De verschillende UT-logo’s
In 2009 werd het oude UT-logo plus woordmerk vervangen door ‘slechts’ een woordmerk. Nooit eerder hield een huisstijlverandering de gemoederen zo bezig...
Het eerste logo van de universiteit (toen nog Technische Hogeschool Twente) bestond uit een samenspel van de drie hoofdletters: THT. De T’s werden verwerkt in de lege ruimte van de H. Een simpel, strak vormgegeven logo. Vaak, maar in de loop der jaren steeds minder, gecombineerd met het woordmerk ‘Technische Hogeschool Twente’.
Toen de THT in 1986 werd omgedoopt tot Universiteit Twente kon het logo, hoe fraai ook, uiteraard niet gehandhaafd blijven. Het nieuwe logo werd een dynamisch spel van blauwe cirkels en driehoeken – een typisch jarentachtiglogo. Ingrijpender was dat de payoff ‘de ondernemende universiteit’ werd toegevoegd aan het woordmerk ‘Universiteit Twente’.
Het nieuwe logo droeg veel symbolische betekenissen met zich mee. Het was opgebouwd rond twee cirkels, die de twee kernen – de technische en de maatschappijwetenschappelijke kern – van de universiteit voorstelden. De driehoeken wezen zowel naar binnen als naar buiten om de interactie tussen de UT en de samenleving te symboliseren. De naar buiten wijzende driehoeken gaven aan hoe de UT zich wilde opstellen naar de maatschappij: dienstverlenend, marktgericht en toepassingsgericht. De naar binnen gerichte driehoeken lieten zien dat de twee kernen met elkaar in verbinding stonden. In de wandelgangen werd het logo liefkozend ‘de blauwe knoop’ genoemd.
In 2009 werd besloten tot een nieuwe branding-strategie voor de UT. Dit ging gepaard met een huisstijlverandering waarbij ook het logo, het woordmerk en het motto ‘de ondernemende universiteit’ aan de kant werden geschoven. Alle traditionele regels over het creëren van een corporate identity werden overboord gegooid: een logo werd overbodig bevonden, een woordmerk volstond, en in plaats van één standaard huisstijl koos de universiteit voor een identiteit met verschillende elementen die wisselend werden ingezet. De basis van alle communicatie-uitingen was het woordmerk UNIVERSITEIT TWENTE. (punt!). De aanvullende huisstijlelementen werden in de wandelgangen wel ‘friemels’ genoemd. De redenering achter het weglaten van het motto ‘de ondernemende universiteit’: iets wat je overduidelijk bent, hoef je niet demonstratief uit te dragen.
Waar het College van Bestuur de nieuwe huisstijl aankondigde als ‘verrassend, zeer innovatief en een stijl die prikkelt, fascineert en onderscheidend is’, groeide de weerstand onder zowel studenten als hoogleraren. Hoogleraar Jurriaan Huskens schreef in een open brief aan het UT Nieuws dat er in zijn ogen veel geld was gespendeerd ‘niet om een nieuw logo te ontwikkelen, maar om het huidige logo af te schaffen’. Ook op de campus werd de nieuwe huisstijl ‘bestreden’ door posters in de nieuwe huisstijl te plaatsen, voorzien van het opvallende oude logo.
De vraag of de nieuwe huisstijl niet te veel geld had gekost, haalde zelfs de landelijke media. Het zou namelijk om drie miljoen euro gaan, wat minister Plasterk ertoe zette de zaak aan de orde te stellen in de Tweede Kamer. Hij noemde het ‘een forse uitgave’ en gaf aan er begrip voor te hebben dat de UT zorg droeg voor een ‘fatsoenlijke professionele presentatie’, maar hij was wel van mening dat bij een publiek gefinancierde wetenschappelijke instelling ‘soberheid en zuinigheid’ paste. Volgens College van Bestuur-woordvoerder Paul van Tongeren was de nieuwe huisstijl een nuttige diepte-investering geweest, waarmee de UT zich steviger op de kaart zette. Het moest gezien worden als statement. Ook merkte Van Tongeren op dat de ontwikkeling en uitwerking van de huisstijl samen met het afkopen van het eigendomsrecht bij elkaar 600.000 euro hadden gekost. De overige 2,2 miljoen euro was bestemd voor het noodzakelijk vervangen van visitekaartjes, bestickering van het wagenpark, de naam op de gevels en andere zaken.
Hoe dan ook: veel geld voor een paar letters en een punt.