Professor Gerrit Blaauw, computerpionier
Voordat Gerrit Blaauw hoogleraar Digitale Technieken aan de Technische Hogeschool Twente wordt, is hij betrokken bij bijzondere projecten. Zo werkt hij mee aan de eerste computer in Nederland en de ontwikkeling van de IBM System/360 mainframecomputer – hij is een ware computerpionier.
Gerrit Blaauw (1924-2018) studeert Elektrotechniek aan Harvard University, waar hij in 1952 promoveert op het ontwerp van een computer. Hij werkt daarna tot 1955 bij het Mathematisch Centrum in Amsterdam. Onder supervisie van Aad van Wijngaarden werkt hij mee aan het ontwerp van de ARRA ll, een van de eerste computers in Nederland die onder andere wordt gebruikt voor berekeningen bij het ontwerp van de Oosterscheldekering. Een afgeleide van de ARRA ll, de Ferta-machine, wordt gebruikt door vliegtuigfabrikant Fokker.
Na zijn tijd bij het Mathematisch Centrum vertrekt Blaauw naar IBM, waar hij tot 1965 werkt aan de ontwikkeling van de IBM System/360 mainframecomputer. Het is een uitdagend project, er werken meer dan 2000 programmeurs aan de software! De S/360 is een bijzondere computer. Het is namelijk een van de eerste computers die, mede dankzij het ontwerp van Blaauw, ‘timesharing’ gebruikt: de computer verricht ogenschijnlijk gelijktijdig taken voor verschillende gebruikers. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de S/360 vanaf het begin zeer populair is, wat grote leveringsproblemen tot gevolg heeft. Onder andere de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA is een van de trouwe afnemers.
Als wereldwijde topper in zijn vakgebied komt Blaauw in 1965 naar de net een jaar eerder geopende Technische Hogeschool Twente, waar hij hoogleraar Digitale Technieken wordt. Hij blijkt prima op zijn plaats bij de overige pioniers aan de THT, die de technische hogeschool vanaf de jaren zestig hebben uitgebouwd tot één van de beste universiteiten ter wereld. Blaauw is betrokken bij de oprichting van de eerste faculteit Computerwetenschappen van Nederland. Heel nieuw en vooruitstrevend zijn de door hem geïntroduceerde vakken Architectuur en Software. Na 25 jaar neemt Blaauw in 1989 afscheid van de Universiteit Twente.
Begin 2018 overleed Gerrit Blaauw op 93-jarige leeftijd. Zowel in binnen- als buitenland wordt veel aandacht besteed aan het overlijden van de ‘computerpionier’.
