Volgens het onderzoeksrapport van onderzoekers van de Universiteit Twente dat donderdag 29 oktober is gepubliceerd op de website coronapapers.nl, maakte 68% van de Nederlanders zich afgelopen zomer redelijk tot erg veel zorgen over mogelijke privacy-kwesties rondom gegevens die een corona-app verzamelt. Naast zorgen over de privacy waren veel burgers ook bang dat een app zorgt voor een vals gevoel van veiligheid en mensen minder voorzichtig worden. Inmiddels is de CoronaMelder app al 3,6 miljoen keer gedownload.
In het onderzoek keken Dominika Proszowska MA, dr. Giedo Jansen en dr.ir. Peter de Vries (allen faculteit BMS), naar de opvattingen van Nederlanders over de corona-app. Ze keken ook naar andere factoren die invloed kunnen hebben op de beslissing van mensen om deze te installeren. Het onderzoek vond plaats in juli, kort nadat de overheid specificaties over de corona-app CoronaMelder deelde. Het overgrote deel van de Nederlandse bevolking had toen al eens gehoord van de corona-app.
Of de kennis en gedachten ten op zichtte van een corona-app zijn veranderd na de testfase en uitrol van de CoronaMelder app is niet bekend. “Het zou interessant zijn om te onderzoeken of die app die zorgen heeft weggenomen”, aldus Jansen.
Gebruik corona-app
Hoewel bekend, lijkt de corona app niet per se bemind. In juli gaf al 47% van de respondenten aan dat ze de corona-app waarschijnlijk niet zouden gebruiken ten opzichte van 41% die aangaf de app wel te willen installeren. De intentie om een corona-app te gebruiken hangt volgens de onderzoekers nauw samen met de veronderstelde voordelen van de app en het vertrouwen in de overheid. “Hoe meer voordelen iemand ziet en hoe groter het vertrouwen in de overheid des te groter de bereidheid om de app te gebruiken”, aldus Jansen, een van de onderzoekers.
Pessimistisch
Over het algemeen blijkt ook uit het onderzoek dat Nederlanders pessimistisch zijn over het gebruik van een corona-app door anderen, concluderen de onderzoekers. Slechts 26% van de ondervraagden verwachtte dat de meeste Nederlanders een dergelijke app zouden gaan gebruiken. Maar liefst 58% gaf aan dat dit hoogst waarschijnlijk niet het geval zou zijn.
Voor- en nadelen
De onderzoekers hebben ook gekeken naar de voordelen en mogelijke risico’s die de ondervraagden zagen. De drie meest genoemde voordelen van een corona-app waren dat het zou helpen bij de bestrijding van deze, maar ook een mogelijke toekomstige pandemie en dat een app zou helpen om kwetsbare groepen te beschermen. Wel had 68% van de respondenten zorgen dat de gegevens mogelijk niet veilig worden bewaard en was 61% bezorgd dat de persoonlijke gegevens niet anoniem verzameld zouden worden. Ouderen (65-plussers) waren over het algemeen het meest positief en optimistisch over de app, terwijl mensen van 31-49 jaar het meest bezorgd zijn over de corona-app, en het meest sceptisch over de voordelen ervan.
Over het onderzoek
Het onderzoek is gefinancierd door de vakgroep Public Administration (Bestuurskunde; faculteit BMS) en het BMS COVID-19 fonds. Tevens maakt dit onderzoek deel uit van het bredere onderzoeksprogramma “Corona-bestrijding: stresstest voor het binnenlands bestuur” dat medegefinancierd wordt door ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Tussen 16 en 23 juli 2020 zijn door I&O Research online vragenlijsten verspreid onder een representatieve steekproef van de Nederlandse volwassen bevolking, waar uiteindelijk 1.675 mensen op hebben gereageerd.
In het onderzoek is gekeken naar vier onderdelen: de feitelijke kennis over een app, voordelen en risico’s van een app, het vertrouwen in de overheid en wat voor type informatie mensen wel en niet bereid zijn te delen. Het hele onderzoeksrapport is op donderdag 29 oktober gepubliceerd op de website coronapapers.nl, een interuniversitair project waar politicologisch en bestuurskundig onderzoek naar de coronacrisis wordt verzameld.
