2007

HIERONDER VIND JE ALLE LEZINGEN UIT 2007.

ONTREGELDE GEESTEN

16 januari
Prof. dr. Douwe Draaisma

  • Toon volledige beschrijving

    Ontregelde geesten: van Korsakov tot Gilles de la Tourette

    DE LEZING VINDT PLAATS IN DE WAAIER, ZAAL 2
    ZIE: 
    http://www.utwente.nl/dienstverlening/route/

    Psychiaters en neurologen eren hun vakgenoten door vernoeming. Alois Alzheimer, James Parkinson, Hans Asperger, Sergei Korsakov – ze zijn van mensen van vlees en bloed veranderd in namen die nu verwijzen naar een ziekte, een syndroom of een autistische aandoening. Daarbij leverden ze hun voornaam in en al snel ook de rest: de herinnering aan hun leven en de omstandigheden van hun ontdekkingen.

    Douwe Draaisma reconstrueert in zijn net verschenen boek Ontregelde geesten de levens van dertien beroemde ‘namen’ uit de wetenschap van hersenen en geest. Wat hebben ze precies ontdekt? Wie waren hun patiënten? Hoe schreven ze erover? In zijn lezing zal hij zich onder meer richten op de syndromen die verbonden zijn met de namen van Hans Asperger, Sergei Korsakov en Georges Gilles de la Tourette.

    Prof. dr. Douwe Draaisma is bijzonder hoogleraar geschiedenis van de psychologie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij publiceerde hiervoor de in vele talen vertaalde boeken De Metaforenmachine - een geschiedenis van het geheugen en Waarom het leven sneller gaat als je ouder wordt.

    Bovenstaande boeken zijn beschikbaar bij de Universiteitsbibliotheek.
    Dinsdag 16 januari, 19.30-21.00 uur. Gebouw ‘Waaier’, zaal 2.
    Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

Stupidity as a motor for research

23 januari
Matthijs van Boxsel

  • Toon volledige beschrijving

    Science between stupidity and serendipity 

    Science flourishes through creativity and perseverance. In cases of success, we sometimes call it serendipity. Nonsense may also be the result. Then stupidity is the right term. Both terms will get the attention they deserve. Van Boxsel will put forward the provocative premise that stupidity is a condition for intelligence, that blunders stimulate progress, that failure is the basis for success. But is it enough to overcome fundamental human stupidity? Van Andel will show the other side of creativity in research: the talent to find unsought findings. He will discuss a series of patterns of serendipity, in order to show us how to anticipate what is unexpected and to find what is not sought.

     Tuesday 23rd January - Stupidity as a motor for research

    Matthijs van Boxsel is fascinated by stupidity, resulting in a life long project: The Encyclopaedia of Stupidity, parts of which are translated into fifteen different languages.

    Vrijhof/Amphitheater, 4:30-5:45 pm. Admission is free.

Domheid als motor voor onderzoek

23 januari
Matthijs van Boxsel

  • Toon volledige beschrijving

    Wetenschap tussen domheid en serendipiteit

    THIS LECTURE WILL BE IN ENGLISH AT 4.30-5.45 p.m. ON THE SAME DAY in: The Vrijhof: Amphitheater

    Creativiteit en doorzettingsvermogen kunnen de wetenschap tot grote bloei brengen. Ze kunnen evenzeer resulteren in onzin. In deze cyclus worden twee uitersten onderzocht. Domheid is meer dan een foute gok, ze is ook de motor van ons bestaan. Om niet aan zijn domheid ten onder te gaan, is de mens gedwongen zijn intelligentie te gebruiken en wetenschap te ontwikkelen. Blunders stimuleren daarbij vooruitgang, mislukking is daarin de basis voor succes. Maar of het genoeg is? De andere kant van de creatieve medaille wordt gevormd door serendipiteit. Dat is de gave een ongezochte vondst te doen. Van dit talent om iets 'toevallig' te ontdekken en uit te vinden worden diverse patronen besproken. Patronen die kunnen helpen bij het verwachten van het onverwachte en bij het vinden van het ongezochte.  

    Dinsdag 23 januari - Domheid als motor voor onderzoek
    Matthijs van Boxsel
     is gefascineerd door domheid, hetgeen blijkt uit zijn levenslange project: De Encyclopedie van de Domheid die inmiddels in vijftien talen wordt vertaald. In 2006 is het deel Deskundologie of Domheid als Levenskunst verschenen.

    In English at 4.30-5.45 p.m. in The Vrijhof/Amphitheater
    Gebouw ‘Waaier’, zaal 2, 19.30-21.00 uur. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

Alice in logisch Wonderland

24 januari
Drs. Henri Ruizenaar

  • Toon volledige beschrijving

    Lezing & expositie

    Lewis Carroll is een vermaard schrijver. Bijna iedereen kent zijn boek Alice in Wonderland. Het werk van Carroll bevat naast hilarische personages veel taalgrappen en wiskundige puzzels. Dat is niet zo verwonderlijk, want onder zijn ware naam - Charles Lutwidge Dodgson – was hij lector wiskunde en logica aan de Universiteit van Oxford. Was hij op dat terrein net zo scherpzinnig en creatief als in zijn populaire boeken?

    Drs. Henri Ruizenaar studeerde wiskunde aan de Universiteit Leiden. Tijdens zijn studie raakte hij gefascineerd door het werk van Lewis Carroll. Sinds 1968 verzamelt Ruizenaar boeken van Carroll, met name vertalingen van Alice in Wonderland. In de vitrines van de Centrale Bibliotheek zijn van 10 januari tot en met 13 maart werken uit deze collectie te bewonderen.

    Donderdag 24 januari, 16.00- 17.00 uur. Vrijhof/Amphitheater.
    Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

    De expositie in de bibliotheek (Vrijhof) is iedere werkdag van 8.30 uur tot 22.00 uur en zaterdags van 11.30 uur tot 16.30 uur gratis te bezichtigen.

the art of making unsought findings: science and serendipity

30 januari
Pek van Andel

  • Toon volledige beschrijving

    Science between stupidity and serendipity 

    Science flourishes through creativity and perseverance. In cases of success, we sometimes call it serendipity. Nonsense may also be the result. Then stupidity is the right term. Both terms will get the attention they deserve. Van Boxsel will put forward the provocative premise that stupidity is a condition for intelligence, that blunders stimulate progress, that failure is the basis for success. But is it enough to overcome fundamental human stupidity? Van Andel will show the other side of creativity in research: the talent to find unsought findings. He will discuss a series of patterns of serendipity, in order to show us how to anticipate what is unexpected and to find what is not sought. 

    Tuesday 30th January - The art of making unsought findings: science and serendipity

    Pek van Andel is researcher in the medical department at the University of Groningen. He won the Wubbo Ockelsprize in 1992 for his work on the cornea and the IgNobelprize in 2000 for his MRI scans of human copulation. He just finished his dissertation, Serendipity at work.  

    Vrijhof/Amphitheater, 4:30-5:45 pm. Admission is free.

De ongezochte vondst: wetenschap en serendipiteit

30 januari 
Pek van Andel

  • Toon volledige beschrijving

    Wetenschap tussen domheid en serendipiteit

    THIS LECTURE WILL BE IN ENGLISH AT 4.30-5.45 p.m. ON THE SAME DAY in: The Vrijhof: Amphitheater

    Creativiteit en doorzettingsvermogen kunnen de wetenschap tot grote bloei brengen. Ze kunnen evenzeer resulteren in onzin. In deze cyclus worden twee uitersten onderzocht. Domheid is meer dan een foute gok, ze is ook de motor van ons bestaan. Om niet aan zijn domheid ten onder te gaan, is de mens gedwongen zijn intelligentie te gebruiken en wetenschap te ontwikkelen. Blunders stimuleren daarbij vooruitgang, mislukking is daarin de basis voor succes. Maar of het genoeg is? De andere kant van de creatieve medaille wordt gevormd door serendipiteit. Dat is de gave een ongezochte vondst te doen. Van dit talent om iets 'toevallig' te ontdekken en uit te vinden worden diverse patronen besproken. Patronen die kunnen helpen bij het verwachten van het onverwachte en bij het vinden van het ongezochte.  

    Dinsdag 30 januari - De ongezochte vondst: wetenschap en serendipiteit
    Pek van Andel
     werkt als medisch onderzoeker bij de Rijksuniversiteit Groningen. In 1992 kreeg hij de Wubbo Ockelsprijs voor zijn onderzoek naar een kunsthoornvlies en in 2000 een IgNobelprijs voor zijn MRI-scans van de humane paring. Hij promoveert binnenkort op het proefschrift Serendipity at work.  

    In English at 4.30-5.45 p.m. in The Vrijhof/Amphitheater
    Gebouw ‘Waaier’, zaal 2, 19.30-21.00 uur. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

De uitvinding van de seconde - Huygens en het slingeruurwerk

1 februari
Dr. ir. Fokko Jan Dijksterhuis

  • Toon volledige beschrijving

    Driehonderdvijftig jaar geleden werd de tijd niet op z'n kop gezet, maar wel in het gareel gebracht. In de laatste dagen van 1656 deed Christiaan Huygens, nog steeds beschouwd als een van de grootste geleerden van Nederland, een bijzondere uitvinding. Hij bedacht een manier om een slinger aan het raderwerk van een klok te koppelen. Daarmee schiep hij het eerste uurwerk dat tot op enkele seconden per dag nauwkeurig liep. Zo’n precieze tijdmeting bewees zijn dienst in sterrenkunde en zeevaart. Huygens slaagde er zelfs in zijn slingeruurwerken zeewaardig te maken. Zijn theorieën over het slingeruurwerk mondden in 1673 uit in zijn magnum opus Horologium Oscillatorium.

    Dr. ir. Fokko Jan Dijksterhuis, is als wetenschapshistoricus verbonden aan de Universiteit Twente. Hij is begeesterd door het werk van Huygens wat ondermeer blijkt uit het feit dat hij in 1999 promoveerde op de lichttheorie van Huygens.

    Donderdag 1 februari, 16.00 - 17.00 uur. Vrijhof/Amphitheater.
    Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

Het virtuele leven

6 februari
Prof. dr. ir. Jacob van Kokswijk

  • Toon volledige beschrijving

    Een leven zonder lichamelijk ongemak: geen weer en wind, geen pukkels of kater. Dat moet het paradijs zijn! En het bestaat nog ook: Second Life is een van de vele virtuele werelden waarin je een tweede leven kunt beginnen. De economie van dit soort werelden is levensecht: voor harde dollars zijn stukken grond of complete villa’s te koop. Dit roept een hoop vragen op: waarom geven mensen eigenlijk geld uit aan een huis waarin je niet echt kunt wonen? Wat is er nu zo aantrekkelijk aan een wereld die alleen maar uit pixels bestaat? De moderne techniek zorgt ervoor dat onze alledaagse wereld en de virtuele wereld steeds naadlozer in elkaar overgaan. Hoe werken deze werelden op elkaar in? Deze avond begint met een rondleiding door een virtuele wereld, en zoomt vervolgens in op de gevolgen en betekenis van dit betrekkelijk nieuwe fenomeen.

    Prof. dr. ir. Jacob van Kokswijk, is onderzoeker ‘Toekomst visie nieuwe media’ bij de faculteit Gedragswetenschappen. Hij is tevens als hoogleraar verbonden aan de KAIST School of Culture & Technology in Daejeon en Seoul, en aan de University of Strathclyde.

    Dinsdag 6 februari, 19.30 - 21.45 uur. Gebouw ‘Waaier’, zaal 2.
    Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

Experimenten in het lab

13 februari
Dr. Pascal Wilhelm 

  • Toon volledige beschrijving

    Psychologen doen onderzoek naar allerlei soorten gedrag van mensen - naar waarnemen, leren, geheugen, emoties, sociaal optreden. Daarbij willen ze vooral ontrafelen wat er voor mechanismen achter zitten. In het laboratorium worden daartoe heel wat experimenten opgezet, soms met opwindend resultaat. Niettemin heeft het laboratorium zo zijn beperkingen. Het is en blijft een niet-natuurlijke omgeving, en vooral, er mag vanwege ethische redenen een heleboel niet gedaan worden met proefpersonen. Voor die gevallen blijkt de natuur een vaak tragisch alternatief te bieden. Deze cyclus brengt ons zowel in het laboratorium als daarbuiten.

    Dinsdag 13 februari - Experimenten in het lab
    Dr. Pascal Wilhelm
     is verbonden aan de Universiteit Twente. Zijn interesse gaat onder meer uit naar ontwikkelings-, leer- en neuropsychologie.

    Gebouw ‘Waaier’, zaal 2, 19.30-21.00 uur. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

Besturen op niveau

15 februari
Ir. Frank van den Berg

  • Toon volledige beschrijving

    Training: Besturen op niveau

    Een tijdlang bestuurswerk gedaan in een commissie, in een vereniging, in een koepel? Ervaringen opgedaan die zowel successen als teleurstellingen omvatten? Behoefte om daar meer van te begrijpen? In dat geval is deze training uitermate geschikt om je als bestuurder op een hoger niveau te brengen. Deze training heeft als thema ‘macht en onmacht’, en reflecteert op machtsverhoudingen en machtsprocessen in studentenorganisaties. Welke macht krijgt een bestuurder, waar komt die macht vandaan, en wat kan hij/zij er eigenlijk mee?

    Ir. Frank van den Berg, HRM-specialist bij de faculteit BBT, geeft deze training. Hij wordt daarin bijgestaan door prof. dr. Henk Procee, hoofd Studium Generale en hoogleraar wijsbegeerte bij de faculteit GW.

    Uitsluitend studenten die bestuurservaring in een vereniging of koepel hebben opgedaan kunnen aan deze training meedoen. Omdat er slechts een beperkt aantal plaatsen is, is aanmelding vooraf nodig en kunnen er per studenten­organisatie slechts enkele deelnemers geplaatst worden. Aanmelden kan via een email naar sg.info@gw.utwente.nl of via nummer: 053-4893321.

    Donderdag 15 februari, 9.30- 17.00 uur. Vrijhof/Kleine Zaal.
    Dit programma is een coproductie van de Student Union en het Studium Generale.

Experimenten in het wild

20 februari
Dr. Gerrit Breeuwsma

  • Toon volledige beschrijving

    Psychologen doen onderzoek naar allerlei soorten gedrag van mensen - naar waarnemen, leren, geheugen, emoties, sociaal optreden. Daarbij willen ze vooral ontrafelen wat er voor mechanismen achter zitten. In het laboratorium worden daartoe heel wat experimenten opgezet, soms met opwindend resultaat. Niettemin heeft het laboratorium zo zijn beperkingen. Het is en blijft een niet-natuurlijke omgeving, en vooral, er mag vanwege ethische redenen een heleboel niet gedaan worden met proefpersonen. Voor die gevallen blijkt de natuur een vaak tragisch alternatief te bieden. Deze cyclus brengt ons zowel in het laboratorium als daarbuiten.

    Dinsdag 20 februari - Experimenten in het wild
    Dr. Gerrit Breeuwsma
     is als psycholoog verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij publiceerde onder meer De constructie van de levensloop (2000) en Psychologische zaken. Wegwijs in de werking van de geest (2004).

    Gebouw ‘Waaier’, zaal 2, 19.30-21.00 uur. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

John von Neumann (1903-1957)

22 februari
Dr. Gerard Alberts

  • Toon volledige beschrijving

    Slimmer dan Einstein? Ja, het is mogelijk. Zijn IQ wordt inderdaad hoger ingeschat. De wiskundige John von Neumann beschikte over een ongekende geestkracht. Als wiskundig omnivoor verslond hij speltheorie, grondslagen van de wiskunde en mathematische fysica. Hij bedacht het zogenaamde ‘stored program’, de basis van onze moderne computer. Ook trad hij op als ‘problemsolver’ in de industrie. 's Ochtends erheen, wat praten en rondkijken - en 's avonds op weg naar huis bedacht hij de oplossing voor problemen waar men vaak al jaren tegen aanliep. Een genie dus. Deze lezing behandelt zijn levensloop, uitvindingen en invloed.

    Dr. Gerard Alberts, is als historicus verbonden aan het Instituut voor Informatica van de Universiteit van Amsterdam. Aan de Radboud Universiteit is hij coördinator Wetenschap & Samenleving.Alberts promoveerde op de geschiedenis van de wiskunde.

    Donderdag 22 februari, 16.00- 17.00 uur. Vrijhof/Amphitheater.
    Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

Celbiologie = Technologie

6 maart
Prof. dr. Wiebe Kruijer

  • Toon volledige beschrijving

    Cellen, zenuwen en de wetenschap

    Aan de Universiteit Twente wordt in de frontlinie onderzoek gedaan naar cellen en zenuwen. Een cel heeft het vermogen om te groeien en te dupliceren. Ze beschikt daartoe over talloze moleculaire machines. De complexiteit van dit systeem is gigantisch. Een heel bijzonder soort cellen zijn de zenuwcellen ofwel de neuronen. Onmisbaar voor informatieoverdracht in het lichaam en voor de werking van de geest. Hoe kan er ingegrepen worden in de cellulaire en neurologische structuur in het lichaam? Hoe kunnen er systemen buiten het lichaam gemaakt worden die bepaalde functies overnemen? In deze cyclus komt niet alleen de laatste wetenschappelijke stand van zaken aan de orde, maar ook de beloften voor diagnose en therapie.

    Dinsdag 6 maart - Celbiologie = Technologie
    Prof
    dr. Wiebe Kruijer is als hoogleraar Moleculair Celbiologie verbonden aan de Universiteit Twente. Zijn onderzoek is gericht op de moleculaire biologie van stamcellen en op de toepassing daarvan in de regeneratieve geneeskunde.

    Vrijhof/Amphitheater, 19.30-21.00 uur. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

Trouw nooit een vrouw met grote voeten!

8 maart
Prof. dr. Mineke Schipper

  • Toon volledige beschrijving

    Internationale vrouwendag 2007 op UT

    ‘Dames die doctor worden smaken niet lekker.’ ‘Vrouwen stellen de vragen, mannen geven de antwoorden.’ ‘Een vrouw is goed in haar huis of in haar graf.’ Dit is slechts een greep uit de vijftienduizend spreekwoorden die literatuurwetenschapper Mineke Schipper verzamelde van over de hele wereld. Op donderdag 8 maart gaat zij bij het Studium Generale en het Female Faculty Network Twente van de Universiteit Twente in op talrijke spreekwoorden die over de vrouw bestaan.

    Ideeën over vrouwen zijn door de eeuwen heen vastgelegd in het kleinste literaire genre: het spreekwoord. In het boek Trouw nooit een vrouw met grote voeten tekent hoogleraar interculturele literatuurwetenschap - prof. dr. Mineke Schipper - duizenden spreekwoorden op die over de vrouw gaan: over haar lichaam, haar schoonheid, haar levensfasen van meisje, bruid, echtgenote tot moeder en grootmoeder. Maar ook over de lusten en lasten van de liefde, seks en kinderen krijgen. Ondanks culturele verschillen blijken er frappante overeenkomsten te bestaan in de - vaak zeer vrouwonvriendelijke - gezegdes: ‘Vrouwen en koeien gaan niet van huis’ (Italiaans). ‘Vrouwenverstand is verkeerd verstand’ (India). ‘Een wijze vrouw is twee keer een dwaas.’ (Engeland, VS).

    Lezing door Mineke Schipper op donderdagmiddag 8 maart, van 16.00 uur tot 17.30 uur. Amphitheater/Vrijhof. Toegang gratis. Aanmelden niet mogelijk.
    Deze lezing is een coproductie van het Studium Generale en het Female Faculty Network Twente.

    Let op: deze lezing wordt in het Engels gegeven!

Gluren in het brein

13 maart
Prof. dr. Enrico Marani

  • Toon volledige beschrijving

    Cellen, zenuwen en de wetenschap

    Aan de Universiteit Twente wordt in de frontlinie onderzoek gedaan naar cellen en zenuwen. Een cel heeft het vermogen om te groeien en te dupliceren. Ze beschikt daartoe over talloze moleculaire machines. De complexiteit van dit systeem is gigantisch. Een heel bijzonder soort cellen zijn de zenuwcellen ofwel de neuronen. Onmisbaar voor informatieoverdracht in het lichaam en voor de werking van de geest. Hoe kan er ingegrepen worden in de cellulaire en neurologische structuur in het lichaam? Hoe kunnen er systemen buiten het lichaam gemaakt worden die bepaalde functies overnemen? In deze cyclus komt niet alleen de laatste wetenschappelijke stand van zaken aan de orde, maar ook de beloften voor diagnose en therapie.

    Dinsdag 13 maart - Gluren in het brein
    Prof. dr. Enrico Marani
     is hoogleraar Neurofysiologie aan de Universiteit Twente.
    Hij promoveerde op een proefschrift over de histochemie van de kleine hersenen.

    Vrijhof/Amphitheater, 19.30-21.00 uur. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

Turkije

15 maart
Drs. Dick Koopman

  • Toon volledige beschrijving

    Byzantium, Constantinopel, Istanbul. Alleen al de namen van de hoofdstad geven aan hoe rijk de Turkse geschiedenis is geweest. Een belangrijke politieke rol bleek weggelegd voor Kemal Atatürk, de grondlegger van het moderne Turkije. Zal dit Turkije toetreden tot de Europese Unie? Voor het zover is moeten nog flink wat hobbels genomen worden. Om het tegenwoordige Turkije, inclusief de Europese hobbels, te begrijpen is een analyse op zijn plaats. Deze lezing geeft vanuit historisch perspectief een verhelderend beeld van het hedendaagse Turkije. Uiteraard voor de studenten die een studiereis gaan maken, maar ook voor alle andere reizigers naar dit land.

    Drs. Dick Koopman is turkoloog en was werkzaam aan de Universiteit van Leiden.
    Donderdag 15 maart. Vrijhof/Amphitheater, 15.30 - 17.45uur. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

    Dit programma is tot stand gekomen in samenwerking met studievereniging Sirius van Bestuurskunde.

De geschiedenis van de toekomst

20 maart 
Dr. ir. Fokko Jan Dijksterhuis

  • Toon volledige beschrijving

    Apparaten, machines en technieken veroverden in de twintigste eeuw alle domeinen van het leven. Hun snelle ontwikkeling riep op tot het verkennen van de toekomst. Hoe zou de wereld er over zoveel jaar uitzien? Op het witte doek verschenen futuristische visies van een ideale wereld– of juist van een technologische Apocalyps. Aan de hand van filmfragmenten uit het verleden wordt een ‘geschiedenis van de toekomst’ getoond. Het zal blijken dat deze beelden eigenlijk veel meer zeggen over de tijd waarin ze gemaakt zijn dan over de toekomst zelf. Deze cyclus staat ook stil bij de vraag hoe wij tegenwoordig de toekomst zien. Welke verwachtingen en angsten leven er ten aanzien van wetenschap en techniek? Ook hier zullen filmfragmenten de weg wijzen.

    Dinsdag 20 maart - De geschiedenis van de toekomst ­
    Dr. ir. Fokko Jan Dijksterhuis is als wetenschapshistoricus verbonden aan de Universiteit Twente. Hij doceert onder meer het vak met dezelfde titel.

    Vrijhof/Amphitheater, 19.30-21.00 uur. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

Nog geavanceerder: de mens voorbij?

27 maart
Dr. ir. Peter-Paul Verbeek

  • Toon volledige beschrijving

    Apparaten, machines en technieken veroverden in de twintigste eeuw alle domeinen van het leven. Hun snelle ontwikkeling riep op tot het verkennen van de toekomst. Hoe zou de wereld er over zoveel jaar uitzien? Op het witte doek verschenen futuristische visies van een ideale wereld– of juist van een technologische Apocalyps. Aan de hand van filmfragmenten uit het verleden wordt een ‘geschiedenis van de toekomst’ getoond. Het zal blijken dat deze beelden eigenlijk veel meer zeggen over de tijd waarin ze gemaakt zijn dan over de toekomst zelf. Deze cyclus staat ook stil bij de vraag hoe wij tegenwoordig de toekomst zien. Welke verwachtingen en angsten leven er ten aanzien van wetenschap en techniek? Ook hier zullen filmfragmenten de weg wijzen.

    Dinsdag 27 maart - Nog geavanceerder: de mens voorbij?
    Dr. ir. Peter-Paul Verbeek
     is als techniekfilosoof verbonden aan de Universiteit Twente. Zijn interesse gaat onder meer uit naar de futuristische stroming die 'transhumanisme' wordt genoemd.

    Vrijhof/Amphitheater, 19.30-21.00 uur. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

Rusland

29 maart
Ir. Lisette Harting
Drs. Marie Thérèse ter Haar

  • Toon volledige beschrijving

    Het land van tsaren, glasnost, perestrojka en van de eerste bemande ruimtereis. Studenten chemische technologie en (technische) natuurkunde ndernemen een studiereis naar Rusland. Zij ontmoeten daar de Rus met zijn typische Russische ziel. Wat houdt zoiets in en wat merk je ervan in de alledaagse omgang? Dit symposium biedt het antwoord. En hoe is het met wetenschap en technologie gesteld? Chroetsjov wist er in de Koude Oorlog wel raad mee. Na een bezoek aan Sillicon Valley liet hij Akademgorodok (‘academisch stadje’) bouwen voor tienduizend wetenschappers. Een succesvolle beleidsdaad? Dit symposium doet eveneens verslag van de wetenschap in Rusland.

    Akademgorodok - onderwijs en onderzoek in Rusland
    Ir. Lisette Harting
    , studeerde elektrotechniek aan de Universiteit Twente en verbleef voor een stage enkele maanden in Akademgorodok.

    De Russische ziel
    Drs. Marie Thérèse ter Haar
     studeerde Ruslandkunde en Russisch aan de Universiteit van Amsterdam en komt regelmatig in Rusland. Zij is de drijvende kracht achter Empirique een organisatie die reizen, arrangementen en lezingen met betrekking tot Rusland verzorgt. Zie ook: www.empirique.nl.

    Donderdag 29 maart, 19.30-22.00 uur. Vrijhof/Amphitheater. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

    Dit symposium is tot stand gekomen in samenwerking met studiereiscommissie Matryohska van de studieverenigingen Alembic en Arago.

Tussen Verlichting en Romantiek: een analyse van onze cultuur

3 april
Prof. dr. Maarten Doorman 
Prof. dr. Arjo Klamer

  • Toon volledige beschrijving

    Kenmerken van de Nederlandse cultuur: directheid, emotionaliteit, korte lontjes. Maar ook: nuchterheid, effectiviteit, functionaliteit. Daarmee lijkt ze een product te zijn van zowel de Romantiek als de Verlichting. Authenticiteit scoort hoog, regelmatig te hoog, efficiëntie ook - en ondertussen zitten die elkaar ook nog eens in de weg. In dit debat gaan Maarten Doorman en Arjo Klamer op zoek naar de diepere wortels van de Nederlandse cultuur, diagnosticeren ze de tegenspraken, en ontwikkelen ze wellicht iets van een therapie.

    Prof. dr. Maarten Doorman werkt als bijzonder hoogleraar Journalistieke Kritiek van Kunst en Cultuur aan de Universiteit van Amsterdam en als filosoof aan de Universiteit van Maastricht. In 2004 verscheen van zijn hand het boek De romantische orde. (verkrijgbaar bij de Universiteitsbibliotheek).

    Prof. dr. Arjo Klamer is hoogleraar in de Economie van Kunst en Cultuur aan de Erasmus Universiteit. Zijn onderzoek gaat over de waarden van cultuur, waarbij cultuur zowel verwijst naar de kunsten als naar de samenleving.

    Dinsdag 3 april, 19.30-21.15 uur. Vrijhof/Amphitheater.
    Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

Filosoferen voor beginners

16, 23 april en 7 mei
Prof. dr. Henk Procee

  • Toon volledige beschrijving

    Aristoteles, Kant, Wittgenstein - zij filosofeerden een heel eind weg. Iets van hen zit in ieder mens: het vermogen tot zelfstandig nadenken over fundamentele vraagstukken. Nooit gehoord van deze drie? Des te beter, want deze cursus is bedoeld voor mensen die weinig tot niets van filosofie afweten. Uitgangspunt voor deze cursus is dat filosoferen een werkwoord is. En dat wordt letterlijk opgevat. Aan hand van een aantal wijsgerige methoden worden individueel en in groepen diverse vraagstukken filosofisch aangepakt.

    De cursus wordt gegeven door prof. dr. Henk Procee, filosoof en verbonden aan het Studium Generale.

    Maandag 16, 23 april en 7 mei. Aanvang 19.30 uur. Logica.

    Vanwege de opzet is slechts een beperkt aantal deelnemers mogelijk. Het is daarom nodig zich tijdig aan te melden bij het bureau Studium Generale, tel. 053-4893321. Of per e-mail: sg.info@gw.utwente.nl. Inschrijving kan tot uiterlijk 11 april plaatsvinden. Studenten krijgen voorrang. De kosten bedragen € 5 voor studenten. Anderen betalen € 10.

Descartes versus Pascal -de rede versus het hart

17 en 24 april
Redbad Klijnstra 
Paul Cobben 
Prof. dr. ing. René Munnik

  • Toon volledige beschrijving

    Een namiddag in 1647. In een eenvoudige kloostercel in Parijs ontvangt de gevierde filosoof René Descartes het aanstormend talent Blaise Pascal. Het gesprek begint beleefd, maar al snel botsen de opvattingen. Descartes gelooft in de kracht van de ratio, in het voortschrijdend inzicht van de wetenschap. De jeugdige Pascal ziet, hoewel hij reeds naam heeft gemaakt als natuurwetenschapper, vooral de poverheid van de rede. De eenakter De heer Descartes en de jonge Pascal van Jean-Claude Brisville is een voorstelling over geloof en wetenschap, hart en hoofd, verdraagzaamheid en fanatisme. Het stuk beschrijft tegenstellingen die in 2007 niet minder actueel zijn dan in 1647. De messcherpe dialoog wordt opgevoerd door Paul Cobben, hoogleraar Wijsbegeerte in Tilburg, en Redbad Klijnstra, acteur en regisseur.

    Op dinsdag 17 april vindt deze theatervoorstelling met Redbad Klijnstra en Paul Cobben plaats.

    Op dinsdag 24 april gaat prof. dr. ing. René Munnik, bijzonder hoogleraar wijsbegeerte aan de Universiteit Twente, dieper in op het denken van Pascal (1623-1662) en Descartes (1596-1650).

    Vrijhof/Amphitheater, 19.30-21.00 uur.

    Kaartjes voor de theatervoorstelling kunnen op 17 april vanaf 18.45 uur worden gekocht bij de ingang van de Vrijhof. Studenten betalen €2, niet-studenten €5.

lEZING BIJ WETENSCHAPSWINKEL 

23 april
Richard Worthington

  • Toon volledige beschrijving

    Wetenschappelijk onderzoek door en voor betrokkenen - kan dat?

    Onder deze titel houdt professor Richard Worthington (Ponomo College, California) maandag 23 april, 16.00 uur een openbare lezing in de Kleine Zaal van de Vrijhof (Engels gesproken). Hij is die middag te gast bij de Wetenschapswinkel UT.

    Professor Worthington publiceerde eerder dit jaar het boek “Research, Policy and Social Change: The role of Community-Based research”. Zowel in Amerika als daarbuiten bestudeert hij initiatieven waarin wetenschappers en direct betrokkenen samenwerken in onderzoek. Dit om maatschappelijke doelen en sociale veranderingen te realiseren. Wetenschapswinkels, zoals actief in Nederland en elders ter wereld, maken daar prominent onderdeel van uit.

    Veel academische initiatieven zijn van de grond gekomen, sinds midden jaren '90, om door en voor maatschappelijk betrokkenen wetenschappelijk onderzoek te verrichten en kennis op te bouwen. Voorbeelden zijn: het monitoren van milieuwaarden in de leefomgeving, het meten van kwaliteit van leven in een woonwijk, het starten van educatie- en integratieprojecten, het inzetten van moderne, schone technologieën enzovoorts. Enthousiaste initiatiefnemers hopen zo op een `tegenstroom', om maatschappelijke doelen te bereiken en tot een nieuwe manier van kennisproductie te komen.

    Professor Richard Worthington analyseerde de daadwerkelijke resultaten en vergeleek die met de claims van deze initiatiefnemers. Zijn (voorlopige) conclusie is dat inderdaad resultaten zijn geboekt die sociale veranderingen op gang helpen of versnellen, maar ook dat nog veel kansen onbenut blijven. In zijn publicaties doet Worthington aanbevelingen hoe onderzoek en kennisproductie kansrijk kunnen bijdragen aan sociale vernieuwing.

    'Onderzoek door en voor betrokkenen' kent uiteenlopende verschijningsvormen. Een heel hechte manier van samenwerken is dat wetenschappers met vertegenwoordigers uit een woonwijk multidisciplinaire onderwerpen voor onderzoek samen formuleren, de onderzoeksacties samen uitvoeren en met de behaalde resultaten in de hand samen bestuurlijke wegen zoeken om: de leefkwaliteit te verbeteren, nieuwe sociale initiatieven te ontplooien, of milieuvriendelijker manieren van wonen en werken te realiseren.

    De Nederlandse wetenschapswinkels hanteren traditiegetrouw een wat minder hechte manier van samenwerken. Zij werken vraaggericht ten behoeve van maatschappelijke organisaties, belangenverenigingen, particulieren en kleine ondernemers. De wetenschapswinkels vertalen hun aanvragen voor onderzoek naar interessante wetenschappelijke projecten. Deze worden uitgevoerd door wetenschappers en/of studentonderzoekers in hun vakgebied. De rol van de klant/aanvrager is faciliterend en hij brengt bovendien onmisbare praktijkkennis in.

    Wetenschapswinkels laten zich zo `inspireren' door aanvragen van onderzoek en de behoefte aan kennis zoals die leven in de samenleving. De onderzoeksprojecten leveren praktisch toepasbare kennis op, nuttig om de maatschappelijke doelstellingen van de klant dichterbij te brengen. In zijn lezing zal Worthington zijn visie geven hoe volgens hem maatschappelijke organisaties effectief betrokken kunnen worden bij wetenschappelijk onderzoek. De context van de Nederlandse wetenschapswinkel - een succesvol product van de democratiseringsgolf in de jaren '70 - is speciaal maar Worthington heeft ook werkrelaties met relatief jonge wetenschapswinkelinitiatieven in Tjechië, Hongarije en Roemenië. Verder is hij werkzaam aan het Loka Institute: een non-profit organisatie voor onderzoek en advies waarbij verschillende Amerikaanse universiteiten zijn aangesloten. Politieke, sociale en milieugevolgen van wetenschap en techniek staan daar centraal. Wetenschap en technologie kunnen veel beter aansluiten bij actuele sociale en maatschappelijke thema's, door actief aansluiting te zoeken bij belangengroepen, particulieren en besluitvormers.

    Meer informatie Ir. Egbert van Hattem, Wetenschapswinkel UT, tel. 053 – 4894407/4361545, email: e.vanhattem.utwente.nl.

Piet Hein Donner: dilemma's van een christenpoliticus

8 mei
Mr J.P.H. Donner

  • Toon volledige beschrijving

    Overtuigd christen zijn in een geseculariseerde politieke wereld lijkt een recept voor dilemma's. Hoe zich te verhouden tot een overheid die levensbeschouwelijk neutraal moet zijn? Hoe tot antireligieuze sentimenten? Hoe samen te werken met partijen die geheel andere uitgangspunten hebben? Spanningen en tegenspraken alom dus. Op deze en andere dilemma's, opgesteld door leden van de vier christelijke studentenverenigingen, gaat politicus mr. Piet Hein Donner in.

    Mr J.P.H. Donner is voormalig minister van Justitie, tegenwoordig minister van Sociale Zaken, en overtuigd christen.

    Dinsdag 8 mei, 19.30 - 21.00 uur. Vrijhof/Agora. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

    Dit programma is een samenwerking tussen de vier christelijke studentenverenigingen (RSK, Agapé, VGST en Alpha) en het Studium Generale.

SECOND LIFE

13 juni
Peter Ludlow

  • Toon volledige beschrijving

    Lecture by Peter Ludlow (professor of philosophy at the University of Michigan) on Second Life, the online virtual world that is revolutionizing the Internet. Wednesday June 13th, 19:30-21:00, Waaier 2, University of Twente

    Dr. Ludlow is an engaging speaker and is internationally recognized as one of the foremost authorities on Second Life and the governance of virtual communities. He is editor of High Noon on the Electronic Frontier (MIT Press, 1996) and Crypto Anarchy, Cyberstates, and Pirate Utopias (MIT Press, 1999). Dr. Ludlow, as the avatar Urizenus Sklar, also founded the Alphaville Herald and the Second Life Herald, virtual tabloids that have been vital forums for reporting on and debating gaming, virtual communities, cyber economies, and the rise of the metaverse. This lecture is free and open to the public.

    Peter Ludlow's Abstract:
    Emergent Gameplay, Deviant Ageplay, and the Elusive Payday of Business in Second Life

    Second Life has been receiving lots of publicity lately, some of it due alleged millions of “residents” of Second Life, some due to the stampede of meatspace corporations into Second Life, and some of it due to the current difficulties with users that engage in sexual “ageplay,” the simulation of sexual relations between adults and children. In this talk I have several objectives:

    1. I’ll provide an introduction to Second Life and offer an illustration of the rich emersive environment it offers and the complexity of the emergent gameplay that it can give rise to.
    2.  I’ll deflate some of the hype about the millions of “residents” of Second Life and the import of the corporate invasion of Second Life.
    3.  I’ll talk about some of the missteps of the recent corporate entries, and suggest alternative entry strategies that take advantage of the strengths of Second Life.
    4.  I’ll offer a non-hysterical assessment of the ageplay problem and the more general problem of adult content and griefing in Second Life, as well as the difficulties it presents for corporations and organizations wishing to participate in Second Life.
    5.  I’ll speculate a bit about the future of Second Life and Virtual Worlds more generally.

    This lecture will be in English and is co-sponsored by the Center for Information Technology and Society (CITS) and Studium Generale at the University of Twente. Map of the University campus: http://www.utwente.nl/dienstverlening/route/.  Further queries can be directed to a.r.briggle@gw.utwente.nl.

Second Life onder de loep

13 juni
Peter Ludlow

  • Toon volledige beschrijving

    De internetwereld Second Life staat volop in de belangstelling. Er zouden inmiddels miljoenen ‘bewoners’ verblijven. Zij kopen virtuele huizen, auto’s en kleding bestaande uit louter pixels, maar wel voor echte dollars! Veel bedrijven zien brood in deze nieuwe economie en openen filialen in Second Life. Op woensdag 13 juni houdt de gerenommeerde Amerikaanse onderzoeker Peter Ludlow op de Universiteit Twente een lezing over een tweede leven in Second Life.

    Peter Ludlow is regelmatig in Second Life te vinden in de vorm van zijn avatar Urizenus Sklar. Hij is oprichter van de Second Life Herald, een digitale ‘krant’ die de bewoners van deze wereld op de hoogte houdt van alle gebeurtenissen. Tijdens zijn lezing zal Ludlow uitleggen hoe deze wereld in elkaar steekt en precies werkt. Belangrijk onderdeel is de virtuele economie; Ludlow laat zien hoe bedrijven het beste de kracht van Second Lifekunnen benutten. Daarnaast zoomt Ludlow in op een aantal sociale aspecten en problemen van Second Life, zoals het fenomeen ‘ageplay’, waarbij bewoners zich veel jonger (of ouder) voordoen dan ze in werkelijkheid zijn. Ludlow zal ook een aantal opgeblazen verhalen die over Second Life de ronde doen relativeren. Aan het slot van zijn lezing zal hij speculeren over de toekomst van virtuele werelden als Second Life.

    Prof. dr. Peter Ludlow is hoogleraar filosofie en taalkunde aan de Universiteit van Michigan in de Verenigde Staten.

    Deze lezing is een coproductie van het Studium Generale en het Centre for Information Technology and Society (CITS) van de Universiteit Twente.

    Woensdag 13 juni, 19.30 - 21.00 uur, Waaier (zaal 2), Campus UT. Aanmelden vooraf niet mogelijk, toegang gratis.

    Let op: deze lezing is in het Engels!

De dynamische hersenen: neurobiologie van leren en geheugen

11 september
Prof. dr. Willem Hendrik Gispen

  • Toon volledige beschrijving

    Een uiterst merkwaardig orgaan, dat brein van ons. Miljarden neuronen en axonen doen er het werk om ons te laten voelen, waarnemen, denken en handelen. Hoe het brein dat allemaal voor elkaar krijgt is nog steeds een fascinerend domein van onderzoek. Want, zo luidt een bekend gezegde, als onze hersenen zo eenvoudig waren dat we ze konden begrijpen, dan waren ze te eenvoudig om zelfs maar te kunnen begrijpen. Daarom in deze cyclus een overzicht van het huidige hersenonderzoek, een vergelijking tussen kunstmatige en ‘echte’ intelligentie en een inzoomen op hoe de hersenen taal verwerken.

    Dinsdag 11 september
    De dynamische hersenen: neurobiologie van leren en geheugen

    Prof. dr. Willem Hendrik Gispen is rector magnificus van de Universiteit Utrecht. Daarvoor was hij onder meer wetenschappelijk directeur van het Rudolf Magnus Instituut voor Neurowetenschappen. Voor zijn wetenschappelijke werk op het terrein van de neurobiologie ontving hij diverse eredoctoraten.

    11, 18, 25 september Vrijhof/Amphitheater, 19.30-21.00 uur. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

Artificiële en ‘echte’ intelligentie

18 september
Prof. dr. H. Jaap van den Herik

  • Toon volledige beschrijving

    Een uiterst merkwaardig orgaan, dat brein van ons. Miljarden neuronen en axonen doen er het werk om ons te laten voelen, waarnemen, denken en handelen. Hoe het brein dat allemaal voor elkaar krijgt is nog steeds een fascinerend domein van onderzoek. Want, zo luidt een bekend gezegde, als onze hersenen zo eenvoudig waren dat we ze konden begrijpen, dan waren ze te eenvoudig om zelfs maar te kunnen begrijpen. Daarom in deze cyclus een overzicht van het huidige hersenonderzoek, een vergelijking tussen kunstmatige en ‘echte’ intelligentie en een inzoomen op hoe de hersenen taal verwerken.

    Dinsdag 18 september
    Artificiële en ‘echte’ intelligentie

    Prof. dr. H. Jaap van den Herik promoveerde op een proefschrift over computerschaak en artificiële intelligentie; twee liefdes die hij als hoogleraar informatica aan de Universiteit Maastricht wetenschappelijk onderhoudt. Daarnaast is hij voor een dag in de week bijzonder hoogleraar in Leiden bij Rechten en Informatica.

    11, 18, 25 september Vrijhof/Amphitheater, 19.30-21.00 uur. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

Brein en taal: wat kunnen hersengolven ons vertellen?

25 september
Dr. Jos van Berkum

  • Toon volledige beschrijving

    Een uiterst merkwaardig orgaan, dat brein van ons. Miljarden neuronen en axonen doen er het werk om ons te laten voelen, waarnemen, denken en handelen. Hoe het brein dat allemaal voor elkaar krijgt is nog steeds een fascinerend domein van onderzoek. Want, zo luidt een bekend gezegde, als onze hersenen zo eenvoudig waren dat we ze konden begrijpen, dan waren ze te eenvoudig om zelfs maar te kunnen begrijpen. Daarom in deze cyclus een overzicht van het huidige hersenonderzoek, een vergelijking tussen kunstmatige en ‘echte’ intelligentie en een inzoomen op hoe de hersenen taal verwerken.

    Dinsdag 25 september
    Brein en taal: wat kunnen hersengolven ons vertellen?

    Dr. Jos van Berkum, is als cognitief psycholoog verbonden aan het Max Planck Institute for Psycholinguistics en aan het F.C. Donders Centre for Cognitive Neuroimaging, beide in Nijmegen.

    11, 18, 25 september Vrijhof/Amphitheater, 19.30-21.00 uur. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

modernisme

27 september
Prof. dr. J.W. Drukker 

  • Toon volledige beschrijving

    Tafels, stoelen, brievenbussen, stofzuigers, telefoons, tandenborstels. Industriële voorwerpen waaraan niet alleen ingenieurs maar ook vormgevers hebben gewerkt. Hoe realiseren zij die combinatie van functionaliteit en schoonheid? Door welke ideeën worden zij geleid en hoe laten zij zich beïnvloeden door de cultuur? Deze cyclus is opgebouwd rond twee dominante stromingen in onze cultuur. Dit om het oog te scholen bij het kijken naar industriële ontwerpen.

    Donderdag 27 september - Modernisme
    De dominante ontwerpfilosofie van de 20ste eeuw is het functionalisme. Dit is de tijd van glimmende buizenstoelen en gestroomlijnde puntenslijpers. Deze ontwerpfilosofie is gebaseerd op een onvoorwaardelijk geloof in vooruitgang: een betere wereld door wetenschap en techniek.

    Deze lezingen worden gegeven door prof. dr. J.W. Drukker, hoogleraar industrieel ontwerpen en designgeschiedenis aan de TU Delft tot medio 2007, vanaf die datum aan de Universiteit Twente.

    Vrijhof/Amphitheater, 19.30-21.00 uur. Aanmelden vooraf niet mogelijk.

Canada en Toronto

1 oktober
Prof. dr. Gregory Ashworth

  • Toon volledige beschrijving

    Studenten Toegepaste Wiskunde gaan dit najaar op studiereis naar de grootste stad van Canada: Toronto. De naam gaat terug tot de Huron Indianen en betekent ‘plaats waar bomen in het water staan’. Inmiddels wonen er ruim 2,6 miljoen ‘Torontonians’. De stad is zeer multicultureel, omdat zich er door de eeuwen heen mensen van over de hele wereld gevestigd hebben. Wat betekent dit voor het leven in de stad? En in welke opzichten verschilt deze stad van Amerikaanse steden? Deze lezing geeft achtergronden over Toronto.

    Prof. dr. Gregory Ashworth is hoogleraar planologie aan de Rijksuniversiteit Groningen en lid van het Centre for Canadian Studies.

    Maandag 1 oktober, 15.45-17.45 uur, Vrijhof/Kleine Zaal. Let op: deze lezing is in het Engels!
    Dit programma is een coproductie van het Studium Generale en studievereniging Abacus.

Goochelen met het brein

2 oktober
Emiel Lensen 
Dr. ir. Kees van Overveld

  • Toon volledige beschrijving

    Lezing en goochelshow

     Kijken lijkt een uiterst passieve bezigheid. Het oog is net een camera die objectief registreert wat zich om ons heen afspeelt. Niets is minder waar: ons zien is een combinatie van gewoontes, bedoelingen en makkelijk beïnvloedbare kijkluiheid. Goochelaars maken hier dankbaar gebruik van. Dit programma laat zien - aan de hand van echte goocheltrucs - dat wij niet alleen met onze ogen kijken, maar vooral met ons brein.

     Emiel Lensen is professioneel goochelaar en won in 2005 het Nederlands Kampioenschap goochelen.
    Dr. ir. Kees van Overveld is als natuurkundige verbonden aan de Technische Universiteit Eindhoven. Daarnaast is hij werkzaam als zelfstandig coach en consultant op het gebied van creativiteit en innovatieprocessen.

    Dinsdag 2 oktober, 19.30-21.30 uur. Vrijhof/Agora. Aanmelden vooraf is niet mogelijk. Toegangsprijs: 2 euro.

Onderwijskunde: goed voor het onderwijs?

9 oktober
Prof. dr. Marijk van der Wende 
Prof. dr. Jan van den Akker

  • Toon volledige beschrijving

    Klagen over de kwaliteit van onderwijs is een constante in de menselijke geschiedenis. Om daar paal en perk aan te stellen is zo’n vijftig jaar geleden aan universiteiten de onderwijskunde geïntroduceerd. Met wetenschappelijke middelen zouden onderwijsproblemen definitief opgelost worden. Niettemin wordt er nog steeds geklaagd over het onderwijs. Ondanks of mede dankzij de onderwijskunde?

    Onderwijskunde tussen wetenschap, politiek en commercie
    Prof. dr. Marijk van der Wende
     is hoogleraar onderwijskunde aan de Universiteit Twente en de Vrije Universiteit Amsterdam. Haar onderzoeksterrein betreft internationale vergelijking van hoger onderwijs.

    Leren tegen modes in
    Prof. dr. Jan van den Akker
     is hoogleraar toegepaste onderwijskunde aan de Universiteit Twente en directeur van de Stichting Leerplanontwikkeling te Enschede.

    Dinsdag 9 oktober, 19.30-21.00 uur. Vrijhof/Amphitheater. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

Postmodernisme

11 oktober
Prof. dr. J.W. Drukker

  • Toon volledige beschrijving

    Tafels, stoelen, brievenbussen, stofzuigers, telefoons, tandenborstels. Industriële voorwerpen waaraan niet alleen ingenieurs maar ook vormgevers hebben gewerkt. Hoe realiseren zij die combinatie van functionaliteit en schoonheid? Door welke ideeën worden zij geleid en hoe laten zij zich beïnvloeden door de cultuur? Deze cyclus is opgebouwd rond twee dominante stromingen in onze cultuur. Dit om het oog te scholen bij het kijken naar industriële ontwerpen.

    Donderdag 11 oktober - Postmodernisme
    In de loop van de jaren ‘70 van de vorige eeuw ontstaat veel kritiek op het functionalisme. De tijd van het postmodernisme – ‘de algemene relativiteitstheorie van het ontwerpen’ - breekt aan: van citruspers op spinnenpoten tot wulpse stoelen van karton. In plaats van de functie komt nu de betekenis centraal te staan. Wat betekent dit voor de industrieel ontwerper?

    Deze lezingen worden gegeven door prof. dr. J.W. Drukker, hoogleraar industrieel ontwerpen en designgeschiedenis aan de TU Delft tot medio 2007, vanaf die datum aan de Universiteit Twente.

    Vrijhof/Amphitheater, 19.30-21.00 uur. Aanmelden vooraf niet mogelijk.

Prof. dr. Carl Figdor over celonderzoek

23 oktober
Prof. dr. Carl Figdo

  • Toon volledige beschrijving

    In 2006 was Carl Figdor een van de winnaars van de prestigieuze Spinozapremie, de belangrijkste wetenschappelijke prijs in ons land. Hij ontving de prijs van anderhalf miljoen euro vanwege zijn baanbrekende onderzoek naar het gebruik van afweercellen tegen kanker en voor de manier waarop hij fundamenteel biologisch onderzoek naar het bed van de patiënt weet te vertalen. In deze lezing zal Figdor verslag doen van zijn celbiologisch onderzoek.

    Prof. dr. Carl Figdor is sinds 1992 deeltijdhoogleraar celbiofysica aan de Universiteit Twente en vanaf 1994 hoogleraar experimentele immunologie aan de Radboud Universiteit. Hij is daar sinds 2001 ook wetenschappelijk directeur van het Nijmegen Centre for Molecular Life Sciences.

    Dinsdag 23 oktober 19.30-21.00 uur. Vrijhof/Amphitheater. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

KRITIEK – GEVEN EN NEMEN

24 oktober
Drs. Franke Jongsm

  • Toon volledige beschrijving

    Training op woensdag 24 oktober, 9.30-17.00 uur. Vrijhof/Kleine Zaal.

     Binnen elke organisatie, en dus ook binnen studentenorganisaties, komt verschil van mening, onenigheid, en zelfs conflict voor. Hoe kun je daar meer van begrijpen en er beter mee omgaan? Hoe kun je adequaat en constructief kritiek geven, hoe kun je kritiek het beste incasseren? Ben je geïnteresseerd in deze vragen, dan is deze training uitermate geschikt voor je.

     De training wordt gegeven door psycholoog drs. Franke Jongsma, werkzaam als consultant opleiding & ontwikkeling bij KEMA in Arnhem.

    Het programma is flexibel van karakter, waarbij het reflecteren op ervaringen en oefeningen centraal staat.

     Deze cursus is uitsluitend bedoeld voor studenten die in een verenigingsbestuur of koepel zitten. Omdat er slechts een beperkt aantal plaatsen is, is aanmelding vooraf nodig en kunnen van elke studenten­organisatie slechts enkele deelnemers geplaatst worden. Aanmelden kan uitsluitend via het bureau Studium Generale tot uiterlijk woensdag 17 oktober: sg.info@gw.utwente.nl of via: 053-4893321.

    Dit programma is een coproductie van de Student Union en het Studium Generale.

L.E.J. Brouwer - wiskundige en mysticus

25 oktober
Prof. dr. Dirk van Dalen

  • Toon volledige beschrijving

    Precies 100 jaar geleden publiceerde Luitzen Egbertus Jan Brouwer (1881-1966) zijn proefschrift Over de grondslagen der wiskunde. Een werk dat de wiskunde op haar grondvesten deed schudden. Wie was deze legendarische wiskundige die zich naast logica en wiskunde ook bezighield met filosofie en mystiek?

    Prof. dr. Dirk van Dalen, was hoogleraar in de historische aspecten van de logica en in de filosofie van de wiskunde aan de Universiteit Utrecht.

    Donderdag 25 oktober, 16.00-17.00 uur. Vrijhof/Amphitheater. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

filosoferen over eten

30 oktober
Prof. dr. Michiel Korthals

  • Toon volledige beschrijving

    Onze supermarkten liggen boordevol voedingsmiddelen: van eenvoudige komkommers tot aan geavanceerde functional foods die de darmflora oppeppen. Moderne productiemethoden zorgen ervoor dat de westerse burger dagelijks beschikt over een zeer gevarieerd voedselaanbod. Dit heeft ook keerzijden: geen directe band meer met ons voedsel, angst of het wel gezond is en zorgen over zwaarlijvigheid. [W]eet smakelijk!

    Dinsdag 30 oktober – Filosoferen over eten
    Prof. dr. Michiel Korthals
     is hoogleraar wijsbegeerte aan de Wageningen Universiteit. Hij publiceerde Voor het eten. Filosofie en ethiek van voeding (2002).

    Vrijhof/Amphitheater, 19.30-21.00 uur. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

Functional foods

6 november
Prof. dr. Gertjan Schaafsma

  • Toon volledige beschrijving

    Onze supermarkten liggen boordevol voedingsmiddelen: van eenvoudige komkommers tot aan geavanceerde functional foods die de darmflora oppeppen. Moderne productiemethoden zorgen ervoor dat de westerse burger dagelijks beschikt over een zeer gevarieerd voedselaanbod. Dit heeft ook keerzijden: geen directe band meer met ons voedsel, angst of het wel gezond is en zorgen over zwaarlijvigheid. [W]eet smakelijk!

    Dinsdag 6 november – Functional foods
    Prof. dr. Gertjan Schaafsma
     is bijzonder hoogleraar Voeding en Levensmiddelen aan de Wageningen Universiteit en ‘Business Director Food and Health’ bij TNO Voeding in Zeist.

    Vrijhof/Amphitheater, 19.30-21.00 uur. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

Het goede leven: Afrikaanse filosofie

13 november
Dr. Pieter Boele van Hensbroek

  • Toon volledige beschrijving

    Overal ter wereld wordt nagedacht, overal ter wereld wordt gefilosofeerd. Over de aard van de werkelijkheid, over de mogelijkheid van kennis, over wat uiteindelijk de moeite waard is. Bij die laatste vraag sluit deze even onmogelijke als inspirerende cyclus aan. Onmogelijk omdat de Arabische wereld, China en Afrika elk meerdere antwoorden geven. Inspirerend, omdat die ideeën geestverruimend werken.

    Dinsdag 13 november
    Het goede leven: Afrikaanse filosofie

    Dr. Pieter Boele van Hensbroek is verbonden aan de faculteit wijsbegeerte en aan het Centre for Development Studies van de Rijksuniversiteit Groningen. Hij doceerde eerder aan de University of Zambia en was medeoprichter en redacteur van het Afrikaanse tijdschrift voor filosofie QUEST.

    Vrijhof/Amphitheater, 19.30-21.00 uur. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

Elementaire deeltjes

15 november
Prof. dr. ing. Bob van Eijk

  • Toon volledige beschrijving

    Quarks bestaan er in zes smaken: up, down, strange, charm, bottom en top. Van leptonen bestaan ook zes soorten: electron, muon, tauon, en drie soorten neutrino’s. En dan zijn er nog de bosonen, onderverdeeld in gluonen, W- en Z-bosonen, fotonen en gravitonen. En natuurlijk het mysterieuze Higgs-boson, het deeltje dat alle andere deeltjes een massa zou geven. Het bestaat nu alleen nog in theorie. Natuurkundigen hopen het met de reusachtige Atlas-detector in CERN voor het eerst zichtbaar te maken. Deze lezing geeft een rondleiding in de dierentuin van elementaire deeltjes.

    Prof. dr. ing. Bob van Eijk, is bijzonder hoogleraar hogere energiefysica aan de Universiteit Twente en is verbonden aan het NIKHEF te Amsterdam.

    Donderdag 15 november, 16.00-17.00 uur. Vrijhof/Amphitheater. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

Het goede leven: Twee Chinese visies

20 november
Dr. Karel van der Leeuw

  • Toon volledige beschrijving

    Overal ter wereld wordt nagedacht, overal ter wereld wordt gefilosofeerd. Over de aard van de werkelijkheid, over de mogelijkheid van kennis, over wat uiteindelijk de moeite waard is. Bij die laatste vraag sluit deze even onmogelijke als inspirerende cyclus aan. Onmogelijk omdat de Arabische wereld, China en Afrika elk meerdere antwoorden geven. Inspirerend, omdat die ideeën geestverruimend werken.

    Dinsdag 20 november
    Het goede leven: Twee Chinese visies

    Dr. Karel van der Leeuw studeerde filosofie aan de Universiteit van Amsterdam met als bijvakken Chinese filosofie en klassiek Chinees. Hij publiceerde over filosofieonderwijs, over filosoferen met kinderen, en over Chinese filosofie. Hij werkt thans aan een volledige Nederlandse vertaling van Mencius, de belangrijkste opvolger van Confucius.

    Vrijhof/Amphitheater, 19.30-21.00 uur. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

De taal van de kunst uit het Midden-Oosten en Azië

22 november
Prof. dr. Petran Kockelkoren

  • Toon volledige beschrijving

    Maskers, beelden, schalen, messen en bijlen. In menig volkenkundig museum kunnen we ons verbazen over kunst uit verre landen. Maar wat zien wij eigenlijk? Hoe komen wij in contact met de fascinerende wereld waarin deze voorwerpen tot stand zijn gekomen? Wat gaat er schuil achter een Afrikaans masker? Wat drukken de pi-schijven uit China uit? Deze cyclus laat zien dat uitheemse kunstwerken universeel menselijke zaken uitdrukken.

    Donderdag 22 november De taal van de kunst uit het Midden-Oosten en Azië
    Prof. dr. Petran Kockelkoren
     is filosoof en als bijzonder hoogleraar Kunst en Techniek verbonden aan de Universiteit Twente.

    Vrijhof/Amphitheater, 19.30-21.00 uur. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

Het goede leven: Aboe Nasr al Farabi en de Arabische filosofie

27 november
Drs. Mariwan Kanie

  • Toon volledige beschrijving

    Overal ter wereld wordt nagedacht, overal ter wereld wordt gefilosofeerd. Over de aard van de werkelijkheid, over de mogelijkheid van kennis, over wat uiteindelijk de moeite waard is. Bij die laatste vraag sluit deze even onmogelijke als inspirerende cyclus aan. Onmogelijk omdat de Arabische wereld, China en Afrika elk meerdere antwoorden geven. Inspirerend, omdat die ideeën geestverruimend werken.

    Dinsdag 27 november
    Het goede leven: Aboe Nasr al Farabi en de Arabische filosofie

    Drs. Mariwan Kanie studeerde politicologie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij is verbonden aan de vakgroep Arabische taal- en letterkunde en werkt aan een proefschrift Martelaarschap tussen religie en natie.

    Vrijhof/Amphitheater, 19.30-21.00 uur. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

De wereld achter het Afrikaanse masker

29 november 
Drs. Siebe Rossel

  • Toon volledige beschrijving

    Maskers, beelden, schalen, messen en bijlen. In menig volkenkundig museum kunnen we ons verbazen over kunst uit verre landen. Maar wat zien wij eigenlijk? Hoe komen wij in contact met de fascinerende wereld waarin deze voorwerpen tot stand zijn gekomen? Wat gaat er schuil achter een Afrikaans masker? Wat drukken de pi-schijven uit China uit? Deze cyclus laat zien dat uitheemse kunstwerken universeel menselijke zaken uitdrukken.

    Donderdag 29 november – De wereld achter het Afrikaanse masker
    Drs. Siebe Rossel
    , studeerde geschiedenis en antropologie. Hij was conservator in museum Jannink en is nu verbonden aan het Openluchtmuseum in Arnhem.

    Vrijhof/Amphitheater, 19.30-21.00 uur. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

De psychologie van de traan

4 december
Prof. dr. Ad Vingerhoets

  • Toon volledige beschrijving

    Iedereen laat wel eens een traantje. De een doet dat met veel theater, de ander doet dat stilletjes op een zolderkamer. Huilen is typisch menselijk, dieren - met uitzondering van de spreekwoordelijke krokodil - doen er niet aan. Bij ons bestaan er tranen van pijn en verdriet, maar ook van blijdschap en schoonheid. Onze waterlanders worden zelfs gekoesterd en gecultiveerd in cabaret en kleinkunst en natuurlijk in het levenslied.

    Dinsdag 4 december De psychologie van de traan
    Prof. dr. Ad Vingerhoets
     is hoogleraar klinische gezondheidspsychologie aan de Universiteit van Tilburg. Hij doet ondermeer onderzoek naar verliefdheid, heimwee en huilen. Vingerhoets publiceerde in 2003 Huilen is menselijk: de psychologie van tranen.

    Jacques Klöters is verhinderd en wordt vervangen door Carel Jansen

    Op dinsdag 11 december vertelt prof. dr. Carel Jansen over de herkomst en inhoud van de ‘smartlap’. Ook staat hij stil bij de vraag welke plek de smartlap in onze cultuur inneemt en welke verschuivingen er op treden. Vroeger was het bijvoorbeeld not-done om toe te geven dat je naar André Hazes luisterde, terwijl hij recentelijk op de middenstip van de Arena opgebaard lag! Om de smartlap in onze cultuur in perspectief te plaatsen, maakt Jansen een vergelijking met de smartlap in Zuid-Afrika. Carel Jansen is hoogleraar Business Communication aan de Radboud Universiteit Nijmegen en bijzonder hoogleraar Afrikaans en Nederlands aan de Universiteit Stellenbosch (Zuid-Afrika).

    Vrijhof/Amphitheater, 19.30-21.00 uur. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

Huilen is menselijk

11 december
Prof. dr. Carel Jansen

  • Toon volledige beschrijving

    Iedereen laat wel eens een traantje. De een doet dat met veel theater, de ander doet dat stilletjes op een zolderkamer. Huilen is typisch menselijk, dieren - met uitzondering van de spreekwoordelijke krokodil - doen er niet aan. Bij ons bestaan er tranen van pijn en verdriet, maar ook van blijdschap en schoonheid. Onze waterlanders worden zelfs gekoesterd en gecultiveerd in cabaret en kleinkunst en natuurlijk in het levenslied.

    Dinsdag 4 december De psychologie van de traan
    Prof. dr. Ad Vingerhoets
     is hoogleraar klinische gezondheidspsychologie aan de Universiteit van Tilburg. Hij doet ondermeer onderzoek naar verliefdheid, heimwee en huilen. Vingerhoets publiceerde in 2003 Huilen is menselijk: de psychologie van tranen.

    Jacques Klöters is verhinderd en wordt vervangen door Carel Jansen

    Op dinsdag 11 december vertelt prof. dr. Carel Jansen over de herkomst en inhoud van de ‘smartlap’. Ook staat hij stil bij de vraag welke plek de smartlap in onze cultuur inneemt en welke verschuivingen er op treden. Vroeger was het bijvoorbeeld not-done om toe te geven dat je naar André Hazes luisterde, terwijl hij recentelijk op de middenstip van de Arena opgebaard lag! Om de smartlap in onze cultuur in perspectief te plaatsen, maakt Jansen een vergelijking met de smartlap in Zuid-Afrika. Carel Jansen is hoogleraar Business Communication aan de Radboud Universiteit Nijmegen en bijzonder hoogleraar Afrikaans en Nederlands aan de Universiteit Stellenbosch (Zuid-Afrika).

    Vrijhof/Amphitheater, 19.30-21.00 uur. Aanmelden vooraf is niet mogelijk.

HENK ZIJM IN GESPREK MET STUDENTEN

12 december
Henk Zijm

  • Toon volledige beschrijving

    Aankondiging: De UT en de wereld!
    De cultuurshock

    Wat gebeurt er als je als welvarende UT-student of -medewerker in een arm ontwikkelingsland komt? Wat doet deze ervaring met jezelf en met je wereldbeeld? Tijdens de try-out van het discussieprogramma De UT en de wereld op woensdag 12 december gaan studenten en medewerkers met rector Henk Zijm in discussie over hun ervaringen in het verre buitenland.

    Studenten en medewerkers van de UT trekken regelmatig de wijde wereld in om met eigen ogen te zien hoe het daar toegaat, of om concreet te helpen. Daarbij doen ze vaak heftige ervaringen op, die flink aan het denken zetten. Hoe ga je met de cultuurshock om als je weer veilig in de collegebanken zit? De UT en de wereld is een discussieprogramma van Studium Generale waarin Floor de Jong (BIT) en Lieke Asma(PSY) over hun heftige studiereis naar India vertellen. Dr. Wim de Boer vertelt over zijn twee jaar werkervaring als onderwijskundige in Mozambique. Zij discussiëren op woensdag 12 december met rector Henk Zijm over het nut van sociale studiereizen en over hoe je je betrokkenheid op de wereld binnen de UT verder kunt vormgeven.

    De UT en de wereld. Woensdag 12 december, 16.00 - 18.00 uur, Audiozaal/Vrijhof. Aanmelden vooraf niet nodig. Toegang, hapje en drankje zijn gratis.