NWO ENW-M subsidies voor twee UT-onderzoekers

Annemarie Huijser en Pantelis Bampoulis ontvangen beide een ENW-M subsidie van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Het onderzoek van Huijser richt zich op het grensvlak van scheikunde en natuurkunde en wordt uitgevoerd in samenwerking met Andrea Baldi van de Vrije Universiteit Amsterdam. Bampoulis gaat van germaneen een baanbrekende transistor ontwikkelen die geen energie verliest in de vorm van warmte.

Chemie sturen met licht

De impact van CO2 op het klimaat is enorm, maar er zijn nog maar weinig efficiënte manieren om CO2 te gebruiken als nuttige bouwstof voor bijvoorbeeld brandstoffen, zodat we minder afhankelijk worden van fossiele brandstoffen. In haar onderzoek wil Huijser gebruik maken van de combinatie van licht en metaal nanodeeltjes om CO2 om te zetten in nuttige moleculen.

Licht als katalysator

De zeer competitieve ENW-M-beurzen zijn speciaal bedoeld om innovatief, fundamenteel en nieuwsgierigheid gedreven onderzoek te financieren. Huijser's onderzoek zet een stap in de richting van een duurzame chemische industrie en draagt bij aan het vinden van oplossingen voor urgente wetenschappelijke uitdagingen. Haar onderzoek richt zich op de ontwikkeling van nieuwe materialen voor efficiënte en selectieve omzetting van CO2, en het ontwikkelen van fundamenteel begrip van de individuele reactiestappen en hoe deze te sturen.  

CO2 kan zich hechten aan metaal nanodeeltjes, waardoor de energie die nodig is om CO2 om te zetten in andere moleculen verlaagd wordt. Het belichten van deze kleurrijke nanodeeltjes, typisch gebaseerd op zilver of koper, kan dit effect versterken en maakt het mogelijk om de chemische reactie van CO2 in een gewenst product te sturen.  In het onderzoek gaat bestudeerd worden hoe individuele reactiestappen geactiveerd en gestuurd kunnen worden met licht, door gebruik te maken van geavanceerde spectroscopie en microscopie methoden.

Transistoren zonder energieverlies

Met al onze digitale apparaten gebruiken we biljoenen transistoren en daarmee energie. Maar al deze transistoren verliezen een hoop energie in de vorm van warmte. Het is een van de redenen dat je telefoon na verloop van tijd heet wordt. Dit is allemaal verspilde energie, daarom gaat Bampoulis een transistor ontwikkelen die minder warmte produceert. Daarmee kan je elektronische apparaten maken die veel minder energie verbruiken.

Bampoulis gebruik hiervoor het materiaal germaneen. Dit is een tweedimensionale materiaal gemaakt van germanium. Eerder toonde Bampoulis al aan dat germaneen een topologische isolator is. Dat is een materiaal waar elektriciteit aan de randen langs kan stromen zonder dat het energie verliest. Het lukte hem toen om de geleidende eigenschappen van het materiaal ‘aan en uit te schakelen’, een eigenschap die ook nodig is voor transistoren.

Meer informatie

Dr. Ir. Annemarie Huijser is universitair hoofddocent in de onderzoeksgroep Photocatalytic Synthesis (PCS; Faculteit TNW) aan de Universiteit Twente. Ze doet fundamenteel onderzoek naar innovatieve materialen voor fotokatalytische reacties en ontvangt de ENW-M-2 financiering samen met Dr. Andrea Baldi van de Vrije Universiteit Amsterdam.

Dr. Pantelis Bampoulis is universitair docent in de onderzoeksgroep Physics of Interfaces and Nanomaterials (PIN; Faculteit TNW / MESA+). Hij is ook een van de uitgelichte wetenschappers van de UT. Hij ontvangt de ENW-M-1 financiering.

Een ENW-M-2-subsidie bedraagt maximaal 700.000 euro en kent één hoofdaanvrager en één medeaanvrager met complementaire expertise. De financiering moet ingezet worden voor twee promotieplaatsen in combinatie met materieel budget, eventueel een kleine investering en/of niet-wetenschappelijke ondersteuning.

De ENW-M-1-financiering bedraagt maximaal 350.000 euro en kent één hoofdaanvrager en geen medeaanvragers. De financiering moet ingezet worden voor één wetenschappelijke positie in combinatie met materieel budget, eventueel een kleine investering en/of niet-wetenschappelijke ondersteuning.

K.W. Wesselink - Schram MSc (Kees)
Wetenschapscommunicatiemedewerker (aanwezig ma-vr)