Bij Stefan Kooij draait alles om de student
Stefan Kooij begon zijn wetenschappelijke carrière in Twente als onderzoeker en ontdekte hier zijn liefde voor het onderwijs. Als opleidingsdirecteur Technische Natuurkunde staat hij nu dagelijks tussen de studenten. “Alles draait om het luisteren naar studenten. Maar dat wil niet zeggen dat we alles doen wat ze willen.”
Studenten in Nederland kunnen ieder jaar hun oordeel geven over de kwaliteit van hun opleiding. Alle scores van deze Nationale Studenten Enquête zijn verzameld in de Keuzegids Universiteiten. De opleiding Technische Natuurkunde van de Universiteit Twente staat in de gids al vele jaren op eenzame hoogte met hoge scores op nagenoeg alle onderdelen. Stefan Kooij is er trots op: “Het is de beloning voor teamwork en persoonlijke aandacht.”
Projectonderwijs
Kooij is opleidingsdirecteur sinds 2015. Een van zijn grootste uitdagingen was het Twents Onderwijs Model binnen de opleiding Technische Natuurkunde gestalte te geven. Uitgangspunt van het model is onderwijs op basis van vakoverstijgende projecten. “Dat kwam bij ons moeizaam van de grond en leek aanvankelijk niet meer dan een leuk dingetje erbij”, erkent Kooij. “Onze opdracht was om in elk kwartiel een project aan te bieden. Dat kan niet, werd wel eens binnen onze opleiding gezegd. Dan kun je weerstand blijven bieden, óf je kunt het op je eigen manier invullen. Wij hebben gekozen voor het laatste, want elke opleiding is uniek. ”
Voor Kooij was na gesprekken met collega’s duidelijk dat je alleen goed onderwijs kunt verzorgen door te werken als team. “Goed onderwijs is een situatie creëren waarin een student optimaal kan leren, in de meest brede zin. Het gaat dan niet alleen om de hardcore natuurkunde, om kwantummechanica, elektrodynamica en statistische fysica, want uiteindelijk komt straks maar 30% terecht in onderzoek. Het merendeel van onze studenten gaat straks de wijde wereld in, bij bedrijven en instellingen. Je wil ze daar optimaal op voorbereiden.”
In discussie met studenten
Wat heeft de student nodig om het maximale uit zichzelf te halen? Die vraag staat meer dan ooit centraal in het curriculum van Technische Natuurkunde. Naast de fundamentele kant van het vak is er ruimte voor bijvoorbeeld het opzetten, uitvoeren en analyseren van experimenten. Ook buiten het onderwijsprogramma moet die ruimte er zijn, vindt Kooij. “Iedere student heeft z’n eigen ambities. De één wil graag bestuurswerk doen, de ander wil deel uit maken van een studententeam en een volgende wil een dubbelstudie doen waarbij natuurkunde met een andere opleiding wordt gecombineerd. Dat moet allemaal kunnen. Het betekent veel maatwerk binnen het vaste curriculum en soms doet iemand daardoor iets langer over zijn studie. Dat wil niet zeggen dat de opleiding precies uitvoert wat de student wil. We luisteren, gaan de discussie aan en houden een spiegel voor. Als je studenten wilt opleiden tot verantwoordelijke, kritische en zelflerende academici, moet je ze vanaf dag 1 ook op die manier gaan behandelen. Daarbij vind ik dat we studenten veel meer als toekomstige collega’s moeten zien.”
Betrokkenheid
Er is veel interactie tussen studenten en docenten binnen de opleiding. Studenten evalueren zelf het onderwijs en sturen hun bevindingen naar de docent. Samen kijken ze vervolgens hoe het nog beter kan. Op een vergelijkbare manier werkten studenten en opleidingsstaf samen bij de organisatie van de introductie die in 2020 vanwege Corona niet op de gebruikelijke manier kon plaatsvinden. Studenten hebben het mobiele nummer van Kooij voor overleg en omgekeerd is Kooij wekelijks voor informeel overleg of een activiteit te vinden bij de studievereniging Arago. “We komen elkaar veel tegen en wisselen voortdurend ervaringen en ideeën uit. Studenten moeten zich niet bekeken maar zich wél gezien voelen. Het gaat om betrokkenheid en benaderbaarheid. Het kost veel tijd maar levert ook heel veel op en is erg leuk om te doen.”
Onderzoek
Kooij is nog steeds onderzoeker binnen de groep Physics of Interfaces and Nanomaterials. Hij houdt zich vooral bezig met het grensvlak tussen vaste stoffen en vloeibare stoffen. De laatste jaren ligt de focus op de gedragingen van vloeistoffen aan de oppervlakte. Er wordt nauw samengewerkt met de onderzoeksgroep Physics of Fluid onder leiding van prof. dr. Detlef Lohse. “Wij benaderen het vooral vanuit de vaste stof en de vloeistoffysici kijkt juist naar wat er in de vloeistof gebeurt. Zo zijn we complementair aan elkaar. Voor mij als opleidingsdirecteur is het belangrijk om contact te houden met het onderzoek en met het MESA+ Institute.”
Over Stefan Kooij
Dr. E.S. (Stefan) Kooij (1968) studeerde Experimentele Natuurkunde aan de Universiteit Utrecht en promoveerde op onderzoek naar elektrochemie van halfgeleiders. In 2000 kwam hij naar Twente om aan de slag te gaan als onderzoeker in de groep Vaste Stoffen Fysica, wat nu de onderzoeksgroep Physics of Interfaces and Nanomaterials is.
Kooij is sinds 2015 opleidingsdirecteur van Technische Natuurkunde. Hij is daarnaast lid van het Platform Onderwijsvernieuwing en voorzitter van de Syllabus Commissie Natuurkunde (waarmee hij een bijdrage levert aan het voortgezet onderwijs).
Persfoto's
Deze persfoto's kunnen zonder copyright restricties worden gebruikt.