Geert-Jan Bruinsma (TBK’94), founder van Booking.com
Geert-Jan Bruinsma zette in 1996, twee jaar na zijn afstuderen aan de Universiteit Twente, de eerste boekingswebsite op met een servertje onder zijn bureau. Tegenwoordig is booking.com wereldwijd de nummer 1 site om een hotelkamer, appartement, vakantiehuis of resort te boeken. Het is een voorbeeld van disruptieve innovatie die de mondiale hotelwereld heeft veranderd. Tijdens de UT-Alumnidag in november 2016 vertelde Bruinsma over de begintijd van Booking.com.
“Het begon allemaal in juli 1996. Mijn eerste bedrijfje in digitale faxberichten kwam niet van de grond. Internet was iets heel nieuws en ik zag daar mogelijkheden. Mijn voormalige stagebegeleider en investeerder Jan Willem Smeenk stelde tijdens een etentje voor om iets met hotelreserveringen te gaan doen. Hij had ooit voor Golden Tulip een reserveringssysteem gebouwd. Een ‘marktverkenning’ leerde dat er nog geen sites waren waar consumenten bij verschillende accommodaties konden boeken. In Amerika wel, maar in Nederland niet.” En zo was het plan geboren.
Boekingspunt Nederland
“We begonnen met een TOP-regeling in het BTC-gebouw op het Kennispark tegenover de Campus van de UT. Het BTC was wat we tegenwoordig een ‘incubator’ noemen, de UT-incubator voor startups. De TOP-regeling (Tijdelijke Ondernemers Plaats, red.) omvatte niet alleen een werkplek maar ook een lening om onze eerste uitgaven mee te dekken. Al snel verhuisden we naar Amersfoort waar Smeenk gratis kantoorruimte aanbood. We kochten een boek over programmeren en ik heb, samen met stagiair Richard de Vries, de website Bookings.nl en achterliggende tooling gebouwd. Als Boekingspunt Nederland hebben we ons ingeschreven bij de KvK, ‘Bookings.nl’ werd niet geaccepteerd als bedrijfsnaam.”
“We hadden extra financiering nodig. Dus ik besloot een businessplan te maken en dat via e-mail te versturen naar iedereen waarvan ik het mailadres had. Die mensen wisten in ieder geval wat ‘het internet’, toen nog aangeduid als het World Wide Web, was. Op die manier sprokkelde ik het startkapitaal bij elkaar, dankzij 18 investeerders, vaak vrienden en dispuutgenoten (dispuut ‘Yunophiat’, red.). Omdat we behoefte hadden aan snel internet verhuisden we naar Diemen. Ondertussen schreven we hotels aan en eind januari 1997 had ik tien hotels. Op een gegeven moment hoorden we de computer achter ons piepen en wat bleek? Het eerste hotel gaf haar beschikbare kamers door. Niet lang daarna volgde de eerste boeking. Dat voelde echt als een mijlpaal.”
En toen ging het snel. “Om de vindbaarheid van de website te verhogen, destijds nog op zoekmachine Altavista, besloten we om in plaats van één homepage elk hotel een eigen pagina te geven. Zo werd de ‘landingspagina’ geboren. Ook ‘linkbuilding’ deed al snel zijn intrede bij Bookings.nl.” Door deze eerste stappen in wat nu SEO heet en het plaatsen van banners begonnen ook de bezoekersaantallen langzaam te stijgen. Onder het motto ‘if you can’t beat them, join them’ besloot Bookings.nl de twee sites die zij steevast boven zich moesten dulden bij de zoekresultaten voor ‘hotel Amsterdam’ te benaderen om op commissiebasis hotelovernachtingen op hun site aan te bieden. Dit bleek een groot succes. Het affiliate systeem was geboren. In de jaren daarna hebben duizenden web sites zich aangemeld als affiliate. Ook het uitgeven van licenties om met Bookings naar het buitenland te gaan zorgde voor een belangrijke basis voor wat nu een wereldwijd bedrijf is. Later zijn alle licenties weer terug gekocht.”
Inmiddels was het 2002 en besloot Bruinsma om een pas op de plaats te maken. Hij had geen zin meer in de risico’s van de noodzakelijke groei. Hij koos voor zijn gezin, kinderen en reizen en verkocht het grootste deel van zijn aandelen. Dat hij Bookings.nl nauwlettend bleef volgen en zich ook nog sterk betrokken voelde, blijkt uit zijn herinneringen en het gebruik van de ‘wij’-vorm.
2003 was een sleuteljaar voor Bookings.nl. “Google Adwords deed haar intrede en ineens konden we heel gericht een advertentie plaatsen, bovendien konden we óók nog eens zien hoeveel elke advertentie precies had opgebracht. Had een advertentie niet de juiste resultaten, dan zetten we hem uit. Hadden we daarentegen de perfecte advertentie gevonden, dan ging de kraan onbeperkt open. Dit zorgde voor een gigantische groeispurt en in no-time waren we Google’s grootste klant. Er was zelfs een punt waarop Google ons vroeg of we een beetje konden dimmen: ons systeem maakte sneller nieuwe campagnes aan dan de servers van Google verwerken konden. Dat waren bijzondere tijden.”
In 2005 kreeg Bookings.nl cashflow problemen. Ze hadden voor miljoenen advertenties bij Google ingekocht, maar de inkomsten kregen ze natuurlijk pas nadat de hotelovernachting had plaatsgevonden. Juist op dat moment werd Bookings.nl overgenomen door Priceline en dat gaf genoeg ruimte om de rekening bij Google te betalen.
Van Bookings.nl naar Booking.com
In 2005 werd het ook tijd voor een internationale URL. Die URL had nog aardig wat voeten in de aarde. “We hadden geen ‘.com’ domein vastgelegd, dus we gebruikten Bookings.nl en bookings.org, maar de mensen begrepen dat helemaal niet. Al in 2000 hadden we opgezocht wie de houder van het bookings.com domein was, het was een Amerikaan, en een bod gedaan. Heel voorzichtig, 1000 dollar geloof ik, maar daar reageerde hij niet op, dus boden we een half miljoen. Maar hij wilde het niet verkopen, zelfs voor geen tien miljoen. Uiteindelijk hebben we een Koreaan blij gemaakt die Booking.com )zonder ‘s’, red.) had geregistreerd en is de bedrijfsnaam veranderd. Veel later wilde die Amerikaan toch zijn domein verkopen, dat hebben we toen maar gedaan, maar nooit meer de naam veranderd.”
In 2011 keerde Bruinsma weer terug bij Booking.com. “Ik heb net als ieder ander gesolliciteerd, via e-mail”, zegt hij lachend. “De jongste ging ook naar school en het was best stil thuis, dus ik besloot om te gaan solliciteren bij het enige bedrijf dat ik kende. Een heel leuk bedrijf in Amsterdam. En zo kwam ik, voor drie dagen in de week, weer terug bij Booking.com. Niet in de leiding, maar als developer op de werkvloer. Toen ik wegging werkten er 60 man en toen ik terugkwam 2.300. Maar ik kwam er achter dat het DNA van het bedrijf nog steeds hetzelfde was: jonge mensen uit de hele wereld die in het centrum van Amsterdam hard werkten en zorgden dat we niet alleen de grootste in Europa waren, maar dat ook van de wereld gingen worden.”
Als developer was hij mede verantwoordelijk voor de constante verbetering van de site. “Dat was de focus van iedereen binnen het bedrijf. Alles wat we deden draaide om die verbetering en dat maakte ons, naar mijn idee, tot een succesvol bedrijf. Bij Booking.com testten we alles wat we deden. Door continu A-B testen ziet geen enkele gebruiker ooit dezelfde website. Zo krijgt de ene gebruiker een groene knop te zien, de andere een rode knop en bepalen we aan de hand van de resultaten welke kleur het wordt. We veranderen niets aan de website zonder het eerst te testen.”
Bruinsma bleef in dienst tot 2016. Sindsdien is hij actief met diverse start-ups. Ondernemen zit hem toch in het bloed.