1. De hoeveelheid stof
Op de universiteit is de hoeveelheid stof per college veel meer dan op de middelbare school. Ik herinner me nog goed hoe een docent ons vroeg om voor het allereerste college een hoofdstuk te bestuderen en ik in alle stress 40 pagina’s celbiologie probeerde te begrijpen. Wat ik toen nog niet wist, is dat je op de universiteit niet alles woord voor woord hoeft te lezen en te onthouden.
Waar je op de middelbare school het gehele hoofdstuk moest lezen en onthouden, zit de kunst hem op de universiteit in het filteren van de stof en het snappen van de grote lijnen: plaatjes met onderschriften en de samenvattingen en oefenvragen aan het einde van een hoofdstuk zijn je beste vriend. Ook de hoorcolleges zijn vaak een goede samenvatting. Maak dus vooral veel aantekeningen, want dat is al het halve werk!
2. De taal
Veel universitaire studies zijn in het Engels. Niet alleen de hoorcolleges worden in het Engels gegeven, ook veel boeken, wetenschappelijke artikelen en ander studiemateriaal zijn Engelstalig. Ook zul je in je college, op de campus of bij je sport- of studentenvereniging studenten van over de hele wereld tegenkomen, waardoor Engels al snel je standaardtaal wordt. Gelukkig went dit heel snel!
3. Wetenschappelijke artikelen
Op de middelbare school leer je alleen uit boeken, maar op de universiteit komt daar iets nieuws bij: wetenschappelijke artikelen. Er wordt niet alleen verwacht dat je ze bestudeert, je moet ze ook gebruiken ter onderbouwing van verslagen en opdrachten. Waar je op de middelbare school misschien nog met een random website of je eigen mening wegkwam, zul je op de universiteit toch echt aan wetenschappelijke literatuur moeten geloven. Maak je vooral geen zorgen als je hier in het begin niets van snapt, dat doet niemand namelijk. Op den duur leer je hoe je een artikel efficiënt kunt lezen. Pro-tip: begin met het abstract (de samenvatting) en de conclusie om het artikel in grote lijnen te begrijpen, en filter dan op wat je verder nodig hebt.
4. Brede versus gespecialiseerde vakken
Op de middelbare school volgde je waarschijnlijk verschillende algemene vakken, zoals scheikunde, wiskunde, natuurkunde en biologie, bijvoorbeeld. Op de universiteit volg je per blok van 10 weken ongeveer 3 tot 5 specifieke vakken. Doordat je minder vakken volgt, ga je veel dieper op de stof in en leer je heel gedetailleerd alles binnen jouw vakgebied. Zo leer je niet alleen de algemene principes van een vak zoals op de middelbare school, maar leer je bijvoorbeeld juist de natuurkunde achter beeldvormende technieken of de wiskunde achter algoritmes.
5. Vrijheid en verantwoordelijkheid
Op de universiteit wordt je “huiswerk” (aka zelfstudie) niet meer gecontroleerd, aanwezigheid is bijna nooit verplicht en je hoeft geen briefje te halen als je te laat bent. Lang leve de vrijheid! Dit betekent wel dat je zelf veel meer verantwoordelijkheid hebt: je moet zelf in de gaten houden welke stof je wanneer moet lezen en welke opdrachten je af moet hebben. Deze zogenaamde zelfstudie kost je waarschijnlijk meer tijd dan je van de middelbare school gewend bent en vraagt dus om een goede planning! De inhoud van een vak en de bijbehorende deadlines vind je in de syllabus. Mijn tip: lees deze in de eerste week van een vak even goed door.
6. Hoeveelheid toetsmomenten
Op de middelbare school had je meerdere proefwerken voor één vak, verspreid over het jaar. Op de universiteit heb je vaak maar een tentamen per vak, waarvoor je dus ook meer stof moet beheersen. Zo bepalen met name je tentamens of je het vak haalt, al tellen soms ook opdrachten en verslagen mee. Op tijd beginnen met studeren is op de universiteit dus extra belangrijk.
7. Hoeveelheid studiegenoten
Denk je aan de universiteit, dan denk je misschien aan grote collegezalen met honderd(en) studenten. Wel wat anders dan de kleinere klas die je gewend bent op de middelbare school! Toch moet ik zeggen: dat valt reuze mee. Ja, je zult af en toe colleges volgen met veel andere studenten - dat hangt ook af van de studie en het vak dat je volgt - maar bij de Universiteit Twente zijn de colleges bijvoorbeeld relatief kleinschalig. Het is misschien niet helemaal wat je gewend bent van de middelbare school, maar vooral tijdens de werkcolleges en practica is er alle ruimte voor vragen en persoonlijk contact met je docent én je medestudenten.
8. Het rooster
Ook je rooster is op de universiteit heel anders: in plaats van iedere week hetzelfde rooster, wisselt je rooster op de uni veel meer. De ene dag kan van 8:45 tot 17:30 volgepland zijn, terwijl je de andere dag 's ochtends, 's middags of zelfs de hele dag vrij bent. Alleen maar uitslapen en chillen tijdens al deze momenten is helaas niet helemaal de bedoeling ;). Deze tijd is juist geblokt voor zelfstudie of projectmeetings. Ook heel fijn: op de universiteit heb je waarschijnlijk een stuk langere pauzes. Zo duurt de lunchpauze 75 minuten en heb je tussen ieder college een korte pauze van een kwartier.
9. Onderwijsvormen
Op de universiteit volg je je vakken in verschillende vormen:
- Hoorcollege: De docent legt de stof uit.
- Werkcollege: Je gaat zelf met allerlei opdrachten over de stof aan de slag. De docent (of studentassistenten) zijn aanwezig om te helpen.
- Responsiecollege: Je kunt vragen stellen over de stof of de opdrachten.
- Zelfstudie: Je bestudeert zelfstandig de stof en maakt opdrachten.
- Practicum: Je oefent je praktische vaardigheden.
- Project: Je werkt iedere module samen met groepsgenoten aan een actueel probleem uit de maatschappij of het bedrijfsleven.
Op de middelbare school zaten deze onderdelen min of meer verwerkt in één les, terwijl het op de universiteit dus allemaal gescheiden is. Zo weet je precies wat je kunt verwachten wanneer je in je rooster kijkt!
10. Vakanties
Helaas, helaas: op de universiteit kun je van minder vakanties genieten dan op de middelbare school. De meeste universiteiten hebben alleen zomer- en kerstvakantie. Bij de Universiteit Twente hebben we geluk, want hier hebben we ook nog voorjaarsvakantie. Daarnaast zijn de herkansingen bij de meeste studies in de week na de tentamenweek gepland, zodat je met een beetje geluk (en inzet ;)) ook tussen de modules even vrij bent!
Hopelijk kun je nu met een gerust hart aan de universiteit beginnen. En ook al zijn er wat verschillen met de middelbare school, het studeren aan de universiteit went heel snel. Veel succes en vooral: heel veel plezier!
