Ons verhaal#095 Janets inclusieve kunstmatige intelligentie

#095 Janets inclusieve kunstmatige intelligentie

Het verhaal van Michaels bindmiddel is een verhaal over Janets inclusieve, kunstmatige intelligentie

In zijn werk als hr-professional probeert Michael de UT elke dag diverser en inclusiever te maken. Gelukkig maar, anders hadden we misschien globetrotter en onderzoeker Janet Xue nooit gekend! Michael en Janet kenden elkaar nog niet, maar zijn binnen een paar minuten onderweg naar een betere wereld, als Janet vertelt over kunstmatige intelligentie met de menselijke maat.

Klik voor de Engelse versie

Maandag 7 november 2022 

Michael: ‘Janet, vertel eens, waar kom je vandaan?’

Janet: ‘Nou, die vraag is best moeilijk te beantwoorden. Mijn man, mijn zoontje en ik zijn echte globetrotters. Ik ben geboren in China en ben later Australische geworden, mijn man is Duitser. De afgelopen tien jaar woonde en werkte ik in Sydney, maar ook in Oxford, Stockholm en Stuttgart. We wonen nu in Nederland, in Lonneker, een klein plaatsje dicht bij de grens. Mijn zoontje spreekt inmiddels Engels, Duits, Chinees én een beetje Nederlands. We houden van reizen – zijn altijd nieuwsgierig naar lokale culturen.’

Michael: ‘Wat een mooie mindset! Ik ben bezig met diversiteit en inclusie op de UT. En nieuwsgierig zijn in de ander – dat is de motor. Hoe kunnen we dat op de UT nog verder versterken?’

Janet: ‘Ik zit in de adviesgroep over internationalisering aan de UT. Misschien kan ik daar als ervaringsdeskundige wel een bijdrage aan leveren. Wat ik prettig vind, is dat de UT medewerkers en studenten intensief betrekt. Bij beleid en toekomstplannen, maar ook in de praktijk. Ik houd van deze omgeving en de spirit die hier hangt. De Diversity Week die we laatst hadden vond ik ook geweldig. Ik ben er nog maar kort, maar ik voel me nu al thuis.’

Michael: ‘Fijn om te horen, Janet. Iets anders; mijn ouders komen uit Indonesië en in onze cultuur is eten heel belangrijk. Persoonlijk geloof ik ook dat samen eten voor verbinding zorgt. Wat is jouw favoriete keuken?’

Janet: ‘Waar ik ook kom – ik wil altijd de lokale gerechten proeven. En die voeg ik dan toe aan mijn favorieten. Als ik een keuken moet kiezen, dan kies ik voor Italiaans. Ik ben dol op pasta en pizza. Als ik zelf kook, wordt het altijd een fusion van wat ik in de koelkast heb staan.

Als Chinees-Duits-Australische familie zijn we een mooie mix. En dat zie je ook terug in onze keuken.’

Michael: ‘Wat mooi; ik krijg er honger van. Zelf ben ik niet zo technisch – kun jij uitleggen wat je doet op de UT? Onderweg naar huis zag ik gisteren het Advanced Manufacturing Centre. Daar ben jij bij betrokken?’

Janet: ‘Jazeker. Het gebouw is nog onder constructie en wordt straks het Fraunhofer Innovation Platform for Advanced Manufacturing. Afgekort: FIP. Je kunt het zien als een soort showroom, waar we gerobotiseerde productielijnen laten zien. Bedrijven kunnen daar testen hoe machines werken voordat ze investeren in innovatieve technologie. Ook kunnen ze daar technisch advies krijgen van onze engineers.
Zelf doe ik vier dagen per week onderzoek voor het FIP. Ik voer technology audits uit en help lokale bedrijven bij hun digitale transformatie, met het onderzoeksproject Industry 5.0. Daarin gaat het niet alleen om nieuwe machines en software, maar vooral over hoe je technologie zó inzet dat bedrijven er echt beter van worden. Zo helpen we bedrijven om efficiënter, duurzamer en toekomstbestendiger te worden. 

Op vrijdag ben ik onderzoeker bij BMS. Daar onderzoek ik de sociale impact van kunstmatige intelligentie (KI). Zodat niet alleen techneuten, maar ook gewone mensen er profijt van hebben. Technologie kan – als we het goed inzetten – de wereld een stuk aangenamer en eerlijker maken. Mijn persoonlijke missie is dat iedereen – jong en oud, arm en rijk, waar ook ter wereld – kan profiteren van de voordelen van kunstmatige intelligentie.’

Mijn persoonlijke missie is dat iedereen – jong en oud, arm en rijk, waar ook ter wereld – kan profiteren van de voordelen van kunstmatige intelligentie

Janet Xue

Michael: ‘Mooie missie heb je! Zijn er ook nadelen aan kunstmatige intelligentie waarmee we rekening moeten houden?’

Janet: ‘Absoluut. Algoritmes zijn niet zaligmakend! Een voorbeeld. Je kunt KI inzetten om medewerkersprofielen te maken en kandidaten te selecteren. Maar die algoritmes baseren zich op het verleden. Daarmee kun je onbedoeld groepen uitsluiten. Mensen met een andere achtergrond, bijvoorbeeld. Je moet dus wel goed nadenken hoe je algoritmes inzet en interpreteert. Anders gezegd: we zullen naast kunstmatige intelligentie ook altijd onze eigen intelligentie moeten gebruiken. Dat vraagt niet alleen om technische kennis, maar ook om ethisch besef. Daarom vind ik het ook goed dat de UT daar veel aandacht aan besteedt. Met technologie kun je de toekomst vormgeven. De vraag is: wat voor toekomst willen we?’

 

Met technologie kun je de toekomst vormgeven. De vraag is dus: wat voor toekomst willen we?

Janet Xue

Michael: ‘Hoe denk jij zelf over het gebruik van data, als je denkt aan de big hack?’
Janet: ‘Ik denk dat we mensen niet moeten ontmoedigen om technologie te gebruiken. Integendeel. We moeten de voordelen omarmen. We zijn gewend om onze hoop te vestigen op het morele kompas van de machthebbers: de grote bedrijven en de overheid. Inmiddels kunnen we stellen dat dat niet voldoende werkt: ons ecosysteem is behoorlijk uit balans.

Ik denk dat we het tij moeten keren. Dat begint van onderaf. Zoals ik al zei: mijn missie is dat nieuwe technologie iedereen moet helpen. Ongeacht waar je vandaan komt, waar je woont of wat je opleidingsniveau is. Als iedereen een stem krijgt, kunnen we het systeem weer in balans krijgen.’ 

Michael: ‘Ik zou je wel een applaus willen geven – ik zit ademloos naar je te luisteren! Vertel eens: wat doe je als je niet aan het werk bent?’

Janet: ‘Mijn man en ik wandelen graag en veel en dat kan prima in Lonneker, maar ook op de campus. Ik vind het heerlijk om even naar buiten te gaan. Om op te laden of mijn hoofd leeg te maken. Als je ruimte om je heen ervaart, wordt je mentale ruimte ook groter. Ik merk dat altijd als ik de zee of een sterrenhemel zie. Dat geeft ruimte om na te denken over levensvragen. Daar kom je in de waan van alledag niet aan toe.’

Michael: ‘Wat voor vragen zijn dat dan?’

Janet: ‘Vaak denk ik: wat voor iemand wil zijn? Hoe wil ik mijn leven leven? Die vragen komen om de zoveel tijd bij me terug. Ik vraag me heel veel af. En door de jaren heen veranderen mijn antwoorden. Het is heel interessant om naar je innerlijke zelf te luisteren en een nieuwe versie van jezelf te ontdekken.’

Michael: ‘Waar sta je over vijf jaar?’

Janet: ‘Ik heb het erg naar mijn zin op de UT en in Enschede. Ook al ben ik er nog maar kort, ik heb al veel goede vrienden. Iedereen is zo behulpzaam! Dus ik ga hier de komende jaren heel hard aan mijn projecten werken, nieuwe KI-projecten ontwikkelen en start-ups helpen. Lokaal, maar ook internationaal.’

Michael: ‘Ik zou het heel leuk vinden om KI een keer aan mijn HR-werk te koppelen.’

Janet: ‘Dat zou heel interessant zijn! Ik heb natuurlijk mijn persoonlijke ervaring, maar ik heb ook veel uitdagingen gezien bij bedrijven met een internationaal personeelsbestand. De meerwaarde daarvan lijkt voor iedereen evident, en toch gaat het niet vanzelf goed. Daar hebben we vast genoeg over te bespreken. Dan nemen we er een pasta bij!’

Dr. Janet Xue

is – na een carrière in onder andere Sydney, Oxford, Stockholm en Stuttgart – neergestreken bij het Fraunhofer Innovation Platform for Advanced Manufacturing. In haar onderzoek richt zij zich op Industry 5.0 en de sociale impact van kunstmatige intelligentie. 

Michael Neys (1985)

is sinds medio 2021 HR-beleidsadviseur bij het Diversity, Equity & Inclusion team van de UT. Hiervoor werkte hij bijna twaalf jaar als organisatieadviseur bij Manna. Michael studeerde HRM aan Saxion hogeschool.