Het prachtige landgoed waarop de Universiteit Twente is gevestigd kent talrijke mooie vijvers waarvan in het merendeel mag worden gevist door de leden van Hengelsportvereniging Carperdiem. Hoe zorgen we ervoor dat we het biodiversiteitsgehalte van onze wateren hooghouden en alle waterbewoners een duurzaam thuis blijven geven?
Biodiversiteit: niet alleen mooi om te zien, maar ook van cruciaal belang voor karpers en andere vissen, omdat een gevarieerde omgeving bijdraagt aan hun gezondheid en welzijn. Een gezond ecosysteem bevat een mix van planten, kleine diersoorten, en voedselbronnen die de karper nodig heeft om te gedijen. In een diverse wateromgeving zijn er genoeg voedselbronnen en schuilplaatsen, wat bijdraagt aan de algehele gezondheid van de vispopulatie. Zonder biodiversiteit missen karpers de natuurlijke bronnen die ze nodig hebben om te overleven en te groeien.
Zorg voor het ecosysteem
Karpervissen is een eeuwenoude hobby waarbij vissers eerst met een stukje kaas of brood probeerden karpers te vangen. Tegenwoordig is de karpervisserij doorontwikkeld, en gebruikt men speciale lokvoerballen, ook wel boilies genoemd. Deze boilies bevatten voedzame ingrediënten die de vissen doen groeien, terwijl overtollige stoffen weer door de vis worden uitgescheiden.
Het gebruik van boilies vraagt echter om verantwoordelijkheid: zorg altijd voor verse producten zonder zoetstoffen met glycol, omdat die de voortplanting van vissen kunnen verstoren. Verder is het belangrijk om niet te veel te voeren. Voer dat niet wordt opgegeten, gaat namelijk rotten. Hierdoor verslechtert de waterkwaliteit, wat uiteindelijk schadelijk is voor alle bewoners van het water.
Hermen Bruins
Bedreigingen voor biodiversiteit en waterkwaliteit
Er zijn verschillende factoren die de biodiversiteit en waterkwaliteit van (vis)wateren op de campus bedreigen. Denk bijvoorbeeld aan vervuiling door rioolwater. Tijdens zware regenbuien kan het riool overlopen, waardoor afvalwater met al haar ongewenste stoffen zoals chemicaliën en ziekteverwekkers in het water terechtkomt. Dit schaadt de biodiversiteit en uiteindelijk ook de karperpopulatie. De afname van kleine, ondersteunende soorten door vervuiling heeft namelijk impact op het hele ecosysteem.
Daarnaast is de bodemkwaliteit in veel vijvers op het UT-terrein door de jaren heen verslechterd, voornamelijk door eikenbladeren die in het water waaien en zinken. Door de langzame verteringen van deze bladeren komt er looizuur vrij en wordt er veel zuurstof verbruikt, wat schadelijk is voor vissen en andere waterdieren.
Verder kunnen karpers in het wild zich nog maar moeilijk voortplanten, vanwege roofvissen en vogels. Koude periodes verhinderen vaak de ontwikkeling van bevruchte kuit, waardoor de karperpopulatie verder onder druk komt te staan. Enkele jaren geleden zijn er speciaal gekweekte jonge karpers uitgezet, die zich beter aan kunnen passen aan de omstandigheden.
Wat kunnen vissers doen om biodiversiteit te bevorderen?
Samen kunnen we als vissers bijdragen aan gezonde biodiversiteit in de UT-wateren. Een paar tips:
- Voer niet te veel en gebruik goed afbreekbaar voer
Voer de vissen met mate en kies voor voer dat natuurlijk afbreekbaar is om bodemvervuiling te voorkomen. - Laat geen afval achter
Zorg ervoor dat de omgeving schoon blijft en laat geen rommel achter die schadelijk kan zijn voor het waterleven. - Respecteer de gevangen vis
Behandel elke gevangen vis met zorg en zet deze zo snel mogelijk terug. - Vermijd het introduceren van invasieve soorten
Zet nooit invasieve planten of dieren, zoals aquariumsoorten, in de vijver. Als je een invasieve rivierkreeft vangt, zorg er dan voor dat deze zich niet verder kan verspreiden.
Samen kunnen we de biodiversiteit in onze viswateren beschermen en er tegelijkertijd voor zorgen dat toekomstige generaties op een verantwoorde manier kunnen blijven genieten van het karpervissen.
Biodiversiteit op de ut
Het versterken van biodiversiteit op onze campus is een van de duurzaamheidsdoelstellingen van de Universiteit Twente. Door beter te monitoren verkrijgen we kennis over de biodiversiteit op de campus in het algemeen. Dat helpt ons bij het maken van de juiste keuzes om biodiversiteit te ondersteunen. In 2024 zijn we gestart met een jaarlijkse Bioblitz. Iedereen kan helpen soorten te monitoren via de app ObsIdentify. We organiseren verschillende activiteiten om het bewustzijn rondom biodiversiteit te vergroten (zoals vogels en libellen kijken). Er werd een biodiversiteitsraad opgericht, waarbij CFM (Campus & Facility Management) overlegt met biodiversiteitsenthousiastelingen over hoe onderhoud kan bijdragen aan een betere habitat voor soorten. Verder werken we dankzij een subsidie van het Klimaatcentrum aan het toegankelijk maken van gegevens over groenonderhoud en biodiversiteit voor onderzoek en onderwijs.
Meer weten over duurzaamheid op de UT? Kijk op utwente.nl/duurzaamheid.
