10 à 20% van de volwassenen in Nederland worstelen met psychische klachten als uitputting, angst en depressie.
In haar proefschrift toont Marion Sommers-Spijkerman van de Universiteit Twente aan dat deze klachten afnemen door het ontwikkelen van compassie. Compassie is het vermogen om je betrokken te voelen bij pijn en leed van jezelf en anderen, en hier met mildheid en vriendelijkheid op te reageren. Dit kun je leren door middel van Compassion Focused Therapy (CFT) oftewel compassiegerichte therapie, zo blijkt uit de onderzoeksresultaten. Sommers-Spijkerman: “CFT is niet alleen een effectieve methode om psychische klachten te verminderen, maar juist ook om het welbevinden te vergroten.”
Het nastreven van welbevinden is een belangrijk doel in CFT en minstens zo belangrijk als het bestrijden van psychische klachten waar in veel therapieën de nadruk op ligt. Mensen met een hogere mate van welbevinden zijn minder kwetsbaar voor het ontwikkelen van psychische stoornissen, zoals een depressie of angststoornis. Ook hebben ze een betere lichamelijke gezondheid, zijn ze productiever op hun werk en gebruiken ze minder zorg.
CFT zelfhulpcursus
Het promotieonderzoek van Sommers-Spijkerman is wereldwijd een van de eerste grote onderzoeken naar de effecten van compassiegerichte therapie op de mentale gezondheid. 242 volwassenen met een verminderd welbevinden deden mee aan het onderzoek. Om de werkzaamheid van CFT te kunnen onderzoeken, werden de deelnemers via een loting in twee groepen verdeeld. De eerste groep volgde een CFT zelfhulpcursus en de tweede groep werd op een wachtlijst geplaatst. De cursus bestond uit het zelfhulpboek ‘Compassie als sleutel tot geluk’ en wekelijkse emailbegeleiding. Het doel van de cursus was om de deelnemers te helpen om meer compassie voor zichzelf en anderen te ontwikkelen en daardoor meer welbevinden te ervaren. Deelnemers vulden voor de start van de cursus, direct na afloop van de cursus en 3 en 9 maanden later een aantal vragenlijsten in over hun mentale gezondheid.
Gelukkiger en minder somber, angstig en gestresst
Deelnemers waren niet alleen gelukkiger na afloop van de zelfhulpcursus, maar ook dankbaarder voor de dingen die ze hebben. Ze kunnen zichzelf beter geruststellen, ervaren vaker positieve emoties en worden vriendelijker voor zichzelf. Verder laten de bevindingen zien dat mensen na afloop van de cursus minder somber of angstig waren en minder stress ervaarden. De gevonden effecten bleven behouden tot zes maanden na aanvang van de cursus.
Vriendelijk, mild en begripvol
CFT lijkt volgens Sommers-Spijkerman via verschillende routes te werken. We vonden dat het veranderen van de manier waarop mensen over zichzelf denken en hoe zij met zichzelf omgaan als ze geconfronteerd worden met stress of tegenslag een belangrijk werkingsmechanisme is van CFT. CFT helpt ons om vriendelijk, mild en begripvol te zijn voor onszelf als we het moeilijk hebben, in plaats van kritisch of veroordelend. Daarnaast helpt CFT ons om beter om te gaan met zowel plezierige als onplezierige emoties.
Meer informatie
Marion Sommers-Spijkerman promoveert op donderdag 20 december om 14.30 uur aan de Universiteit Twente (zaal Waaier 4). Het proefschrift ‘Mind compassion: Mental health outcomes and change processes in Compassion Focused Therapy’ is opvraagbaar. Haar promotoren zijn prof. dr. Ernst Bohlmeijer en prof. dr. Karlein Schreurs.
