UTFaculteitenBMSNieuwsDankbaarheidstraining vergroot mentaal welbevinden en weerbaarheid

Dankbaarheidstraining vergroot mentaal welbevinden en weerbaarheid

Uit onderzoek blijkt dat mensen die met meer dankbaarheid in het leven staan, gelukkiger zijn en minder kans hebben op psychische klachten. Uit een studie van de Universiteit Twente blijkt dat het zeker de moeite waard is om je geest te trainen in dankbaarheid om meer welbevinden te ervaren en weerbaarheid te verhogen. Voor het eerst is deze bevinding overtuigend aangetoond. Hoogleraar mentale gezondheidsbevordering Ernst Bohlmeijer: “Tot nu toe liet onderzoek naar oefeningen om dankbaarheid te trainen nog weinig effect zien. Daarom deden wij nu een onderzoek naar een training van zes weken. De uitkomsten van dit onderzoek zijn gepubliceerd in het Journal of Happiness Studies.” 

De studie van de Universiteit Twente met 217 deelnemers laat zien dat een dankbaarheidstraining van zes weken tot meer dankbaarheid en een grote toename van mentaal welbevinden leidt. De effecten blijven ook op langere termijn behouden. Dankbaarheid is het waarderen van het goede in het leven. Het omvat het kunnen genieten van eenvoudige zaken, het ervaren van overvloed, en het waarderen van wat anderen voor ons doen. Bohlmeijer: “Het trainen van dankbaarheid is geen trucje om snel gelukkig te worden. Het is het ontwikkelen van een nieuwe levenshouding. Het leven wordt minder vanzelfsprekend en dat maakt mensen flexibeler.” 

Effect op mentaal welbevinden

Het onderzoek van de Universiteit Twente richtte zich op volwassenen met verminderd welbevinden en milde psychische klachten. De deelnemers werden geworven via sociale media en advertenties in kranten. 217 mensen voldeden aan de criteria en werden vervolgens via een lotingssysteem verdeeld in drie groepen. De eerste groep, die uit 73 mensen bestond, deed gedurende zes weken oefeningen in dankbaarheid. In een tweede groep, van 73 mensen, ontvingen de deelnemers een instructie om een dag per week vijf vriendelijke acties voor zichzelf te doen. De derde groep van 71 mensen kwam op een wachtlijst te staan. Na zes weken en na drie maanden had bijna een derde van de deelnemers in de dankbaarheidsgroep een hoog mentaal welbevinden. Dit was substantieel meer dan in beide andere controlegroepen (19,2% in groep 2 en 13,6% in groep 3). De effecten op welbevinden bleven tot 6 maanden na afloop van de training aanwezig in de dankbaarheidsgroep. 

Trainen van dankbaarheid

De deelnemers in de dankbaarheidsgroep kregen elke week een andere oefening in het trainen van dankbaarheid. Voorbeelden van oefeningen zijn: het ontwikkelen van een dankbare stemming, het bijhouden van een dankbaarheidsdagboek, het uiten van dankbaarheid aan anderen, waarderend schrijven over de eigen levensloop, stilstaan bij positieve gevolgen van tegenslag. De deelnemers werd gevraagd om de oefeningen dagelijks ongeveer 10 à 15 minuten te doen. ‘Het is belangrijk om te noemen dat het niet de bedoeling is om negatieve ervaringen weg te denken. Het erkennen van moeilijkheden en psychisch leed en het waarderen van wat er desondanks goed is, kunnen goed naast elkaar bestaan. Eigenlijk is dat ook de essentie van mentale weerbaarheid’, aldus Bohlmeijer. 

Interventie in september beschikbaar als app

In september 2020 komt de interventie als een app beschikbaar. Het wordt een gratis app die iedereen kan gebruiken. Bohlmeijer: “We zijn zeer benieuwd of de app ook werkt voor mensen die last hebben stressgerelateerde klachten als gevolg van moeilijke omstandigheden zoals coronacrisis. Een onderzoek zal dit uitwijzen.” 

De oefeningen en uitleg over dankbaarheid staan beschreven in het boek ‘De kracht van dankbaarheid’, geschreven door Ernst Bohlmeijer en Monique Hulsbergen en uitgegeven bij Lannoo in 2018. 

drs. M.M.J. van Hillegersberg - Hofmans (Martine)
Persvoorlichter (aanwezig, ma, di, do)