HomeOnderzoekWetenschappelijke thema'sEngineering for a resilient worldVoedselgewassen zuchten onder ziekteverwekkers en plagen

Voedselgewassen zuchten onder ziekteverwekkers en plagen

Gewaspathogenen en plagen zorgen voor een verminderde opbrengst van landbouwproductie, veroorzaken aanzienlijke economische schade en verminderen voedselzekerheid. Toch hebben we maar beperkt inzichtelijk hoe deze plagen en ziekteverwekkers in de loop der jaren invloed hebben op onze agro-ecoystemen.  Onderzoekers van het Franse National Institute for Agricultural Research (INRA), Cornell University, Penn State University, University of California en de faculteit ITC van de Universiteit Twente hebben de wereldwijde schade van 137 pathogenen voor vijf belangrijke voedselgewassen - tarwe, rijst, maïs, aardappel en soja - geïnventariseerd. Nature Ecology & Evolution publiceerde er vandaag over.

Oogstverlies

Gewaspathogenen en plagen zijn de meest voorkomende oorzaken van oogstverliezen - verliezen in kwantiteit of in kwaliteit van oogsten – zowel in kleinschalige, diverse, single-cycle, "traditionele" landbouw, als in grootschalige, genetisch uniforme, monocultuur-gebaseerde, "intensieve" systemen. Ze worden beschouwd als een belangrijke oorzaak van gewasverliezen, maar cijfers er over zijn er niet of nauwelijks.

Dat het tot nu toe nog niet gelukt is om de omvang van het gewasverlies in beeld te brengen, heeft meerdere oorzaken. Eén daarvan is omdat zich in de loop van de eeuwen hebben ontwikkeld als integraal onderdeel van door mens gemaakte agrosystemen. Dat heeft een complex web van interacties en factoren binnen agrosystemen opgeleverd die moeilijk te doorgronden is.

Ook is het te wijten aan de enorme diversiteit van ziektes en plagen, waaronder virussen en viroïden, bacteriën, schimmels en waterschimmels, nematoden, geleedpotigen, weekdieren, gewervelde dieren en parasitaire planten. Deze diversiteit zorgt dat het kwantificeren van verliezen op een individuele pathogeen- of plaagbasis voor elk van de vele gecultiveerde gewassen bijna niet te doen is.

Noodzaak voor inzicht

Tijdens het 10e Internationale Congres van Plant Pathology Hero in Beijing, in 2013, besloot de onlangs opgerichte Crop Loss Subject Matter Committee van de International Society for Plant Pathology (ISPP) dat er toch een beter beeld moest komen. Een wereldwijde online enquête werd uitgevoerd met de steun van de ISPP tussen 1 november 2016 en 31 januari 2017 bereikte meer dan 2.500 leden van de ISPP, samen met bijna 100 specifieke gewasgezondheidsdeskundigen van verschillende organisaties, waaronder CGIAR-instituten en Rothamsted Onderzoek.

Met behulp van een zeer eenvoudige online vragenlijst verzamelden de auteurs bijna 1000 reacties van 219 experts op het gebied van gewasgezondheid op vijf belangrijke voedingsgewassen (tarwe, rijst, maïs, soja en aardappel) in 67 landen. Deze vijf gewassen leveren ongeveer 50% van de wereldwijde calorie-inname van de mens op en de 67 landen vertegenwoordigen een substantieel deel (84%) van de wereldwijde productie van deze vijf gewassen.

Verliezen zijn aanzienlijk en variëren over hotspots voor voedselveiligheid

De studie leverde een uitgebreide inventarisatie op wereldschaal op, met daarin 137 pathogenen en plagen die de productie van tarwe, rijst, maïs, aardappel en soja beïnvloeden. Op een globale schaal schatten de onderzoekers het verliesbereik op 10,1-28,1% in tarwe, 24,6-40,9% in rijst, 19,5-41,1% in maïs, 8,1-21,0% in aardappel en 11,0-32,4% in soja.

Naast het verlies op wereldschaal, hebben de onderzoekers gekeken naar productieverlies door specifieke plagen en pathogenen alsook naar verschillende hotspots over de hele wereld. Deze hotspots zijn kritieke bronnen in het mondiale voedselsysteem: Noordwest-Europa, de vlaktes van het Midwesten van de Verenigde Staten en Zuid-Canada, Zuid-Brazilië en Argentinië, de Indo-Gangetic vlaktes van Zuid-Azië, de vlaktes van China, Zuid -Oost Azië en Sub-Sahara Afrika.

De resultaten maken de verschillen in effecten tussen gewaspathogenen en plagen en tussen hotspots voor voedselveiligheid inzichtelijk. Maar ze laten ook zien dat de grootste verliezen plaatshebben in voedsel-tekortgebieden met snelgroeiende populaties en vaak met opkomende of opnieuw opduikende plagen en ziekten.

Gewasgezondheid

Het inzichtelijk maken van de huidige mate van gewasverlies biedt een maatstaf om het beheer van toekomstige gewasgezondheid meer duiding te kunnen geven. Daarmee wordt een basis gelegd voor onderzoeks- en beleidsprioritering in gewasgezondheid, zo stellen de onderzoekers. Sommige plagen en pathogenen komen chronisch voor; ze komen regelmaat voor met een grote geografische spreiding. Daarvoor zijn andere inspanningen nodig, zoals de ontwikkeling van resistente variëteiten, om de plagen het hoofd te bieden. Andere plagen en ziekteverwekkers zijn in opkomst of houden verband met opkomende specifieke hotspots.

Meer informatie over de Global Crop Health Survey is te vinden via http://globalcrophealth.org

Volledige details van de publicatie: S. Savary, L. Willocquet, S. J. Pethybridge, P. Esker, N. McRoberts and A. Nelson, (2019) “The global burden of pathogens and pests on major food crops”, Nature Ecology & Evolution. doi:10.1038/s41559-018-0793-y 

L.P.W. van der Velde MSc (Laurens)
Woordvoerder College van Bestuur (CvB)