De Tweede Kamerverkiezingen
Maar eerst: hoe zat het ook alweer? Want waren de laatste Tweede Kamerverkiezingen niet nog maar twee jaar geleden? Klopt! De verkiezingen zijn dit jaar vervroegd, omdat het kabinet is gevallen vanwege onenigheid over de asielplannen. Daarom mogen we straks eerder dan verwacht weer stemmen. We stemmen trouwens niet direct voor een nieuw kabinet, maar voor de 150 leden van de Tweede Kamer. Na de verkiezingen wordt dan een nieuw kabinet samengesteld; daarover straks meer. Dit kabinet is vervolgens verantwoordelijk voor het maken en uitvoeren van beleid.
Een keuze maken
Voor de verkiezingen kom je waarschijnlijk allerlei advertenties, campagnes en video’s van de partijen op social media tegen. Maar hoe maak je nu een weloverwogen keuze?
- Doe de StemWijzer. De StemWijzer is een makkelijke manier om erachter te komen welke politieke partijen bij jou passen. Tijdens de test krijg je 30 verschillende stellingen en geef je aan of je het ermee eens of oneens bent. Vervolgens krijg je een overzicht van de partijen met wie je de meeste overeenkomst hebt. Een mooi startpunt, zodat je vervolgens de verkiezingsprogramma’s en standpunten van een aantal partijen door kunt nemen.
- Bedenk welke thema’s jij belangrijk vindt. Natuurlijk heb je als student geen tijd om van alle partijen 100 kantjes aan verkiezingsprogramma te lezen. Wel is het belangrijk om jezelf af te vragen wat voor thema’s jij belangrijk vindt. Vervolgens kun je in de verkiezingsprogramma’s de standpunten bekijken die voor jou relevant zijn, en zien hoe de verschillende partijen hierover denken (en of zij dit ook prioriteren).
- Praat erover. Praat ook eens met je ouders, vrienden en studiegenoten over wat zij stemmen en waarom. Niet om vervolgens klakkeloos hetzelfde te stemmen, maar om verschillende meningen te horen en zelf duidelijker te krijgen wat jij belangrijk vindt.
- Maak gebruik van social media. Het kan zeker geen kwaad om een aantal van je favoriete politieke partijen op social media te volgen. Zo krijg je een idee van welke onderwerpen zij belangrijk vinden en waar ze zich straks voor zullen inzetten. Ook de Instagrampagina @Checkjestem is een aanrader. Daar vind je in handige overzichten hoe de partijen bij verschillende moties hebben gestemd. Zo kom je erachter hoe partijen daadwerkelijk stemmen, wat soms meer zegt dan alleen hun standpunten.
- Ga naar van Torentje naar Torentje. Tussen 13 en 24 oktober komen lijsttrekkers van verschillende partijen naar de campus om over hun verkiezingsprogramma’s te praten en vragen te beantwoorden. Je kunt dit programma live bijwonen (wel even vooraf aanmelden!) en hier je kritische vragen stellen, of de sessies online terugkijken.
- Bedenk op wie je stemt. Je zou het bijna vergeten, maar tijdens de verkiezingen stem je op een kandidaat van een partij, en niet de partij zelf. Wil je zonder keuzestress in het stemhokje staan? Bekijk dan vooraf welke kandidaten op de lijst staan en wie je het meest aanspreekt.
Praktische zaken
29 oktober is dus de grote dag! Deze woensdag kun je bij verschillende stembureaus tussen 7:30 en 21:00 je stem uitbrengen, in de gemeente waar je staat ingeschreven. Heb je tussen de colleges door een gaatje? Ga dan naar Ravelijn of de Bastille, want ook op de campus kun je de hele dag stemmen. Stem je liever als je weer thuis bent? Check dan even welk stembureau het dichtst bij jou is.
Vergeet niet je stempas en een identiteitsbewijs mee te nemen. Houd hiervoor je brievenbus goed in de gaten, want in de weken voor de verkiezingen ontvang jij je stempas per post. Heb jij (of die ene huisgenoot) je stempas per ongeluk weggegooid? Kan gebeuren! Vraag dan zo snel mogelijk een nieuwe aan bij je gemeente.
Mocht je nou op 29 oktober niet kunnen stemmen (omdat je ziek bent, bijvoorbeeld), kun je iemand anders machtigen om voor jou te stemmen. Check hiervoor even de achterkant van je stempas of de website van Rijksoverheid voor instructies.
Het stembureau
Dan komt het grote moment: het stemmen zelf! Bij het stembureau laat je je stempas en identiteitsbewijs zien en krijg je een (gigantisch!) stembiljet met alle partijen en kandidaten. Vervolgens ga je een leeg stemhokje in en kleur je het vakje van de persoon op wie je wilt stemmen rood. Daarna volgt de grootste uitdaging: het weer enigszins fatsoenlijk opvouwen van je stembiljet ;). Stop je stembiljet vervolgens in de stembus - niet veel meer dan een container met een gleuf erin - en je hebt gestemd! Klinkt heel makkelijk, en dat is het ook. 😉
Na het stemmen
Na het stemmen zit jouw werk erop, maar kan het politieke feestje pas echt beginnen. Even een opfrisser maatschappijleer, want hoe wordt er nu uiteindelijk een kabinet gevormd? Na het stemmen zie je dezelfde avond al de exitpoll voorbijkomen: een indicatie van de uitslag van de verkiezingen, op basis van een steekproef van een aantal stembureaus verspreid door heel Nederland. Het tellen van alle officiële stemmen duurt iets langer: de verkiezingsuitslag wordt minimaal acht dagen na de verkiezingsdag bekendgemaakt. Pas dan is duidelijk hoeveel zetels de partijen in de Tweede Kamer krijgen. Daarna begint het vormen van een nieuw kabinet, waarbij de partijen met elkaar in gesprek gaan om te onderzoeken of ze een kabinet kunnen én willen vormen. Hiervoor hebben ze gezamenlijk minimaal 76 zetels nodig.
Zo, nu ben je helemaal goed voorbereid op de verkiezingen in oktober. Lees je nog even goed in, oefen je vouwtechniek alvast een keer en ga naar die stembus!
