Wat ligt er onder je voeten? – Hoe stevig maken wortels de bodem?
Hoeveel kracht schuilt er in een wortel? In dit experiment onderzoeken we hoe plantenwortels de stabiliteit van de bodem beïnvloeden – en hoe we dat kunnen meten. Het testveld ligt vol sensoren en verborgen objecten, speciaal ingericht om de ondergrond beter te begrijpen. Floriana Anselmucci: “Dit project brengt twee uiteenlopende wetenschappelijke domeinen samen: de biologische versterking van de bodem via vegetatie, en de geofysische verkenning van verborgen ondergrondse structuren. Het ene beïnvloedt de sterkte van de aarde; het andere onthult haar geheimen. In combinatie stellen ze ons in staat te begrijpen hoe leven en fysica elkaar kruisen — en tonen ze aan dat de grond onder onze voeten veel complexer is dan ze lijkt.”
Dit experiment valt bij UT FieldLab onder het thema Aardstructuren en dynamiek. Bekijk hier alle experimenten die horen bij dit thema.
Wat onderzoeken we?
We willen weten hoe wortels en grondwater samen de sterkte van de bodem bepalen. Wortels kunnen de bodem verstevigen, maar hoe groot is dat effect precies? En hoe verandert dit door seizoenen heen, als het grondwater stijgt of daalt? Daarnaast testen we of onze meetmethoden verborgen structuren kunnen opsporen, zoals een kunstmatige grot en betonnen pilaren die we bewust hebben ingegraven.
Hoe werkt het?
Het veld is in tweeën gedeeld: één helft met plantenwortels, de andere zonder. Via boorgaten sturen we seismische golven door de bodem en meten hoe snel ze zich verplaatsen. Hoe stijver de bodem, hoe sneller de golven. Extra sensoren – zoals piëzometers en tensiometers – volgen continu het grondwaterpeil en de vochtigheid. Door deze data te combineren, krijgen we inzicht in hoe wortels en water samen de bodem beïnvloeden. In een volgende fase koppelen we deze metingen aan dronebeelden, zodat we veranderingen boven- en ondergronds beter kunnen volgen.
Waarom is dit belangrijk?
Deze kennis helpt ons om risico’s op verzakkingen of instabiliteit te verkleinen, bijvoorbeeld bij bouwprojecten of dijken. Ook draagt het bij aan natuurbeheer dat de bodem versterkt en aan klimaatadaptatie, omdat een stabiele bodem beter bestand is tegen extreme weersomstandigheden.