Maandag 13 december 2021
Veerkracht voor morgen
Margo: ‘Hoi Petra, wij kennen elkaar al hè, van de Universiteitsraad. Maar ik weet nog lang niet alles van je, dus ik heb een hele lijst met vragen.’
Petra: ‘Leuk, kom maar op!’
Margo: ‘Je loopt al een tijdje rond op de campus, want je studeerde hier ook. Hoe is de universiteit veranderd in de afgelopen jaren?’
Petra: ‘Van 1985 tot 1990 studeerde ik technische bedrijfskunde. Kun je nagaan hoe oud ik ben! In die tijd had je een campagne om meisjes over te halen om voor techniek te kiezen: Thea studeert Techniek. ‘Thea’ was een woordgrapje, omdat de technische universiteiten toen nog TH’s heetten. Toen ik de eerste keer op de UT kwam, was ik verkocht. De campus, dáár wilde ik zijn. We startten in 1985 met twintig ‘Thea’s’, op een groep van 250 studenten. Gelukkig is die verdeling tussen mannen en vrouwen tegenwoordig een stuk beter.’
Margo: ‘Maar dat is niet de enige verandering, neem ik aan?’
Petra: ‘Nee, zeker niet. De universiteit is nu compleet anders dan toen. Qua bemensing, maar ook qua onderzoeksthema’s en onderwijs. De afgelopen decennia hebben we onze strategische focus verbreedt en verdiept. Met Shaping2030 willen we nu letterlijk en figuurlijk vorm geven aan de toekomst. Een van de belangrijkste veranderingen was voor mij het programma RoUTe 14. Dat liep van 2008 tot 2014 en kun je zien als een voorganger van Shaping. We introduceerden daarmee het TOM-model, Atlas en de Twente Graduate School. Drie belangrijke onderwijsvernieuwingen die vandaag nog steeds actueel zijn. Maar dat hoef ik jou als ATLAS-student niet te vertellen.’
Margo: ‘Veel van jouw onderzoek gaat ook over onderwijsvernieuwing en duurzaamheid. Welke volgende stap is volgens jou nodig om het onderwijs toekomstbestendig te maken?’
Petra: ‘Ik denk dat microcredentials de toekomst hebben. Dat maakt het onderwijs een stuk flexibeler, omdat je als student op allerlei plekken – op universiteiten, hogescholen, maar ook bij maatschappelijke of commerciële partners – aan je leermomenten en je studiepunten kunt komen. Een beetje zoals jij nu met ATLAS ervaart. Engaged scholarship noemen we dat ook wel. Daarmee versterk je lokale ecosystemen. Als we met de UT, Saxion, het ROC Twente, maatschappelijke - en commerciële partners samenwerken, houden we het talent in de regio. En tegelijkertijd maken we de regio daarmee toekomstbestendig, omdat al dat talent gericht aan de slag gaat met regionale uitdagingen.’
Margo: ‘Interessant! Ik wil nog even terug naar ‘de emancipatie van de universiteit’. Vind jij dat diversiteit een rol moet spelen in de verdere vernieuwing van het onderwijs?’
Petra: ‘Zeker. Diversiteit en inclusie maken ons onderwijs beter en completer. Maar dat gaat niet vanzelf. Wij als UT moeten ook zorgen dat we de kracht van diversiteit weerspiegelen én vrijmaken. Mensen komen uit allerlei verschillende culturen en systemen. Er zijn dus ook grote verschillen in waarden, normen, assertiviteit of het vermogen om samen te werken. Simpel gezegd: niet iedereen is in de wieg gelegd voor challenge based learning. Maar we willen wel dat iedereen meedoet.’
Margo: ‘Hoe krijgen we dat dan voor elkaar?’
Petra: ‘Nou, ik denk dat we alle bachelorstudenten moeten trainen in samenwerken. Dat is een uitdaging, omdat we vooral docenten en onderzoekers zijn – niet zozeer vaardighedentrainers. Maar het is wel belangrijk. Verder is het aan ons om de juiste mix van onderwijsvormen aan te bieden, waarin iedereen kan excelleren. En het hoeft niet altijd groots of ingewikkeld hoor. Diversiteit en inclusie kun je ook een handje helpen met hele simpele ingrepen. Als ik merk dat studenten bij samenwerkingsopdrachten altijd bij hun landgenoten blijven hangen, bedenk ik een werkvorm waardoor ze toch bij anderen terecht komen. Dat handje helpen zie ik overigens als een taak van onze hele community. Niet alleen van docenten, maar ook van de sportverenigingen, studentenverenigingen en de Student Union. We zijn allemaal onderdeel van deze people first-universiteit.’
Margo: ‘Dan nu de hamvraag voor iemand die altijd met de toekomst bezig is: Wat wil je zelf de komende jaren doen?’
Petra: ‘Ik geloof sterk in ‘research is me-search’. Als professor en onderzoeker groei je als je werkt vanuit een intrinsieke motivatie. Hugh Herr is daar een inspirerend voorbeeld van. Hij verloor zijn onderbenen bij een ongeval in de bergen. Daarna heeft hij zich toegelegd op de ontwikkeling van protheses om weer te kunnen lopen. Met die protheses zie je nu atleten op de paralympics sprinten. Zelf heb ik tien jaar geleden een groot persoonlijk verlies meegemaakt. Sindsdien ben ik geïnteresseerd in veerkracht: het vermogen om te incasseren, te herstellen en te vernieuwen. Dat zie je dus ook terug in mijn werk. Als je kijkt naar COVID-19, de klimaatverandering, naar eigenlijk alle toekomstige uitdagingen, dan is veerkracht essentieel. Dat geldt voor de maatschappij, de economie maar ook voor ons als individu. De komende jaren wil ik onderzoeken hoe we ecosystemen robuuster, toekombestendiger en veerkrachtiger kunnen maken. En hoe zit dat bij jou? Zien we jou over een paar jaar nog – of weer – op de UT?’
Margo: ‘Tot voor kort wist ik zeker dat ik naar München wilde voor mijn master in sustainable buildings. Maar ik twijfel inmiddels een beetje. Twente biedt steeds meer mogelijkheden als het gaat om sustainability. En dan komt hier straks ook nog een heel mooi, nieuw ITC-gebouw. Dus ik overweeg toch om hier te blijven.’
Petra: ‘Heel goed! De UT kan nog wel wat Margo gebruiken!’