HomeOnderwijsOnderwijs voor professionalsLaveren tussen de ethische valkuilen van de datagedreven wereld
Dieuwertje Bravenboer

Laveren tussen de ethische valkuilen van de datagedreven wereld

4TU.techtalks | Er gaat geen dag voorbij of nieuwe technologieën zien het licht. Van robotica tot precisiemedicijnen en van IT tot klimaattechnologie: veel van de innovaties op deze terreinen brengen grote veranderingen teweeg in hoe we leven en met elkaar omgaan. Daar zitten veel voordelen aan, maar ook risico’s. Verzekeraar Achmea wil zich daar verantwoord op voorbereiden en krijgt daarbij hulp vanuit 4TU.

Niemand kan ertegen zijn: nieuwe technologieën moeten duurzaam zijn, democratisch en rechtvaardig. Ze moeten de gebruikers autonomie bieden, en veiligheid en privacy. Maar wat houden die waarden eigenlijk in? Zijn ze universeel, of voor verschillende interpretaties vatbaar? Wie bepaalt eigenlijk wat er wel en niet mag, wie besluit er over risico's bij technologische ontwerpen? En hoe worden onze normen en waarden zélf beïnvloed door technologische ontwikkelingen?

Het zijn allemaal extreem complexe vragen die niemand een-twee-drie kan beantwoorden. Toch is het nodig dat mensen daarover nadenken en debatteren, om gezamenlijk te komen tot kaders voor nieuwe ontwikkelingen. Steeds vaker praten niet alleen technologen en bestuurders daarover mee, maar ook ethici en filosofen. Die zijn getraind in het kijken voorbij de grenzen van vakgebieden, bedrijfssectoren, culturen en generaties.

“De wereld is nu zo totaal anders dan pakweg 20 jaar geleden”, zegt Philip Brey, hoogleraar filosofie en ethiek aan de Universiteit Twente. “Aan de basis van veel ontwikkelingen ligt wat we nu ‘big data’ noemen: enorme hoeveelheden gegevens. Voor veel organisaties zijn die heel belangrijk geworden. Ze halen er allerlei waardevolle informatie uit. Tegelijkertijd zitten daar veel complexe kanten aan. Technologische, maar zeker ook maatschappelijk-ethische.”

“Wij zijn nu bezig met een transitie naar een ‘digitale en data-gedreven verzekeraar’”, vertelt Karin Bos, Directeur Schade Particulieren bij Achmea. “We vinden het heel belangrijk dat we ons niet laten leiden door de technologische push, maar dat we ook de controle houden, en weten wat dit allemaal betekent. Daarom hebben we in 2019 de hulp ingeroepen van de Universiteit Twente.”

Tekst: Nienke Beintema

Wil je de hele 4TU.TechTalk over ethiek in de datagedreven wereld lezen?
Lees het volledige artikel hier!

De serie 4TU.techtalks

Een slim landbouwsysteem waarmee we het maximale uit onze gewassen halen. De ingenieur van de toekomst, klaar voor de arbeidsmarkt van morgen. En een ondernemersklimaat waarin techkennis optimaal doorvloeit naar de markt.

In de serie 4TU.techtalks staat steeds een actueel thema centraal waarover een 4TU-er in gesprek gaat met iemand uit het maatschappelijke veld over een actueel thema waar beide partijen aan werken en een eigen visie op hebben. Op zoek naar elkaars gezichtspunten en de raakvlakken, de triomfen maar ook de dilemma’s.

Meer 4TU.techtalks? Houd deze pagina en de 4TU-socialmedia kanalen in de gaten.

Over 4TU

De vier technische universiteiten in Nederland zijn verenigd in de 4TU.Federatie. Zij bundelen hun krachten om samen hun positie, zowel nationaal als internationaal, verder te versterken en daarmee de positie van de Nederlandse kenniseconomie te versterken. Meer informatie over 4TU: www.4tu.nl

Chat offline (info)
Om deze functionaliteit te gebruiken:
Accepteer cookies