De Universiteit Twente voert samen met het onderwijsveld een landelijk en regionaal onderzoek uit. Het doel van het onderzoek: de functie-eisen aan en ondersteuning van zij-instromers en starters in kaart brengen. Op basis hiervan krijgen we meer inzicht in het welzijn en behoud van deze doelgroepen, kunnen we de overeenkomsten en verschillen tussen onderwijsregio’s in kaart brengen en kunnen we concrete acties inzetten in het begeleiden, professionaliseren en behouden van goed onderwijspersoneel.
PLONS (Professioneel Leernetwerk Oost-Nederland Startklaar) is een professioneel leernetwerk dat als doel heeft om onderzoek te doen in en met de praktijk op dit gebied. Het is opgericht met financiering van de Onderwijsregio Twente, Achterhoek, Oost-Salland en werkt samen in een kenniskring en een klankbordgroep.
samenwerking in de regio
In de kenniskring van PLONS werkt de Universiteit Twente samen met collega’s uit de regionale opleidingsscholen AOS-ON, Partnerschap 2 en PILOTS die betrokken zijn bij het opleiden en begeleiden van beginnende leraren. Dit schooljaar (2024-2025) schetsen we een landelijk en een regionaal praktijkportret over de functie-eisen aan en ondersteuning van starters en zij-instromers. Dit doen we landelijk om te leren hoe dit er in Nederland uit ziet, en regionaal, omdat we denken dat een analyse van de lokale context en vraagstukken andere regio’s in een vergelijkbare situatie kan ondersteunen en ook om direct in de praktijk aan de slag te kunnen gaan.
De klankbordgroep van PLONS bestaat uit vertegenwoordigers van de opleidingsscholen en bijna alle regionale lerarenopleidingen (HAN, Saxion, Universiteit Twente en Windesheim). Leden komen twee keer per jaar samen en denken vanuit hun expertise mee over het project. Zowel klankbordgroep als kenniskring werken vanuit twee overtuigingen: ‘gelijkwaardig maar verschillend’, en ‘iedereen in actie’.
Theoretisch raamwerk
Om inzicht te krijgen in de huidige ervaringen en welzijn van beginnende leraren en hoe die met elkaar interacteren, worden variabelen uit een raamwerk voor professioneel welzijn (Viac & Fraser, 2020) geïntegreerd in een model voor professionele groei (Clarke & Hollingsworth, 2002). Deze studie richt zich op drie van de vier domeinen:
- Persoonlijk domein: De individuele opvattingen en overtuigingen van beginnende leraren. Hoe schatten ze zichzelf in, wat is hun perspectief op het leraarschap en hoe gaat het met ze?
- Praktijkdomein: Het professioneel handelen als leraar. Wat doen beginnende leraren in de praktijk en hoe zorgen ze voor zichzelf?
- Extern domein: Bronnen van informatie, prikkels of steun. Welke functie-eisen worden aan leraren gesteld (zoals de hoeveelheid werk en de rollen die ze hebben) en welke ondersteuning krijgen ze (zoals begeleiding, feedback of sociale ondersteuning)?
Komende activiteiten
Deelnemers PLONS
Meer informatie
Heb je interesse in PLONS, of heb je vragen over het onderzoek? Neem dan contact op met Susanne Spiele, onderzoeker bij de Universiteit Twente (s.spiele@utwente.nl)