4000 Liter water verbruikt de gemiddelde wereldburger per dag, het water meegerekend dat nodig is voor voedsel en de andere producten die hij of zij gebruikt. Wel verschilt het verbruik sterk van land tot land. Veel landen doen een sterk beroep op water in andere landen, waar water juist schaars is. Dit blijkt uit een grote studie naar de mondiale ‘water footprint’ die onderzoekers van de Universiteit Twente op 13 februari hebben gepubliceerd in de Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS).
Het onderzoek kijkt naar het verbruik van regenwater, grond- en oppervlaktewater en naar vervuild water: respectievelijk de groene, blauwe en grijze water footprint (WF). Aan de wereldwijde water footprint draagt agrarische productie voor 92 procent bij. Het aandeel van de groene WF is het grootst, met 74 procent. De gemiddelde consument verbruikte in de periode 1996-2005 1385 kubieke meter per jaar. Maar de verschillen zijn groot: een Amerikaan verbruikt meer dan het dubbele, inwoners van China of India verbruiken niet veel meer dan 1000 kubieke meter. De water footprint van de gemiddelde consument wordt vooral bepaald door de consumptie van graanproducten (27%), vlees (22%) en melkproducten (7%).
Schaarste
De studie ‘Water footprint of humanity’ laat vooral ook de ‘virtuele’ import en export van water zien. Een Nederlandse consument die een T-shirt of een pak koffie koopt, verbruikt water in de landen van productie. Sommige landen, zoals de VS of China, zijn zowel grote importeurs als exporteurs van water. De waterrijke landen in het noorden van Europa, inclusief Nederland, blijken juist vaak een beroep te doen op water in gebieden met duidelijke schaarste. Ook de Chinese consumptie zal, verwachten de onderzoekers, nog drastisch veranderen: het land zal in toenemende mate een beroep gaan doen op bijvoorbeeld landbouwgrond in Afrika, waardoor het veel meer water importeert. Het zijn duidelijke indicatoren dat waterschaarste geen lokaal probleem is, maar in mondiaal perspectief geplaatst moet worden. Zo roepen de onderzoekers de vraag op, of het voor een land duurzaam en efficiënt is om de beperkte blauwe WF te blijven inzetten voor de export.
Met de Water Footprint kan niet alleen het verbruik van een individu of land in kaart worden gebracht, maar ook dat van een bedrijf of van een bepaald product. Naast het verbruik zelf, wordt dan ook de oorsprong van het water duidelijk. Bij het internationale Water Footprint Network hebben zich tal van grote organisaties en ondernemingen aangesloten, om samen naar oplossingen te zoeken voor de waterschaarste via het in kaart brengen van het waterverbruik.
Het onderzoek is uitgevoerd in het Institute of Governance Studies van de Universiteit Twente, onder leiding van prof. Arjen Hoekstra die ook wetenschappelijk directeur is van het Water Footprint Network. Eerder is, ook in PNAS, de water footprint gepresenteerd van gewassen die voor biomassa worden geteeld.
Het artikel ‘Water Footprint of Humanity’ van Arjen Hoekstra en Mesfin Mekonnen, verscheen op 13 februari in de Proceedings of the National Academy of Sciences of the USA (PNAS).
Noot voor de pers
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met wetenschapsvoorlichter Kim Bekmann (053 489 2131 / 06 22436275)