegankelijkheidsstandaarden. Het gaat om de volgende processen:
Ontwikkelen van bewustwording en kennis;
Betrokkenheid van (top) management;
Aanpassen van de organisatorische structuur;
Monitoring en rapportage;
Toepassen van informatiesystemen.
Meer correlaties
Er is een correlatie tussen de grootte van de gemeente en de betrokkenheid van (top) management. Verder correleert de grootte van de gemeente met de mate van interne opleiding voor webtoegankelijkheid, met het wel of niet opnemen van webtoegankelijkheid in functiebeschrijvingen van nieuwe medewerkers, met de benoeming van een specifieke persoon om continu de toegankelijkheid van de website te monitoren, en met het percentage van de jaarlijkse kosten die worden besteed aan webtoegankelijkheid.
Verkeerd beeld van toegankelijkheid eigen website
Opvallend genoeg geeft 62% van de respondenten aan dat het budget voor webtoegankelijkheid voldoende is. Dit zou echter kunnen worden veroorzaakt doordat bijna 90% van de respondenten (onterecht) gelooft dat de website van hun organisatie toegankelijk is voor mensen met beperkingen.
Geen technische uitdaging maar een organisatievraagstuk
Nederlandse wet- en regelgeving vereist dat websites van overheden richting 2021 geleidelijk gaan voldoen aan standaarden voor toegankelijkheid. De Nederlandse gemeenten hebben die standaarden omarmd. Ondanks hun inspanningen lukt het vaak onvoldoende digitale toegankelijkheid volledig te implementeren. Dit beeld zien we ook in de landen om ons heen.
Implementeren van digitale toegankelijkheid is geen technische uitdaging voor webprofessionals maar een organisatievraagstuk. De uitkomsten van dit onderzoek kunnen overheidsorganisaties, maar ook het bedrijfsleven, ondersteunen bij het nemen van de juiste beleidsmaatregelen en de inrichting van relevante bedrijfsprocessen.
Interviews en audits
De resultaten zijn tot stand gekomen met behulp van 69 interviews met betrokkenen en 69 handmatige webtoegankelijkheidsaudits op gemeentewebsites. Alle websites in het onderzoek zijn door een expert digitale toegankelijkheid gedetailleerd onderzocht op basis van de internationale standaard voor digitale toegankelijkheid, de Web Content Accessibility Guidelines (WCAG2.0 / EN 301 549) van het W3C.
De Promovendus
Eric Velleman (1960) promoveert aan de Universiteit Twente en is werkzaam als wetenschappelijk directeur bij Stichting Accessibility en als innovator bij Bartiméus.
