Wees je alsjeblieft bewust van antibioticaresistentie, benadrukt onderzoeker Nienke Beerlage van de Universiteit Twente. “Denk mee met je arts en laat je niet te makkelijk afschepen met antibiotica”.
In 2050 overlijden er meer mensen aan resistentie tegen infecties, dan aan alle vormen van kanker bij elkaar. Beerlage doet een oproep aan iedereen: “zeg niet te snel ja tegen antibiotica”. Ze promoveerde recent op dit thema aan de Universiteit Twente en zet haar onderzoek voort in een post-doc onderzoek. “We moeten oppassen dat bijvoorbeeld een oorontsteking in de toekomst niet erg gevaarlijk of zelfs levensbedreigend is.”
De ontdekking van antibiotica, in het midden van de vorige eeuw, betekende een doorbraak in de bestrijding van bacteriële infectieziekten. De euforie rond deze wondermiddelen is inmiddels voorbij. Door overmatig en onjuist gebruik bij mens en dier zijn bacteriën ongevoelig geworden voor deze middelen. De wereldwijde opmars van multiresistente bacteriën drukt iedereen opnieuw met de neus op de feiten. Antibioticaresistentie wordt dan ook gezien als een van de grootste problemen voor de gezondheidszorg van de 21ste eeuw.
Gevolgen niet direct zichtbaar
Beerlage: “Veel van de maatregelen die genomen worden om dit probleem te bestrijden – zoals in Antibiotic Stewardship Programs (ASPs) – vereisen gedrags- en attitudeveranderingen bij zorgverleners en patiënten. Dit is niet gemakkelijk, omdat negatieve gevolgen van nalatigheid of onzorgvuldig gedrag niet direct zichtbaar zijn, er weinig incentives zijn om gedrag te veranderen en individuele zorgverleners en patiënten zich niet altijd bewust zijn van hoe zij zelf kunnen bijdragen aan de problematiek.”
Informeer naar een kweekonderzoek
Antibioticaresistentie wordt een diep geworteld probleem in onze maatschappij. Antibiotica zijn een relatiefgoedkoop middel maar door het gebruik ervan neemt resistente ontwikkeling telkens nog verder toe. “Dring dus niet aan bij verkoudheid of griep op dit middel. Antibiotica werken niet tegen een virus (zoals een verkoudheid). Bij een ontsteking in ons lichaam is bij voorkeur eerst verder onderzoek nodig. Pas als arts en patiënt weten wat er echt aan de hand is kan er een medicijn op maat voorgeschreven worden.Deze aanpak kost tijd en is duurder, maar is op lange termijn noodzakelijk om alledaagse infecties te kunnen blijven behandelen.”
Gedragsverandering door inzet eHealth
eHealth technologie is veelbelovend voor het omgaan met dit probleem. De CeHRes Roadmap biedt een raamwerk voor de ontwikkeling van dergelijke technologie. Hierbij moet niet alleen aandacht besteed worden aan de technologie zelf, maar ook aan de gebruikers ervan (bijv. artsen) en de plek waarbinnen het gebruikt wordt (bijv. verpleeghuizen). De eHealth technologie stimuleert en motiveert gebruikers om gedrag en houding te veranderen.
Promotieonderzoek
Het onderzoek in het proefschrift is door het Center for eHealth and Wellbeing Research van de Universiteit Twente uitgevoerd binnen het INTERREG IVa EurSafety Health-net project. Dit grensoverschrijdende project beoogt het verbeteren van de patiëntveiligheid door het bestrijden van zorg gerelateerde infecties en door het tegengaan van antibioticaresistentie. Het proefschrift laat zien hoe een participatief ontwikkelproces en persuasief design van eHealth technologie kunnen bijdragen aan het succes van ASPs. Ook is een methode beschreven en geëvalueerd om de ervaren persuasiviteit van eHealth technologie te meten: de Perceived Persuasiveness Questionnaire.