De Batavierenrace
’s Werelds grootste estafetterace eindigt jaarlijks met een ontvangst op de campus van de UT en mondt uit in het grootste studentenfeest van de Benelux. Elke Twentse student – en vele studenten van elders – kent de Batavierenrace! Maar wist je dat de finish van de 175 kilometer lange race eerst aan de andere kant van het land lag?
De Zweedse SOLA Relay Race, waaraan renners uit Nijmegen en Rotterdam deelnamen, vormde de inspiratiebron voor de Nederlandse Batavierenrace. De Nederlandse deelnemers vonden de estafetterace in Zweden zo’n geweldige ervaring dat ze een Nederlandse versie bedachten: de Batavierenrace. Oorspronkelijk volgde de route van de loopwedstrijd de weg die de Batavieren aflegden toen ze in 50 voor Christus op vlotten de Rijn afzakten, van Nijmegen naar Rotterdam. In 1973 vond de eerste editie plaats: een race van 175 kilometer, verdeeld over 25 etappes. Maar de finish in Rotterdam bevalt de Nijmegenaren niet: het drukke verkeer verhindert dat de lopers aangemoedigd kunnen worden, en de ontvangst is slecht georganiseerd. Dus gaan ze op zoek naar een nieuwe partner.
Zowel Enschede als Leiden heeft interesse. Leiden zet hoog in en spreekt over topsport en een moderne invulling van de olympische gedachte. Enschede zet in op een breed en laagdrempelig evenement, en uiteindelijk weet de Twentse nuchterheid de Nijmegenaren te overtuigen: in 1974 finisht de tweede Batavierenrace op de campus.
De nieuwe opzet blijkt een groot succes; het ‘Batavirus’ verspreidt zich razendsnel. Kent de race in 1974 nog 150 teams, in 1982 rennen er al 200 ploegen mee. Er zijn zelfs zoveel aanmeldingen dat er om startbewijzen geloot moet worden. Van de grootste estafetteloop in Europa groeit de Batavierenrace uit tot de grootste estafetteloop ter wereld.
Tegenwoordig kent de Batavierenrace routes van verschillende lengtes, zodat een slechte conditie geen excuus mag zijn om niet mee te lopen. Er zijn natuurlijk competitieve duursporters die de snelste tijd willen neerzetten, maar voor het gros van de deelnemers gaat het vooral om het plezier. En zo heeft ook de Enschedese interpretatie van de race uiteindelijk tóch een olympische gedachte als grondslag: deelnemen is belangrijker dan winnen! De Batavierenrace staat garant voor lol: verdwalen in het donker op zoek naar de volgende wisselplaats, aan het bier gaan als je ploeggenoten nog moeten lopen, richtingwijzers verdraaien om andere lopers met een kluitje in het riet te sturen... En dan is er na afloop natuurlijk het grote Batafeest, waar niet alleen de lopers op afkomen, maar waar elke UT-student zich meldt.
En niet alleen studenten lopen mee... De Nijmeegse burgemeester Ed d’Hondt gooide in 1993 snel het startpistool aan de kant om zelf ook van start te kunnen gaan, en onder de deelnemers bevinden zich met regelmaat (oud-)rectoren. Die worden tegenwoordig bij de finish overigens opgewacht met een glas champagne – je moet er wat voor doen om ze aan het rennen te krijgen. Oud-rector Harry van den Kroonenberg, een vermaard duurloper, deed zelfs meer dan tien keer mee.
De prijs voor het winnende team, een houten Zweeds paard, herinnert nog aan de SOLA Relay Race, die ook nog altijd wordt georganiseerd.
