Onlangs presenteerde Web of Science, de organisatie achter wetenschappelijk monitoringtool Clarivate, een overzicht van ’s werelds meest geciteerde wetenschappers van het afgelopen jaar. In de lijst staat ook een Twentse naam; die van Jörg Henseler, hoogleraar product-marktrelaties aan de Universiteit Twente.
Henseler behoort tot de 6000 meest geciteerde wetenschappers in 2019, en zelfs tot de top 120 van zijn vakgebied. Het is voor het tweede jaar op rij dat Henseler in de lijst is opgenomen. Over zijn onderzoek zegt hij: “Of mijn werk vernieuwend of bijzonder is? Het is vooral heel praktisch. Wetenschappers zijn op zoek naar het vinden van waarheden, ze zoeken vastigheid en zekerheid. Ik bied ze met mijn onderzoek handvaten om iets met meer zekerheid te kunnen zeggen.”
Brede toepasbaarheid
In zijn onderzoek richt Henseler zich op het ontwikkelen van empirische methoden voor marketing- en designonderzoek, evenals management van ontwerpvraagstukken en producten, diensten en merken in een hoogtechnologische omgeving. Door de circa 2.500 citaties in 2019 komt zijn totaal op meer dan 8.000: een indrukwekkende hoeveelheid. Een groot gedeelte van de citaties is afkomstig van een artikel uit 2009. Henseler schreef toen met twee collega-wetenschappers de paper “The use of partial least squares path modeling in international marketing” in het wetenschappelijk tijdschrift Advances in International Marketing.
Een aantal jaar later, zo ongeveer vanaf 2015, schoot het aantal citaties ineens omhoog. Henseler: “Ik kijk af en toe Google Scholar om te zien hoe mijn werk wordt gebruikt door anderen. Daar zie je dat het in heel veel disciplines wordt toegepast: de methodes die ik heb ontwikkeld worden breed in de managementwetenschappen geciteerd. Maar ook bijvoorbeeld op het gebied van supply chain en new technology management vind je onderzoekers die iets aan die methodes hebben.”
In die zin past het werk dat Henseler doet heel erg goed bij de Universiteit Twente, meent hij: “Wat ik doe is bruggen bouwen tussen disciplines, in het bijzonder tussen management- en technische wetenschappen.”
Geen doel op zich
Ook al zijn de cijfers fraai, publiceren en citaties zijn voor Henseler geen doel op zich. “Toen ik net als wetenschapper begon, voelde ik wel een soort druk veel te schrijven en veel te publiceren. Vanaf januari van elk jaar streefde ik er naar iedere maand een paper in te dienen, Maar ik kwam er ook achter dat dat niet kan. In september was ik meestal op. Er zijn meerdere manieren om te zorgen dat je onderzoek bijdraagt: focus niet op kwantiteit, maar juist op kwaliteit en impact.”
Want daarin ligt de kern van het onderzoek; methodes ontwikkelen die anderen verder helpen. “Ik schat dat ongeveer de helft van mijn publicaties methodisch van aard zijn, gericht op het versterken van het onderzoek van andere wetenschappers. De tijdsinvestering die dat vraagt is relatief gering in vergelijking met andere wetenschappelijke disciplines, vooral omdat er geen uitvoerige dataverzameling voor nodig is.”
Henseler vindt het vooral belangrijk dat het werk dan ook gebruikt kan worden. “Ik publiceer graag open access. Voor het vakgebied waarin ik werk is dat belangrijk, het moet gewoon beschikbaar zijn voor anderen om er gebruik van te kunnen maken. In enkele gevallen heb ik de open access-fee zelfs privé betaald, juist omdat het voor bepaalde doelgroepen zo ontzettend relevant is dat ze er toegang toe hebben.”
Meerdere manieren om impact te genereren
Op meerdere wijzen probeert Henseler zijn onderzoek te delen met vakgenoten binnen en buiten zijn eigen discipline. Henseler: “Ik ben nu meer tijd aan het nemen voor het schrijven van een boek. Doorgaans wordt het schrijven van een boek minder gewaardeerd, hoewel het belangrijk is dat een aantal concepten in een grotere context worden neergezet om ze beter te begrijpen. Ook daar moeten we aandacht voor hebben.”
Een andere wijze van kennis delen is het begeleiden van promovendi. Henseler heeft inmiddels meer dan twintig promovendi onder zijn hoede. “Het mooie daaraan is dat het heel mooie interdisciplinaire samenwerking oplevert, breed in de hoek van marketing en innovatie. Veel van mijn promovendi zijn werkzaam in de industrie in Duitsland en doen naast hun werk een promotietraject. Velen van hen investeren hun vrije tijd er in, omdat het hen verder helpt in hun carrière. En het helpt ons met nieuw onderzoek doen op het snijvlak van wetenschap en het bedrijfsleven, waar maatschappelijke en economische relevantie samenkomen.”
