Met het overlijden van Professor Kees Smolders, op 4 Januari 2021 op 90-jarige leeftijd, betreuren wij als cluster, faculteit en universiteit het verlies van een pionier in het veld van de Membraantechnologie. Kees was van 1969 tot 1991 werkzaam aan de THT, vanaf 1986 UT genoemd, als hoogleraar. Hij begon als hoogleraar in de grensvlak- en colloïdchemie, maar richtte zich als een van de eersten in Nederland op een nieuw veld, dat van de membranen. Als geen ander wist Kees wetenschappers en het bedrijfsleven te charmeren van onderzoek en ontwikkeling op een gebied dat in zijn werkzame tijd in wetenschappelijk en industrieel opzicht in de kinderschoenen stond. Hij werd een toonaangevende wetenschapper in zijn veld, waarbij vooral zijn werk aan de begripsvorming rond fase-inversie, een methode om polymere membranen te maken, nog steeds druk geciteerd wordt. Hij werkte als een van de eerste hoogleraren ook veel samen met het bedrijfsleven: zo was hij nadrukkelijk betrokken bij de oprichting van X-Flow in de jaren tachtig en gaf daarmee ook richting aan de Ondernemende Universiteit. Kees was erelid van de European Membrane Society en begeleidde in zijn tijd als hoogleraar bijna 40 promovendi. Het onderzoek naar membranen, dat hij meer dan 50 jaar geleden begon, wordt nog steeds zeer nadrukkelijk voortgezet binnen het huidige cluster Membrane Science and Technology (MST).
Na zijn emeritaat in 1991 bleef hijnauw betrokken bij zijn oude vakgroep: Kees kwam regelmatig langs en was aanwezig bij promoties van de vakgroep. Ook organiseerde hij elke vijf jaar een reünie voor al zijn oud-promovendi in de vorm van een boerenkoolmaaltijd. Op 10 mei 2019 was de laatste reünie op de UT (zie foto), waar hij genoot van een weerzien met oud-collega’s en van het horen over de laatste wetenschappelijke ontwikkelingen in zijn veld.
Kees bleef verder ook niet stilzitten: na zijn emiraat legde hij zich toe op schilderen met acryl en later op beeldhouwen met brons. In 2016 schonk Kees zelfs een van zijn kunstwerken, toepasselijk getiteld ”The Science Ladder”, aan de UT; dit kunstwerk wordt nog steeds met trots tentoongesteld bij de ingang van de Diagonaal van gebouw Carré. Het kunstwerk laat een mannetje zien dat omhoog klimt in een dubbele DNA-helix gemaakt van brons. Kees omschreef het in zijn eigen woorden als volgt: “Het laat zien hoe je kunt groeien in de wetenschap. Onderzoekers willen altijd naar de top, de beste reputatie opbouwen”.
Wij zullen ons Kees blijven herinneren als een gedreven wetenschapper en een groot leermeester.
Foto: Professor Kees Smolders bij het door hem gemaakte kunstwerk ”The Science Ladder”, nu tentoongesteld in de Diagonaal van gebouw Carré. De foto is genomen tijdens een voor hem georganiseerde reünie op de UT, 10 Mei 2019.
