DAG 2 VAN HET RISK & RESILIENCE ONLINE EVENT
AFTER THE CRISIS: IMPLICATIES VOOR RISK & RESILIENCE VOOR DE Agrarische sector
Hoe de agrarische sector, door samenwerking en innovatie, crisis beheerst en pareert in de tijd.
Deze COVID crisis heeft de risico’s en kwetsbaarheid van de agrarische sector aangetoond. Even was er sprake van lege supermarkten, geen buitenlandse medewerkers om te oogsten en substantiële terugval van de vraag. Duidelijk is geworden dat de lange internationale ketens in de agrarische sector aan herziening toe zijn. Evenals de noodzaak en inzet van vele internationale arbeiders. Bovendien wil een deel van de afzetlanden niet afhankelijk zijn van het Nederlandse product. Zij willen een eigen nationale productie opzetten uit oogpunt van geopolitiek. Tot slot zal de productie duurzamer moeten worden. Dit om uitputting van de aarde en een cascade aan crisis te voorkomen.
De glastuinbouw heeft dit opgepakt door gezamenlijk te innoveren. Technologie zal daarin een grote rol spelen. Dit om te komen tot vermindering van energie- en grondstoffeninputs en het verlagen van de arbeidsinput uit Oost-Europa door robotisering. De snelheid is afhankelijk van de ontwikkeling van de technologie, de mate van klimaatverandering alsmede sociaal maatschappelijke en politieke discussies. Er zijn verschillende technieken en methoden die gebruikt kunnen worden om de toekomst te verkennen waaronder scenario-analyse en roadmapping. Dit wordt nu al in de sector toegepast.
Jan van den Ende is hoogleraar management technologie en innovatie aan de Erasmus Universiteit (RSM). Daarnaast is hij hoogleraar tuinbouwinnovatie en gasthoogleraar aan de LUISS Universita Guido Carli, Rome, Italië.
Zijn vakgebied is het ontwikkelingsproces van nieuwe producten en diensten in bedrijven. Zijn huidige onderzoeksinteresses zijn o.a. bedrijfsintern en -extern ideeënmanagement, controle van NPD-projecten, designmanagement en duurzame innovatie.
Jan van den Ende heeft in tal van tijdschriften gepubliceerd, waaronder Journal of Management Studies, Organization Studies, Harvard Business Review, Journal of Product Innovation Management, Research Policy, IEEE Transactions on Engineering Management, en Group and Organization Management.
Hij doceert in MBA en Executive Education voor bedrijven als ASML, FrieslandCampina, IFF en MAN. Van den Ende is gepromoveerd aan de Technische Universiteit Delft.
De Corona crisis heeft de glastuinbouw deels geraakt. De afgelopen periode zijn de volgende lessen geleerd:
o Kwetsbaarheid: De coronacrisis laat zien hoe kwetsbaar de (mondiale) voedselvoorziening en de internationale sierteelt is. Afzetkanalen vielen weg toen de horeca zijn deuren sloot, bloemenwinkels en tuincentra dicht gingen, de luchtvaart/havens stil kwamen te liggen en de grenzen deels gesloten werden.
o Opkomst Local for local: Consumenten gingen in deze periode wel meer gezond eten en bloemen kopen. Er was meer aandacht voor gezondheid en vitaliteit. De binnenlandse afzet nam (soms spectaculair dubbel digit) toe.
o Afhankelijkheid internationale arbeid: Het leeuwendeel van de arbeid in de glastuinbouw wordt gedaan door internationale arbeiders uit de MOE-landen (voormalig Oostblok). In de Coronacrisis gingen de grenzen van deze landen dicht, waardoor buitenlandse arbeiders wegbleven en er even een tekort aan personeel dreigde.
o Eindigheid aan het exportmodel: Duidelijk is geworden dat er een eindigheid zit aan grootschalige productie voor verre exportmarkten. Deze is kwetsbaar voor verstoring. In het verleden had dat vooral te maken met fytosanitaire beperkingen (plantziekten) en valuta. Nu komt daar pandemie (ziekten bij de mens) bij.
o Geopolitiek: Een deel van de afzetlanden wil niet afhankelijk zijn van Nederlands export product. Lange ketens worden ingeruild voor korte ketens en lokale productie. Dit geldt voor o.a. Rusland, China maar ook in mindere mate de USA.
Conclusie: In zijn algemeenheid zijn de glastuinbouw branche risico’s door de Corona meer zichtbaar geworden. Ook zijn ondernemers zich bewust van de verminderde veerkracht door specialisatie en domino effecten in de keten. Tot op heden heeft het mijn branche (agrarische verzekeringen) niet geraakt.
De ondernemer achter Risicobalans is Walter Willemse. Vanaf 2015 sta ik klaar om ondernemers te ondersteunen met risicovraagstukken die kunnen worden afgeleid van de doelstellingen van hun onderneming. Ik bouw samen met mijn relaties aan een langdurige vertrouwensrelatie waar ik als partner optreed. Ik zet mijn kennis, ervaring en netwerk in om samen met mij relaties te werken aan een weerbare organisatie. Tevens is Walter bestuurslid van het Genootschap voor Risicomanagement waarmee hij samen met de Universiteit Twente jaarlijks het Risk & Resilience festival organiseert.
- Bart Stengs - Sectormanager Glastuinbouw bij Achmea, Bestuurder bij Stichting HortiQ, Penningmeester bij Stichting Hortivation
De Corona crisis heeft de glastuinbouw deels geraakt. De afgelopen periode zijn de volgende lessen geleerd:
o Kwetsbaarheid: De coronacrisis laat zien hoe kwetsbaar de (mondiale) voedselvoorziening en de internationale sierteelt is. Afzetkanalen vielen weg toen de horeca zijn deuren sloot, bloemenwinkels en tuincentra dicht gingen, de luchtvaart/havens stil kwamen te liggen en de grenzen deels gesloten werden.
o Opkomst Local for local: Consumenten gingen in deze periode wel meer gezond eten en bloemen kopen. Er was meer aandacht voor gezondheid en vitaliteit. De binnenlandse afzet nam (soms spectaculair dubbel digit) toe.
o Afhankelijkheid internationale arbeid: Het leeuwendeel van de arbeid in de glastuinbouw wordt gedaan door internationale arbeiders uit de MOE-landen (voormalig Oostblok). In de Coronacrisis gingen de grenzen van deze landen dicht, waardoor buitenlandse arbeiders wegbleven en er even een tekort aan personeel dreigde.
o Eindigheid aan het exportmodel: Duidelijk is geworden dat er een eindigheid zit aan grootschalige productie voor verre exportmarkten. Deze is kwetsbaar voor verstoring. In het verleden had dat vooral te maken met fytosanitaire beperkingen (plantziekten) en valuta. Nu komt daar pandemie (ziekten bij de mens) bij.
o Geopolitiek: Een deel van de afzetlanden wil niet afhankelijk zijn van Nederlands export product. Lange ketens worden ingeruild voor korte ketens en lokale productie. Dit geldt voor o.a. Rusland, China maar ook in mindere mate de USA.
Conclusie: In zijn algemeenheid zijn de glastuinbouw branche risico’s door de Corona meer zichtbaar geworden. Ook zijn ondernemers zich bewust van de verminderde veerkracht door specialisatie en domino effecten in de keten. Tot op heden heeft het mijn branche (agrarische verzekeringen) niet geraakt.
Bio:
Ervaren professional in de financiële dienstverlening. Werkervaring als kredietrisicomanager en branchespecialist in de F&A sector. Daarnaast als sr. accountmanager in een internationaal grootbedrijf omgeving. Actief in hortibusiness, groothandel, industrie, zakelijke dienstverlening, semi-overheidsinstellingen en zakelijk vastgoed. Sinds half mei Sectormanager Glastuinbouw bij Achmea Agro. Samen met de GreenTech branche (€ 4 mrd. omzet) wordt proactief ingezet op mitigatie van innovatierisico’s in deze internationaal snel groeiende omgeving. - Prof. Jan van den Ende - Professor of Management Technologie & Innovatie
Jan van den Ende is hoogleraar management technologie en innovatie aan de Erasmus Universiteit (RSM). Daarnaast is hij hoogleraar tuinbouwinnovatie en gasthoogleraar aan de LUISS Universita Guido Carli, Rome, Italië.
Zijn vakgebied is het ontwikkelingsproces van nieuwe producten en diensten in bedrijven. Zijn huidige onderzoeksinteresses zijn o.a. bedrijfsintern en -extern ideeënmanagement, controle van NPD-projecten, designmanagement en duurzame innovatie.
Jan van den Ende heeft in tal van tijdschriften gepubliceerd, waaronder Journal of Management Studies, Organization Studies, Harvard Business Review, Journal of Product Innovation Management, Research Policy, IEEE Transactions on Engineering Management, en Group and Organization Management.
Hij doceert in MBA en Executive Education voor bedrijven als ASML, FrieslandCampina, IFF en MAN. Van den Ende is gepromoveerd aan de Technische Universiteit Delft.
- Jos Malskat - Sr. Consultant Security, NVWA
Eind jaren 70 begin jaren 80 opgeleid als werktuigbouwer en besturingstechnoloog en ervaring opgedaan als ontwikkelingsconstructeur en projectmanager in de behang- en vloerbedekkingindustrie en later in de bouw van slachterijen voor rood vlees. Via gebruik van de toen sterk opkomende CAD/CAM systemen verder carrière gemaakt in ICT en automatisering en van daar uit via informatiebeveiliging en privacy, na een master opleiding security management, in mijn huidige functie als adviseur integrale beveiliging en enterprise risicomanagement van de NVWA terecht gekomen. In mijn werk hou ik me op dit moment vooral bezig met de risico’s voor de dienst die toezicht houdt en handhaaft in de agrarische en aanpalende sectoren.
- Walter Willemse - Risicomanagement adviseur Risicobalans, Bestuurslid Genootschap voor Risicomanagement
De huidige crisis vraagt alertheid en aanpassingsvermogen. De ontwikkelingen volgen elkaar snel op en vragen van mensen en bedrijven snel te reageren op de veranderende omstandigheden. Het is belangrijk in deze tijd te sparren met mensen die je kan vertrouwen en op basis van verschillende inzichten beslissingen te maken. Met mijn bedrijf Risicobalans sta ik ondernemers bij in deze turbulente tijd. Vanuit mijn functie als bestuurslid van het Genootschap van Risicomanagement hebben wij veel ervaring opgedaan over deze crisis.
Bio:
De ondernemer achter Risicobalans is Walter Willemse. Vanaf 2015 sta ik klaar om ondernemers te ondersteunen met risicovraagstukken die kunnen worden afgeleid van de doelstellingen van hun onderneming. Ik bouw samen met mijn relaties aan een langdurige vertrouwensrelatie waar ik als partner optreed. Ik zet mijn kennis, ervaring en netwerk in om samen met mij relaties te werken aan een weerbare organisatie.Tevens is Walter bestuurslid van het Genootschap voor Risicomanagement waarmee hij samen met de Universiteit Twente jaarlijks het Risk & Resilience festival organiseert.
U bent van harte welkom om kennis te maken met de mogelijkheden van onze dienstverlening. U kunt hiervoor bellen met Walter Willemse via (06) 48 22 96 08.