Lisette van Gemert wil de juiste zorg op de juiste plek
De gezondheidszorg staat voor enorme opgaven. De kosten rijzen de pan uit en er moet een omslag komen van het behandelen van patiënten naar preventie. Lisette van Gemert onderzoekt vanuit het ‘gebruikersperspectief’ hoe patiënten, maar ook zorgprofessionals, gebruik kunnen maken van technologie in de zorg. ‘Zowel in de ziekenhuiszorg, als de thuiszorg’, zegt ze. ‘Met onze telefoons verzamelen we bijvoorbeeld gigantische hoeveelheden data, die we kunnen inzetten om mensen te monitoren. En natuurlijk zitten daar privacyaspecten aan. Maar de Universiteit Twente is bij uitstek de plek om naar dit soort vraagstukken te kijken. Dit is écht high tech, human touch-onderzoek. Dat alles met het idee; de juiste zorg op de juiste plek.’
In de leerstoel van Van Gemert, Persuasive Health Technology, komen verschillende disciplines bijeen. Van psychologie tot engineering en bestuurskunde. Ook in de praktijk kijkt Van Gemert ‘holistisch’ naar patiënten. ‘Juist doordat we zoveel informatie verzamelen, kunnen we veel meer dan alleen de patiënt medisch monitoren. We kunnen ook kijken naar leefstijl en gedrag. Als je daar veranderingen in kunt aanbrengen, dan wordt het vooruitzicht vaak veel beter. Dat speelt bij uitstek bij meervoudige aandoeningen. Als een patiënt diabetisch is maar ook aan hartfalen en dementie leidt, dan is het bijzonder zinvol om gepersonaliseerde gezondheidszorg toe te passen.’
De urgentie van het onderzoek was er altijd al, maar krijgt met het coronavirus een enorme duw voorwaarts. ‘Overal en met name in de medische zorg, is versneld een digitale omslag gemaakt’, aldus Van Gemert. Privacy speelt daarbij een belangrijke rol. Willen we gezondheidsgegevens wel delen? Van Gemert maakt zich daar geen zorgen over. ‘De innovaties zijn er, nu is het zaak om die goed te integreren in de praktijk. Ook daarvoor hebben we op de UT alles in huis. We ontwikkelen en implementeren technologie hand-in-hand met ethici. De techniek staat nooit op zich, het moet optimaal ingezet worden voor cliënten en professionals.
Juist als zorgvraagstukken complex worden, is technologie van onschatbare waarde. ‘Dat laat het coronavirus wel zien, maar denk bijvoorbeeld ook aan de uitbraak van een andere zoönose zoals de vogelgriep’, zegt Van Gemert. ‘In die crisis komt een besluitvormingsproces op gang, waarbij er niet één juist antwoord is. Op zulke momenten is technologie nuttig om verschillende disciplines en stakeholders te betrekken en op afstand te verenigen. Daarvoor kun je besluitvormingsgames inzetten, zodat bijvoorbeeld de microbioloog, de pluimveehouder en de veearts elkaars argumenten kennen die van belang zijn voor een afweging in geval van ruiming van dieren, bijvoorbeeld.’
eHealth heeft de naam duur te zijn, maar is dat volgens Van Gemert niet. ‘eHealth is geen medicijn, daarom kun je het niet gemakkelijk vergelijken met andere zorgkosten. Maar dit heeft wel onze aandacht. Daarom meten we de effecten van eHealth, zodat we feitelijk inzicht kunnen geven in de kosten en wat eHealth in de praktijk doet.’
Onderzoek en onderwijs
Het vakgebied van Van Gemert is bij uitstek praktijkgericht en daar plukken de studenten de vruchten van. ‘Je hebt een goede kennis nodig van de praktijk, als je een technologie ontwikkelt voor de verbetering van de zorg. Studenten maken dus kennis met die praktijk, maar net zo goed betrekken we studenten bij onze onderzoekprojecten. De grens tussen onderzoek en onderwijs is daarmee heel fluïde. Dat geldt voor masterstudenten én PhD’s.’
‘In het onderzoek en onderwijs zoeken we een antwoord op de vraag welke technologie acceptabel en geschikt is voor bepaalde doelgroepen, zodat we specifieke onderdelen van het proces kunnen ondersteunen’, vervolgt Van Gemert. ‘Daarbij onderzoeken we welke kwaliteitseisen gebruikers aan een technologisch innovatie stellen en gaan we na welke factoren bepalen dat de innovatie ook daadwerkelijk geaccepteerd worden. Maar we kijken ook terug; worden de doelstellingen ook daadwerkelijk in de praktijk gehaald?’
Over Lisette van Gemert
Lisette van Gemert is hoogleraar Persuasive Health Technology aan de Universiteit Twente. Daarnaast is ze senior onderzoeker bij het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en adjunct professor aan de University of Waterloo in Canada. Van Gemert stond aan de wieg van het Center for eHealth & Wellbeing Research en het Persuasive Health Technology-lab op de UT. Ze is voorzitter van het Health Onderzoeksthema bij de faculteit BMS en coördinator domein Health & Wellbeing bij het Tech Med center. Ze is samen met prof. Dr. Verdaasdonk wetenschappelijk coördinator van het UT brede Sustainable Health Technology Research program, gericht op duurzame implementatie van gezondheid- en medische technologie.
Persfoto's
Deze persfoto's kunnen zonder copyright restricties worden gebruikt.