Menu
Psychology of Conflict, Risk and Safety
Psychology of Conflict, Risk and Safety
UTFacultiesBMSDept HIBPCRSInformation for studentsInternshipsExternal internshipsPilot mediation in strafzaken (@Openbaar ministerie; Dutch required)

Pilot mediation in strafzaken (@Openbaar ministerie; Dutch required)

Pilot mediation in strafzaken (@Openbaar ministerie; Dutch required)

Het Openbaar Ministerie (OM) in Nederland is belast met de opsporing en vervolging van strafbare feiten. Daaronder vallen ook ernstige verkeersfeiten zoals opgenomen in artikel 6 van de Wegenverkeerswet – het door schuld veroorzaken van een verkeersongeval waarbij een ander wordt gedood en/of (zwaar) letsel oploopt. Het OM streeft ernaar elke strafzaak op een passende en proportionele wijze af te handelen. Daarbij hecht het OM belang aan voortvarendheid (korte doorlooptijden), zodat slachtoffers, verdachten en de maatschappij niet onnodig lang in onzekerheid blijven. Sinds 2017 kan in Nederland in een strafzaak ook mediation als vorm van herstelrecht worden ingezet. Hierbij gaan de verdachte en slachtoffer met elkaar in gesprek onder begeleiding van twee professionele mediators. Zij kunnen dan bespreken wat er is gebeurd, wat de gevolgen zijn, en hoe de schade zou kunnen worden hersteld of gecompenseerd. Ook is het voor partijen mogelijk zelf afspraken te maken over de toekomst. Deze mediation komt niet in plaats van een strafprocedure; er volgt altijd nog een beslissing van de rechter of officier van justitie over de zaak. Deze nemen de uitkomst van het mediation-traject dan mee in hun besluitvorming. Onderzoek laat zien dat deze bemiddelde dialoog tussen betrokkenen in een strafzaak kan leiden tot meer begrip, vergeving en een gevoel van rechtvaardigheid voor partijen. Er zijn ook sterke aanwijzingen dat deze mediation vorm bijdraagt aan een kleinere kans op recidive (Jonas – van Dijk, 2024).

Vorig jaar is de opzet en werkwijze tot dusverre bij mediation in strafzaken in Nederland onderzocht. Eén van de belangrijkste bevindingen uit dit onderzoek (Hoekstra et al., 2024) was dat de mogelijkheden om mediation in strafzaken toe te passen nog onvoldoende worden benut in Nederland.

Sinds kort loopt er een pilot bij de rechtbank Midden-Nederland (februari – augustus 2025) met als doel te faciliteren dat mediation in strafzaken meer ingezet gaat worden bij ernstige verkeersfeiten  (artikel 6 WvW-feiten). Naast het bevorderen van herstel voor beide partijen (zie boven) wil men via deze pilot ook onderzoeken of de inzet van mediation in zaken die zich daarvoor lenen wat kan betekenen voor het verkorten van de doorlooptijden van strafzaken of het beter inzetten van de beschikbare zittingscapaciteit (capaciteit van de rechtbank voor het doen van zittingen). Mocht dit het geval zijn, dan zou dit verder kunnen bijdragen aan het op grotere schaal inzetten en verwijzen naar mediation in strafzaken bij deze ernstige verkeersfeiten in de toekomst.

opdracht– wat ga je doen?

Deze stage richt zich op de volgende onderzoeksvraag: In hoeverre gaat de inzet van mediation in strafzaken bij ernstige verkeersfeiten (artikel 6 WvW-feiten) samen met een verkorte doorlooptijd van deze strafzaken en minder zittingscapaciteit?

De volgende verkennende onderzoeksopzet wordt voorgesteld voor deze stage: Meten hoeveel zaken er in deze specifieke zaakstroom (artikel 6 WvW) naar mediation worden verwezen

  1. In welke fase van het (werk)proces gebeurt dit?
  2. Wat voor effect kan dit hebben op (de beslissingen in) het verdere proces/de doorlooptijd?

Om in kaart te brengen in welke fase van het (werk)proces zaken in deze specifieke zaakstroom naar mediation worden verwezen (punt A hierboven), kan dossieronderzoek worden uitgevoerd naar de verwezen zaken in de pilot, en informatie over zaken worden uitgevraagd bij de desbetreffende mediationfunctionarissen bij de mediationbureaus die de zaken kregen verwezen.

Om de mogelijke effecten inzichtelijk te maken die verwezen zaken in de zaakstroom 6 WvW kunnen hebben op het verdere proces en doorlooptijd (punt B hierboven), kan het volgende worden gedaan:

  1. Dossieronderzoek naar de verwezen zaken in de pilot (geschat aantal zaken 25), waarbij de overwegingen worden bijgehouden van officieren om na mediation de zaak (nog) op zitting te laten komen en bij welk forum (bv. OM-zitting of meervoudige strafkamer) de zaak wordt aangebracht. In dit dossieronderzoek kan dan ook worden onderzocht wat de doorlooptijden zijn van deze zaken, en wat de tijd op zitting is bij deze zaken.
  2. Idealiter zouden deze (25) pilot zaken dan empirisch worden vergeleken met 25 eerdere en vergelijkbare zaken in dezelfde zaakstroom, waarin ook mediation plaats vond maar de pilot nog niet liep. Daarnaast zou ook een vergelijking kunnen worden gemaakt met 25 eerdere, vergelijkbare zaken in dezelfde zaakstroom waarin geen mediation heeft plaatsgevonden. Deze drie groepen zaken kunnen dan worden vergeleken op (a) doorlooptijd van de zaak, (b) bij welk forum deze zaken worden aangebracht, en (c) zittingstijd [indien van toepassing]. Op deze wijze kan worden onderzocht of er indicaties zijn dat de nieuwe werkwijze in deze pilot samengaat met een verkorte doorlooptijd en/of minder zittingscapaciteit. 

Achtergrond informatie organisatie

Het Openbaar Ministerie (OM) zorgt voor opsporing en vervolging van strafbare feiten. Bij het OM werken ruim 6.000 medewerkers met diverse (culturele) achtergronden, opleidingen en kwaliteiten. Het is belangrijk dat alle collega’s zich bij het OM thuis voelen en gerespecteerd en gewaardeerd worden. Ook in talent en groei.

Arrondissementsparket Midden-Nederland
De stage vindt plaats bij Arrondissementsparket Midden-Nederland. Dit parket is gevestigd in het centrum van Utrecht in een gloednieuw pand, nabij de rechtbank en station Utrecht Centraal. Maar ons parket heeft meer te bieden! Wij leveren een waardevolle bijdrage aan een veiligere samenleving in onze regio, die bestaat uit de Gooi- en Vechtstreek en de provincies Utrecht en Flevoland. Een regio waar we met zeer diverse en interessante strafzaken te maken hebben die, met oog voor slachtoffers, zo zorgvuldig mogelijk worden afgedaan. Dit alles doen we met een club van rond de 400 collega’s. In welke rol je bij ons ook werkzaam bent, samen vormen wij parket Midden-Nederland. Vanuit deze gedachte zorgen wij voor een fijne werksfeer, veel collegialiteit en een warm welkom voor nieuwe medewerkers.

Wij bieden:

Stagevergoeding en nationaliteit

Beschikbaarheid

De stage is beschikbaar voor 1 student.

Interesse?

Neem dancontact op met de CPRS stage coördinator Miriam Oostinga (m.s.d.oostinga@utwente.nl)

literatuur

Close
Suggestions