Risicomanagement is een trend in bijna elke sector. Publieke organisaties zoals gemeenten blijven achter op dit terrein, maar zij hebben nu een nieuw hulpmodel in handen. De uit Chili afkomstige Ignacio Cienfuegos Spikin, onlangs gepromoveerd aan de Universiteit Twente, onderzocht de status van risicomanagement bij gemeenten. Hij toetste een door hem ontwikkeld ‘Risk maturity model’ bij 72 gemeenten. “Het model biedt waardevolle informatie aan besluitvormers”.
Regulering vereist dat gemeenten in hun begroting en jaarrekening een paragraaf opnemen over financiële weerstand om mogelijke ongedekte risico‘s op te vangen. Om te voldoen aan dit besluit moeten gemeenten ten minste een methode hebben om ongedekte risico‘s te identificeren en ze moeten maatregelen noemen om de risico‘s te beheersen. Niettemin, gemeenten in Nederland ondervinden enkele problemen bij de implementatie van de risicomanagementpraktijk.
“Risk maturity modellen zouden kunnen bijdragen aan de taak om de invoering van risicomanagementpraktijken objectief te beoordelen. Echter, na een evaluatie van bestaande risk maturity modellen komen we tot de conclusie dat de bestaande modellen enkele beperkingen hebben. Ze zijn bijvoorbeeld minder geschikt voor Nederlandse gemeenten, omdat ze veelal focussen op projectrisicomanagement. Wij ontwikkelden daarom een nieuw ‘Risk maturity model”, vertelt Ignacio Cienfuegos Spikin.
Het nieuwe Risk Maturity model bevat criteria voor goed risicomanagement ontleend aan de theorie en de voorschriften in de regelgeving. Het model bevat vijf fasen van volwassenheid (initieel, herhaalbaar, gedefinieerd/vastgelegd, beheerst/gemanaged en geoptimaliseerd. Cienfuegos Spikin paste dit model toe met een steekproef van 72 gemeenten. Uit het onderzoek blijkt dat er tussen de gemeenten grote verschillen in risk maturity bestaan met een minimumscore van 1.7 en maximum van 4.5 (en een gemiddelde score van 3.3). Geconcludeerd is dat de onderzochte gemeenten nog ver verwijderd zijn van de best practices van risicomanagement, vooral wanneer het gaat om de besluitvorming en de implementatie. Verder blijkt dat er een positieve samenhang bestaat tussen lidmaatschap van de expertkring van Binnenlandse Zaken én het hebben van een interne risk management specialist.
“Het voorgestelde risk maturity model biedt waardevolle informatie aan besluitvormers, niet alleen in Nederlandse gemeenten, maar ook in provincies en waterschappen die ook risicomanagementpraktijken moeten invoeren”, aldus Cienfuegos Spikin.
Meer informatie
Ignacio Cienfuegos Spikin promoveerde aan de UT en woont in Chili. Zijn promotor is prof.dr. Peter B. Boorsma en assistent-promotor dr. Harry van der Kaap.Het proefschrift “Developing a Risk Maturity Model: a comprehensive risk maturity model for Dutch municipalities” is opvraagbaar. Het onderzoek behoort tot het Instituut IGS (Innovation and Governance Studies). Contactpersoon voor de pers is drs. Janneke van den Elshout, adviseur wetenschapsinformatie Universiteit Twente.
