Docent en onderzoeker dr. Mohammad Rajabali Nejad van de Universiteit Twente bekijkt met zijn team hoe spoorwegvernieuwingen veilig gerealiseerd kunnen worden. Met het ontwikkelen van de Safety Cube heeft hij een belangrijke eerste stap gezet.
Onze spoorwegen lopen tegen de grenzen van hun kunnen aan. Het aantal treinreizigers binnen Nederland én naar bestemmingen over de grens neemt toe. Hoewel er de afgelopen jaren talloze kostbare en verhinderende uitbreidingswerkzaamheden aan het spoor zijn geweest, volstaan deze niet om het groeiende aantal reizigers en treinreizen op termijn aan te kunnen. Willen we ons spoor toekomstbestendig maken, dan zijn fundamentele wijzigingen nodig.
Complicerende factoren
Innoveren gaat doorgaans met vallen en opstaan, maar bij personenvervoer is voor fouten geen ruimte. De veiligheid van mensen staat voorop. En dat is precies wat innovatie op dit gebied complex maakt, want er zijn nogal wat factoren die je moet meewegen. Met zo’n 1,3 miljoen treinreizigers per dag betreft de innovatie een grote doelgroep. En al deze gebruikers hebben hun eigen wensen en behoeften. Ook de bestaande infrastructuur stelt nogal wat eisen aan wat er op innovatief gebied mogelijk is. Zo zijn er in Europa bijvoorbeeld verschillende spoorbreedten, veiligheidsnormen en systemen. Innoveren binnen spoorwegen vraagt inzicht in al deze complicerende factoren.
Totaalbeeld
Fundamenteel voor het veilig doorvoeren van innovaties zijn techniek, de mens, de omgeving en hun onderlinge wisselwerking. ‘Deze aspecten zijn in theorie allemaal belangrijk, maar in de praktijk krijgen niet alle onderdelen altijd genoeg aandacht’, legt Rajabali Nejad uit. ‘Er ligt doorgaans veel nadruk op techniek en regelgeving. Maar hoe de consument deze techniek en regelgeving gaat gebruiken, komt pas in een veel later stadium aan de orde. Dan is het te laat.’ Rejabali Nejad en zijn team werkte aan een oplossing om écht een goed totaalbeeld te krijgen: de Safety Cube.
Safety Cube
De Safety Cube is letterlijk een kubus, maar niet zomaar één. De zes vlakken staan voor de verschillende primaire aspecten van integratie en ieder aspect is daarmee belangrijk. De kubus is een praktische tool die veilige systeemintegratie visueel ondersteunt en inzetbaar is bij alle soorten innovaties. Het eindstation van de kubus is nog niet bereikt; Rajabali Nejad is de tool nog verder aan het verfijnen. Ter vergelijking noemt hij de klassieke Rubiks kubus. ‘Door te draaien aan de Rubiks kubus moet je elk vakje in een kleur zien te krijgen. Op basis van dat principe werken we nu aan een Safety Cube die met meer variabelen rekening houdt. Dan is deze ook inzetbaar bij zeer complexe systemen.’
Klaar voor de toekomst
Met het ontwikkelen van de Safety Cube is een belangrijke eerste stap gezet binnen het onderzoek. Uiteindelijk moeten de plannen ervoor zorgen dat het spoornetwerk de nodige upgrades kan ondergaan en systeemintegraties goed en veilig verlopen. ‘Zodat we in heel Europa kunnen profiteren van een efficiënter spoornetwerk, met minder reistijd, meer capaciteiten en meer gemak voor de passagier.’ Kortom, een spoornetwerk voor de toekomst.
Meer informatie
Dr. M. Rajabali Nejad geeft de master course Integraal Veiligheidsmanagement & Risicomanagement aan de opleiding Master Risicomanagement van de Universiteit Twente.