Internationaal vermaarde topwetenschappers

Internationaal vermaarde topwetenschappers

De Spinozapremie en Stevinpremie zijn de hoogste onderscheidingen in de Nederlandse wetenschap. Ze worden wel aangeduid als de Nederlandse Nobelprijzen. De onderzoekers ontvangen de premie voor hun uitmuntende, baanbrekende en inspirerende werk. Bij beide premies staat de kwaliteit van de onderzoeker voorop; waar bij de Spinozapremie de nadruk ligt op het wetenschappelijke werk en fundamentele vraagstukken, honoreert de Stevinpremie in de eerste plaats de maatschappelijke impact. De prijzen worden jaarlijks uitgereikt door NWO, de Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek. De Spinoza- en Stevinpremielaureaten krijgen ieder 1,5 miljoen euro, te besteden aan wetenschappelijk onderzoek en activiteiten met betrekking tot kennisbenutting.

Het Simon Stevin Meesterschap was een eretitel die het NWO-domein Toegepaste en Technische Wetenschappen (TTW) tot 2017 jaarlijks verleende aan zeer prominente technisch-wetenschappelijke onderzoekers aan de Nederlandse universiteiten en de para-universitaire instituten. De laureaten kenmerkten zich doordat ze succesvol zijn in het verwerven van TTW-steun voor hun onderzoek en de (bevordering van de) toepassing van hun onderzoeksresultaten op een aansprekende manier realiseren. De laureaten ontvingen een bedrag van een half miljoen euro, vrij te besteden aan onderzoek naar keuze.

De Universiteit Twente is er trots op dat onderstaande hoogleraren deze prijzen hebben gewonnen.

  • Spinozapremie
    • 2009 Prof. dr. ir. Albert van den Berg (TN’83 / Phd’88), Micro- en nanovloeistofleer, MESA+
      PROF.DR.IR. A. VAN DEN BERG (ALBERT)
      Micro- en nanovloeistofleer

      Albert van den Berg (1957) is hoogleraar sensorsystemen voor biomedische en milieutoepassingen aan de Universiteit Twente. Van den Berg ontving de NWO-Spinozapremie 2009 voor zijn doorbraken in het begrip en de manipulatie van vloeistoffen in kanalen met een micro- of nanometerschaal, en het toepassen van deze kennis, onder andere in nieuwe apparatuur voor de gezondheidszorg.

      In 2002 won Van den Berg de Simon Stevin Meesterschap voor zijn onderzoek en de manier waarop hij industriële partners weet te interesseren voor zijn onderzoek. In 2008 trad Van den Berg toe tot de KNAW. Op Europees niveau heeft Van den Berg in 2008 én in 2015 een ERC Advanced Grant ontvangen.

    • 2006 Prof. dr. Carl Figdor, Kanker immunologie
      Prof.dr. C. Figdor (Carl)
      Kanker immunologie

      Figdor ontving de NWO-Spinozapremie voor zijn baanbrekende onderzoek naar het gebruik van afweercellen tegen kanker en voor de manier waarop hij fundamenteel onderzoek naar het bed van de patiënt weet te vertalen.

      In 1999 ontving Figdor de Bohn Stafleu van Loghum prijs voor zijn werk op het gebied van immunologie, in 2009 de Koningin Wilhelmina Onderzoeksprijs (KWO-prijs) van KWF Kankerbestrijding en in 2011 een Advanced Grant van de European Research Counsil (ERC). Hij is sinds 2008 lid van de KNAW.

    • 2005 Prof. dr. Detlef Lohse, Vloeistofdynamica
      PROF.DR. D. LOHSE (DETLEF)
      Vloeistofdynamica

      Professor Lohse ontving de NWO-Spinozapremie voor zijn doorbraken op het gebied van sonoluminescentie en zijn onderzoek op het gebied van warmtetransport en turbulentie.

      In 2002 is Lohse benoemd tot Fellow van de American Physical Society, nadat hij in hetzelfde jaar tot lid was verkozen van de Deutsche Akademie der Naturforscher Leopoldina. Sinds april van 2002 is hij ook lid van de KNAW en in 2009 ontving hij de Simon Stevin Meesterschap. In 2018 ontving hij de Balzan Prize for Fluid Dynamics voor zijn uitzonderlijke bijdragen in de meest uiteenlopende gebieden van de vloeistofdynamica

    • 2002 Prof. dr. Ad Lagendijk, Waves in complex media, MESA+
      PROF.DR. A. LAGENDIJK (AD)
      Waves in complex media

      Lagendijk ontving de NWO- Spinozapremie voor zijn toonaangevende onderzoek op het grensvlak tussen de optica en de vastestoffysica en voor zijn baanbrekende onderzoek op het gebied van voortplanting van golven in sterk verstrooiende media. Hij heeft dit specialisme zowel theoretisch als experimenteel tot volwassenheid gebracht.

  • Stevinpremie
    • 2023 Prof. dr. ir. Bram Nauta (EL’87 / PhD’91), Integrated circuit design
      PROF.DR.IR. B. NAUTA (BRAM)
      Integrated circuit design

      Nauta kreeg in de afgelopen zeven jaar maar liefst 15 STW-projecten gehonoreerd. Hij is fellow en distuingished lecturer van de IEEE, ’s werelds grootste vereniging voor technologische innovatie. Bij de laatste onderzoekvisitatie kreeg zijn groep de maximale score. Nauta heeft 33 octrooien op zijn naam staan. Hij adviseert chipfabrikanten in Silicon Valley, Taiwan en Europa. Hij is de uitvinder van de befaamde Nauta-schakeling die in vrijwel alle mobiele communicatie apparatuur zit. Eerder ontving hij in 2014 het Simon Stevin Meesterschap.

  • Simon Stevin Meester
    • 2016: Prof. dr. Suzanne Hulscher, Waterbeheer
      PROF.DR. S.J.M.H. HULSCHER (SUZANNE)
      Waterbeheer

      Hulscher ontving de prijs vanwege haar zeer vernieuwende werk op het gebied van riviersystemen en kustzeeën. Haar onderzoek leidt niet alleen tot een beter begrip van delta’s en riviersystemen. Ze zorgt er ook voor dat resultaten uit haar onderzoek direct een toepassing vinden. Om dat voor elkaar te krijgen werkt ze nauw samen met bedrijven en andere organisaties, zoals Rijkswaterstaat, waterschappen, Deltares, ingenieursbureaus en baggeraars.

    • 2014: Prof. dr. ir. Bram Nauta (EL’87 / PhD’91), Integrated circuit design
      PROF.DR.IR. B. NAUTA (BRAM)
      Integrated circuit design

      Nauta kreeg in de afgelopen zeven jaar maar liefst 15 STW-projecten gehonoreerd. Hij is fellow en distuingished lecturer van de IEEE, ’s werelds grootste vereniging voor technologische innovatie. Bij de laatste onderzoekvisitatie kreeg zijn groep de maximale score. Nauta heeft 33 octrooien op zijn naam staan. Hij adviseert chipfabrikanten in Silicon Valley, Taiwan en Europa. Hij is de uitvinder van de befaamde Nauta-schakeling die in vrijwel alle mobiele communicatie apparatuur zit.

    • 2011: Prof. dr. ing. Dave Blank (PhD’91), Nanotechnologie, MESA+
      PROF.DR.ING. D.H.A. BLANK (DAVE)
      Nanotechnologie

      Blank werkt op het grensvlak van chemie en technische fysica en ontwikkelt nieuwe technieken om complexe materialen op micro- en nanoschaal te kunnen maken, te bestuderen en te begrijpen. Blank is mede-uitvinder in vijf patenten en mede-oprichter van drie spin-off-bedrijven vanuit de Universiteit Twente. Zijn grote passie lag ook in het vertalen van de wetenschap naar de burgers.

    • 2009: Prof. dr. Detlef Lohse, Vloeistofdynamica
      PROF.DR. D. LOHSE (DETLEF)
      Vloeistofdynamica

      Lohse geldt als een absolute autoriteit op het gebied van stromingsleer en turbulentie. Hij geniet wereldfaam door zijn verklaring van het verschijnsel sonoluminescentie. Daarbij zendt een kleine gasbel in een vloeistof onder invloed van ultrasoon geluid licht uit. Wereldberoemd werd Lohse in 2000 toen hij en zijn collega’s wisten vast te stellen dat de pistoolgarnaal, een bekend beestje in subtropische wateren, zijn luide knallen produceert met behulp van imploderende bellen.

    • 2002 Prof. dr. Cock Lodder, Magnetische data-opslag, MESA+
      Prof.dr. C. Lodder (Cock)
      Magnetische data-opslag

      Lodder verrichte baanbrekend onderzoek op het gebied van magnetische data-opslag. De grenzen van de harddisk komen in zicht en Lodder doet onderzoek naar alternatieven. Uitvindingen die Lodder internationaal op de kaart zetten, zijn de spin valve transistor, een uiterst gevoelige magneetsensor, en de magnetische-kracht-microscoop (magnetic force microscope). Bedrijven die bij projecten van Lodder zijn betrokken zijn NanoSensors, Philips, MPO, Thomson CSF/LCR, OnStream, Siemens, EMTEC Magnetics en Alditech.

    • 2002 Prof. dr. ir. Albert van den Berg (TN’83 / Phd’88), lab-on-a-chip, MESA+
      PROF.DR.IR. A. VAN DEN BERG (ALBERT)
      Lab-on-a-chip

      Van den Berg ontwikkelt lab-on-a-chip-concepten, complete laboratoria ter grootte van een creditcard. De silicium chiptechnologie ligt hieraan ten grondslag. Met geavanceerde ets- en andere fabricagetechnieken is het mogelijk om vloeistofkanalen te maken of diverse componenten, zoals minipompjes, voor het bewerken en transporteren van vloeistoffen. Op die manier zijn chemische reacties mogelijk met fracties van druppels. Een vinding die het blad Science haalde, is de flowFET, een schakelaar die minieme hoeveelheden vloeistoffen bestuurt door variatie in elektrische spanning. Bedrijven die bij projecten van Van den Berg zijn betrokken zijn onder meer Medtronic, Unilever, Organon, Shell, DSM Research, Philips CFT, Avantium, Glaxo-SmithKline, Nanopass en Diosynth.

    • 1998 Prof. dr. ir. David Reinhoudt, supramoleculaire chemie, MESA+
      PROF.DR.IR. D.N. REINHOUDT (DAVID)
      Supramoleculaire chemie

      Reinhoudt was een stuwende kracht in de wereld op het gebied van de supramoleculaire chemie. Dit is de chemie van grote en complexe moleculen en de interacties die deze moleculen onderling en met andere verbindingen kunnen aangaan. Als de verbindingen gecombineerd worden met een membraan is daarmee de mogelijkheid geschapen om ionen selectief uit een oplossing te verwijderen. Deze membranen worden nu gebruikt in CHEMFET-sensoren. Een andere toepassing is de verwijdering van radioactieve verbindingen bij de opwerking van radioactief afval.

    • 1998 Prof. dr. Miko Elwenspoek, vloeistofdynamica, MESA+ / IMPACT († 2021)
      Prof.dr. M.C. Elwenspoek (Miko)
      Vloeistofdynamica

      Elwenspoek is geroemd om zijn succesvolle fundamentele werk en simulaties op het gebied van etstechnieken voor het maken van driedimensionale structuren in silicium. Hiermee kunnen op nano-schaal zelfstandig opererende systemen worden gemaakt. Dat maakt nieuwe producten mogelijk, zoals microzeven, microkleppen die hoge druk kunnen weerstaan en resonerende druksensoren. Hij was een van de oprichters van het bedrijf Twente Micro Products, dat met klein productieaantallen toch een concurrerende positie wist te verwerven.

De canon is altijd in ontwikkeling en staat open voor debat en discussie. Mis jij een gebeurtenis, kenmerk of markant persoon in de canon?

Voeg dan jouw eigen verhaal toe!