Clara Stegehuis zoekt naar patronen in grote netwerken
Clara Stegehuis, hoogleraar bij de onderzoeksgroep Mathematics of Operations, is een expert op het gebied van kansrekening en stochastische netwerken. ‘Grote netwerken, zoals het internet, sociale media of het brein, onderzoek ik het meeste’, legt ze uit. ‘Dat doe ik met behulp van kanstheorie. Dit helpt ons om bijvoorbeeld te bepalen hoe een virus zich verspreidt over een netwerk of – een vrolijker voorbeeld – om te bestuderen hoe en waarom memes zich verspreiden over sociale netwerken.
Bij het bestuderen van netwerken komen veel wiskundige vragen kijken, maar het kan ook tot veel verschillende toepassingen leiden, benadrukt Stegehuis. ‘Netwerken kunnen groot zijn en bestaan uit heel kleine verbindingen – zogenoemde kanten. Om het je makkelijk voor te stellen: op sociale media worden deze kleine verbindingen weergegeven door vriendschappen tussen individuele gebruikers. Wij zoeken naar patronen in deze verbindingen die iets zinvols over het netwerk vertellen. Ze helpen bijvoorbeeld bij het onthullen van bots of nepgebruikers die ingesteld zijn om nepniews te verspreiden. Meer voorkomende patronen kunnen erop duiden dat er iets vreemds aan de hand is binnen het netwerk. Maar dan is de vraag: wat vinden we normaal en wat is abnormaal? Dat is een wiskundige vraag en iets waar ik mee bezig ben. Dit kan ook worden toegepast op neurologische netwerken in onze hersenen en om te te kwantificeren wat normaal is en wat potientieel problematisch is.’
Clara Stegehuis ontving de VENI-beurs voor het onderzoek understanding subgraph patterns in high-dimensional networks, ofwel het onderzoeken van patronen in netwerken en het kwantificeren wanneer een patroon normaal is en wanneer het te vaak voorkomt. ‘De grote vraag waar ik als wetenschapper naartoe werk, is begrijpen hoe deze kleine verbanden en patronen ontstaan en hoe ze zich verhouden tot het totale netwerk. Het gaat niet alleen om kwantificeren, maar ook om het begrijpen van het waarom – waarom ontstaan ze überhaupt,’ zegt ze.
Hoewel het grootste deel van Stegehuis’ onderzoek betrekking heeft op veel verschillende netwerken, doet ze ook specifiek onderzoek naar internetnetwerken en hun veerkracht. ‘Ik bekijk hoe veerkrachtig internetnetwerken zijn tegen uitval. Wanneer is uitval echt schadelijk en kan het leiden tot een grote internetstoring? Als we dit weten, kunnen we een betere strategie bedenken om de internetinfrastructuur te verbeteren.’
Onderwijs
Naast het doen van onderzoek, heeft de UT-wetenschapper passie voor het doceren en communiceren over haar onderzoek aan een breder publiek. ‘Ik vind het heel leuk om over alle verschillende soorten en toepassingen van wiskunde te vertellen’, zegt Stegehuis. ‘De wiskunde die we op school leren, behandelt maar een klein deel van het vakgebied. Ik wil iedereen laten zien hoe interessant het is. Wiskunde heeft zo veel toepassingen waar de meeste mensen nooit aan zullen denken en ik geloof dat iedereen een aspect van wiskunde kan vinden dat ze leuk vinden. Mensen reageren vaak met “Maar ik ben niet goed in wiskunde.” Je hoeft niet ergens goed in te zijn om het te waarderen. Ik kan niet schilderen, maar ik waardeer kunst. Ik wil dat mensen zien dat wiskunde echt zinvol is.’
OVER Clara stegehuis
Clara Stegehuis is hoogleraar bij de onderzoeksgroep Mathematics of Operations Research (MOR) van de faculteit voor Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica (EWI). In 2020 ontving ze de NWO Veni-beurs (250.000 euro) voor onderzoek understanding subgraph patterns in high-dimensional. In datzelfde jaar ontving ze ook de Netsci NL Young Talent-prijs en de UT professor De Winterprijs, een internationale publicatieprijs voor vrouwelijk toptalen. Stegehuis is actief in het communiceren van haar onderzoek naar het grote publiek. Ze was ook een van de KNAW ‘Faces of Science’ en geeft vaak publieke lezingen, bijvoorbeeld op middelbare scholen of in theaters.
Persfoto's
Deze persfoto's kunnen zonder copyright restricties worden gebruikt. Wel o.v.v. Fokke Eenhoorn fotografie.