Prof. Dr. Stefan Luding

Kloof tussen kennisgebieden overbruggen

Als je het werk van Stefan Luding – of hemzelf – met één woord moet omschrijven, zou dat 'multidisciplinair' zijn. 'Ik heb me nooit willen beperken tot één kennisgebied', zegt hij. 'Ik hou er van mezelf onder te dompelen in allerlei verschillende dingen. In de loop der jaren ontdekte ik dat ik zoveel meer kan leren van andere mensen in andere kennisgebieden. Die brede belangstelling brengt wel uitdagingen met zich mee. Toen ik jonger was en moest bedenken wat ik wilde studeren, kon ik niet kiezen tussen wiskunde, informatica, cybernetica, ruimtevaarttechnologie en natuurkunde.'

Hij koos voor het laatste en vanaf het moment dat Luding in 2007 aan de UT begon als hoogleraar Multiscale Mechanics, heeft hij zich beziggehouden met het combineren van diverse vakgebieden: de micromechanica en natuurkunde van korrelvormig materiaal, deeltjes in de keuken, composietmaterialen, vaste stoffen en vloeistoffen en in het bijzonder de interactie tussen vaste stoffen en vloeistoffen in zijn geliefde korrelvormige materiaal.

Vooral deze gelijktijdige verschijnselen noemt Luding een persoonlijke uitdaging. 'Denk aan aardverschuivingen, hoe een vaste ondergrond vloeibaar wordt en van een berg af stroomt, of hoe regen doordringt in de bodem, of hoe zand op het strand vast is als je erop loopt, maar vloeibaar als je het door je vingers laat glijden ...' In de tijd dat Luding aan zijn proefschrift over korrelvormig materiaal werkte, vroeg zijn vader hem eens plagend waarom hij nog steeds met zand speelde. 'Nu, dertig jaar later, speel ik nog steeds met zand. Het draait allemaal om de micromechanica, de interactie van deeltjes.'

Stefan Luding

Het draait allemaal om de micromechanica, de interactie van deeltjes

Stefan Luding

Die kennisgebieden komen allemaal tot leven in alledaagse voorbeelden, legt Luding uit. 'Hoe lost suiker op in je koffie? En als je een pak ontbijtgranen openmaakt, waarom liggen de grootste stukken dan altijd bovenop? Dat zijn verschijnselen die je elke dag kunt zien. En zo zijn er nog veel meer, waarover nog heel veel onderzoeksvragen te stellen zijn. Met zoveel toepassingen en zoveel open vragen heb ik nooit moeite gehad met het bedenken van een nieuw idee voor een onderzoek.’ Toch weet Luding waar zijn onderzoeksgroep het beste in is. 'Ons doel is het overbruggen van de kloof tussen de fundamentele wetenschap en mogelijke toepassingen. En hetzelfde geldt voor kennisgebieden: ik ben er om die te verbinden.'

Onderzoek en onderwijs

Aangezien de UT sterk de nadruk legt op projecten waarin studenten samenwerken, heeft Luding ook voor zichzelf een duidelijke focus gevonden als het gaat om onderwijs. 'In projecten werken studenten in teams samen aan allerlei toepassingen. Ze kunnen en zullen richtingen ingaan waar je nooit aan gedacht zou hebben. In mijn onderwijs hoop ik de studenten te helpen door de ruwe, fundamentele feiten te delen, de basis dus. Ik hoop mijn studenten de fundamentele beginselen te leren, zodat ze die kunnen toepassen in hun projecten zonder de vaste grond onder hun voeten kwijt te raken, op los zand te bouwen of onvoorzichtig te worden en te hoog te vliegen.

Als het om onderzoeksbeheer gaat, noemt Luding het tijdschrift Granular Matter zijn 'kindje'. Hij was in 1998 een van de oprichters van dat tijdschrift en is sindsdien hoofdredacteur. 'Nu, 24 jaar later, is het volwassen geworden. Wat niet veranderd is, is de multidisciplinaire instelling. We wilden altijd dat het tijdschrift toegankelijk en begrijpelijk zou zijn voor onderzoekers in verschillende vakgebieden.'

Over Stefan Luding

Stefan Luding is sinds 2007 verbonden aan de Universiteit Twente als hoogleraar Multiscale Mechanics. Hij studeerde natuurkunde in Bayreuth (Duitsland) en promoveerde op de simulaties van droge korrelvormige materialen in de groep van professor A. Blumen in Freiburg (Duitsland) in 1991-1994. Na zijn promotie werkte hij in Parijs, Jussieu, met professor E. Clement en professor J. Duran en daarna, in 1995, werd hij lid van de groep Computational Physics in Stuttgart (Duitsland), met professor H.J. Herrmann. In 2001 verhuisde hij naar Nederland voor een aanstelling aan de TU Delft en sinds 2007 is hij voorzitter van de groep Multiscale Mechanics (MSM) van de faculteit Engineering Technology (ET) aan de Universiteit Twente.

Zijn onderzoeksexpertise omvat verschillende aspecten van korrelvormig materiaal, reologie van niet-Newtonse vloeistoffen, niet-lineaire mechanica van vaste stoffen, interacties van deeltjes op de kleinste schaal, cohesieve poeders in de procestechnologie, asfalt of beton in de civiele techniek, composieten, bio-/microfluïdica, zelfherstellende materialen en bovenal de fundamentele kennis van de zogenoemde (meerschalige) micro-macro transitiemethoden.

Sinds 1998 is Luding hoofdredacteur van het tijdschrift Granular Matter. Hij heeft in totaal bijna 300 artikelen, mededelingen en boeken geschreven. Luding is ook lid van meerdere internationale werkgroepen met betrekking tot korrelvormige materialen en poeders en (sinds 2005) voorzitter van de vereniging die elke vier jaar het belangrijke (multidisciplinaire) congres in zijn vakgebied organiseert: Powders & Grains. Hier ontmoeten experts op het gebied van mechanica, natuurkunde, deeltjestechnologie, techniek enzovoort elkaar om de kloof tussen de kennisgebieden te overbruggen.

Persfoto's

Deze persfoto's kunnen zonder copyright restricties worden gebruikt.