De Twentse promovenda Julieta Matos Castaño heeft een zogeheten dilemma cube ontwikkeld voor grote publiek-private projecten. De tool leidt tot meer bewustwording en betere samenwerking tussen verschillende partijen, blijkt uit haar onderzoek. Matos Castaño promoveert vrijdag 1 april bij de vakgroep Bouw en Infra (faculteit CTW) van de Universiteit Twente.
De in Spanje geboren promovenda volgde de besluitvormingsprocessen bij enkele grote publiek-private projecten in Nederland. Zo keek ze achter de schermen mee bij de ontwikkeling van een multifunctionele waterkering in Rotterdam. Ook deed ze onderzoek bij het uitvoeringsprogramma Zuidwestelijke Delta. Omdat deze projecten verschillende functies combineren (waterkering, recreatie, natuur, bedrijvigheid, energie, landbouw), is er een groot aantal partijen met uiteenlopende belangen bij betrokken. Dat kan samenwerking lastig maken.
Explicietere dilemma’s
Veel partijen zijn zich niet bewust van alle verschillende dilemma’s die zulke multifunctionele projecten met zich meebrengen, blijkt uit het onderzoek. ,,Het is dus zaak om die dilemma’s explicieter te maken voor alle deelnemende partijen. Bovendien worden dilemma’s door veel mensen ervaren als een probleem, terwijl ze ook een kans zijn om tot een rijkere oplossing te komen. Als je dat laatste kunt laten zien, wordt samenwerking een stuk makkelijker”, aldus Matos Castaño.
Dilemma Cube
Om dilemma’s zichtbaar te maken en samenwerking te bevorderen, heeft de promovenda samen met collega’s een dilemma cube ontworpen. Dit is een vierkante constructie van hout, waarbij elke zijde staat voor een bepaalde functie van het betreffende project (bijvoorbeeld natuur of recreatie). Elke partij geeft per zijde aan welke actie binnen dat thema uitgevoerd zou moeten worden. De andere deelnemers geven met rood of groen aan hoe ze het effect van de betreffende actie inschatten. Op die manier wordt in één oogopslag duidelijk welke dilemma’s er zijn en hoe ze opgelost kunnen worden.
Matos Castaño heeft de dilemma cube met succes getest tijdens sessies op het gebied van Building Information Modeling en voor een multifunctioneel project in Midden-Nederland. Ook Prorail en enkele consultancybureaus hebben de tool al gebruikt. ,,De deelnemers voelen zich eigenaar van de kubus omdat ze die zelf vormgeven. Daarmee wordt het project iets gezamenlijks. De kracht is dat de dilemma cube als een 3D-constructie in de ruimte staat en niet een online tool is. Zo ontstaat er meer interactie tussen partijen en komt samenwerking beter van de grond”, aldus de onderzoekster.
Julieta Matos Castaño promoveert op vrijdag 1 april bij de faculteit Construerende Technische Wetenschappen. Ze gaat vanaf 1 mei als consultant in veranderingsmanagent aan de slag en wil daarbij de dilemma cube regelmatig inzetten. Verder schrijft Matos Castaño aan een populaire versie van haar proefschrift voor een beleidsmakers en stelt ze de tool beschikbaar via www.dilemmacube.com.
