Op deze en de volgende pagina's staat een stukje over de werking van (kunst)nieren. Misschien zul je niet alle begrippen snappen die je hier tegenkomt. Dat is niet erg, ze komen allemaal op het juiste moment aan bod.
In de nieren zitten netwerken van haarvaatjes, kleine bloedvaatjes of adertjes. Uit het bloed gaat een deel van het water, zouten en andere opgeloste stoffen naar een buisje. De vloeistof in het buisje is de voorurine. Eiwitten en rode en witte bloedlichaampjes (de bloedcellen) blijven in het bloed achter.
Verderop in de nier lopen het haarvaatje en het buisje met de voorurine weer tegen elkaar aan. Hier gaat meer dan 99% van het water en vrijwel alle zouten en suikers weer van de voorurine terug naar het bloed.
De overgebleven geconcentreerde vloeistof vormt de urine met daarin veel ureum en creatinine, afbraakproducten van de eiwitstofwisseling. Geneesmiddelen, toxinen* en een overmaat van bijvoorbeeld vitamine C worden eveneens op deze manier uitgescheiden. Verder regelen de nieren de vochtbalans van het lichaam en de hoeveelheid keukenzout (natriumchloride), kaliumzouten en andere zouten die uitgescheiden worden.
Een illustratie van de nierwerking is te vinden in de papieren folder Hoe werken onze nieren van de nierstichting. De tekst van deze folder staat op internet.
Een heel andere functie van de nieren is de productie van verschillende hormonen in de bijnier.
De nieren zijn, naast de lever, de afvalopruimers van het lichaam. Om te weten hoe (kunst)nieren werken, moet je wat weten van zouten, suikers en eiwitten. Bloed en urine zijn eigenlijk waterige oplossingen, oplossingen van diverse stoffen in water. Je zal moeten weten welke stoffen goed en welke slecht in water oplossen.
Door het verteren van eiwitten, die stikstof bevatten, wordt de stof ureum gevormd. Ureum is de belangrijkste stof waarmee je lichaam het teveel aan stikstof uitscheidt.
Opdracht (A1)
Vul de antwoorden op beide vragen in op het werkblad of in je schrift
Zet op een rijtje welke functies de nieren hebben in je lichaam.
Je kunt hierbij veel plezier hebben van de folders van de nierstichting.
- Bedenk welke functies een kunstnier over kan nemen.
*Toxinen zijn giftige stoffen, toxicologie is de leer van de giftige stoffen.