De Universiteit Twente is partner in twee nieuwe onderzoeksprogramma’s die een ‘Zwaartekrachtsubsidie’ ontvangen van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek. Het een gaat over nieuwe materialen voor het quantumtijdperk. Het ander over het vergroten van de kennis over stress, om dit beter te voorkomen. Gemiddeld gaat ongeveer 20 miljoen naar elk van de zeven programma’s.
Met het Zwaartekracht-programma kunnen onderzoekers gedurende tien jaar universitair toponderzoek doen en multidisciplinair samenwerken. Een van de pijlers van het programma is dat over disciplines en universiteiten heen wordt samengewerkt. De wetenschappers zetten gezamenlijk, in consortia, excellente wetenschappelijke onderzoeksprogramma’s op. Doel van Zwaartekracht is het bevorderen van zwaartepuntvorming van internationaal topniveau. Minister Robbert Dijkgraaf (OCW) stelt deze financiering, van 142 miljoen euro, beschikbaar voor wetenschappelijke consortia die op hun gebied in de wereldtop kunnen meedoen met baanbrekend onderzoek.
Materialen voor het quantumtijdperk - QuMat
Siliciumtransistoren vormen al decennia de basis van onze informatiemaatschappij en dragen enorm bij aan onze welvaart. Tegelijk vindt onderzoek plaats naar nieuwe manieren van informatieverwerking en -transport. We staan nog maar aan het begin van wat mogelijk zal zijn met quantumcomputers: lang waren ze vooral een theoretische exercitie, maar intussen is al een aantal keren ‘quantum advantage’ aangetoond. Een supercomputer legt het dan af tegen een quantumcomputer.
Het consortium wil nieuwe materialen leveren met stabiele quantumtoestanden. De bestaande manieren van informatieverwerking worden hiermee veel krachtiger en tegelijk energie-efficiënter. Bovendien kunnen stabiele quantumtoestanden de basis vormen voor zeer krachtige nieuwe methodes van quantumrekenen en quantum- informatieverwerking.
Vanuit de UT is betrokken prof. Alexander Brinkman. Hij is onder meer specialist in topologische materialen, dat zijn materialen met heel bijzondere eigenschappen voor stroomgeleiding: “In het MESA+ NanoLab richten wij ons op het realiseren van eendimensionale geleidende kanalen in deze topologische materialen. Aan de rand van deze kanalen kunnen elektronen verstrooien. Wij willen weten welke consequenties dit heeft voor het energieverbruik. Zouden we topologische materialen kunnen combineren met supergeleiding, dan willen we onderzoeken hoe de quantummechanische eigenschappen er dan uit gaan zien.”
Partners in dit Zwaartekrachtprogramma zijn de Universiteit Utrecht (penvoerder prof.dr. Daniel Vanmaekelbergh), de Radbouduniversiteit, de Universiteit Twente, de TU Delft, TU Eindhoven en Universiteit Groningen.
Stress-in-Action: advancing the science of stress by moving the lab to daily life
Stress is een ernstige bedreiging voor onze gezondheid. Met moderne meet- en analysetechnieken brengen vijf universiteiten de emotionele, cognitieve, biologische en gedragsmatige reacties op stress in het dagelijks leven in kaart. In grootschalige bevolkingsstudies onderzoeken zij welke omgevings- en persoonsfactoren stress beïnvloeden en hoe stress leidt tot psychische en cardiometabole ziekten. Met de nieuwe kennis worden methoden ontwikkeld om stress in het dagelijks leven te volgen en te reduceren en hiermee het ontstaan van stress-gerelateerde ziekten te voorkomen.
UT-Universitair hoofddocent Matthijs Noordzij is specialist in de toepassing van technologie in de geestelijke gezondheidszorg: “We gaan bijvoorbeeld meten hoe reacties op stress in het dagelijks leven voortkomen uit het samenspel tussen aanleg, omgeving, tijd en persoonsspecifieke factoren, hoe stress in het dagelijks leven betrouwbaar kan worden gemeten in een specifiek individu in realtime, en hoe en wanneer potentiële gunstige stressresponsen veranderen in schadelijke effecten op de geestelijke en lichamelijke gezondheid.”
De partners zijn de VU (penvoerder prof.dr. Brenda Penninx), Amsterdam UMC, UMC Groningen, Rijksuniversiteit Groningen, Erasmus MC en de Universiteit Twente
Zie ook het persbericht van NWO.
