9b. Kennispark Twente, stand van zaken









United Twente Innovation BV:



Turbo voor de ontwikkeling


Van Kennispark Twente








There is a fine line between fragmentation and creation


Vrij naar: Paul McCartney, 2005












Business plan / Strategische visie


Aan: Stuurgroep Kennispark

Van: Eric Jan de Widt, kwartiermaker


Datum: 3 oktober 2005



1.Visie en missie

United Twente Innovation (UTI) is het bedrijf dat een substantiële bijdrage wil leveren aan de sociaal-economische innovatie van de regio Twente, door de interactie tussen wetenschap en industrie te versterken en versnellen.

De kern van United Twente Innovation is het ontwikkelen van samenhang in tot nu toe alleenstaande, ad-hoc acties.


UTI start, ontwikkelt en consolideert hiertoe een proces van cultuurverandering, met als belangrijkste kenmerk dat de tot nu toe gefragmenteerde activiteiten centraal worden aangestuurd. Kennis van individuen wordt zodoende voortdurend omgezet in collectieve intelligentie.


UTI ontwikkelt zich tot een energieke en verleidelijke onderneming.

Dankzij UTI groeien, ontstaan en vernieuwen industriële ondernemingen, waardoor kennispark ook fysiek gestalte krijgt. UTI draagt aanzienlijk bij aan de bloei van de wetenschap.


2.Speerpunten

Speerpunten voor het realiseren van de kerndoelstelling zijn:

-De ondernemer in zijn onderneming

-De wetenschapper in zijn vakgroep

-De rol van UTI als interface, katalysator, tolk en leider van verandering in de complexe situatie

-Taal als voertuig van het denken

-UTI als centrum van een tot de verbeelding sprekend kennispark


3.Achtergrond en doelstellingen

Kennispark is een initiatief van gemeente Enschede (namens Netwerkstad), provincie Overijssel en Universiteit Twente.

De doelstelling van het initiatief Kennispark is het versterken van de sociaal-economische structuur van Twente door versnelling te brengen in het proces waarin (wetenschappelijke) kennis wordt overgedragen en wordt omgezet in commerciële bedrijvigheid.

Het Innovatieplatform Twente beoogt ook een impuls te geven aan de ontwikkelingskansen en innovatiekracht van de Twentse economie.


In de huidige opzet van Kennispark wordt binnen drie actielijnen een groot aantal gesubsidieerde deelprogramma’s ontwikkeld en uitgevoerd. Deze deelprogramma’s dragen bij aan de doelstellingen van Kennispark. Ieder van de drie initiatiefnemers in Kennispark is verantwoordelijk voor een actielijn.


Het Innovatieplatform Twente zet in op clustervorming, met (tijdelijke) samenwerkingsverbanden van bedrijven en kennisinstellingen in open innovatieclusters.

Op dit moment wordt gewerkt aan de verkenningen van de clusters Materials en High Techsystemen, Bouw, Zorg en Technologie, Food en Homeland Security.

Het Innovatieplatform Twente heeft behoefte aan een uitvoeringsorganisatie. Samenwerking of integratie met de uitvoeringsorganisatie van Kennispark Twente wordt binnen het Innovatieplatform Twente als mogelijk goede oplossing gezien.


In Twente is op het gebied van vernieuwing een overvloed aan ideeën, netwerken en manieren van aanpak. De hieraan gekoppelde flexibiliteit en improvisatievermogen wordt als sterkte gezien. Tegelijkertijd is er onvrede over de aanpak en de resultaten die te kleinschalig blijven. Velen stellen vast dat een cultuuromslag noodzakelijk is, zonder aan te geven hoe deze omslag gerealiseerd kan worden.

Initiatieven voor verbetering vertonen tot nu toe over het algemeen dezelfde kenmerken als het te verbeteren systeem en zijn daardoor onvoldoende effectief.


In de stuurgroep Kennispark is besloten dat er versnelling dient te komen in de realisatie van de doelstellingen van Kennispark. De stuurgroep heeft de aanbeveling van Ybema overgenomen en de kwartiermaker gevraagd een passende uitvoeringsorganisatie in te richten.

Van Dale: Kwartiermaker = Iemand die belast is met de voorbereiding van een onderneming. Wegbereider, voorloper.


4.Aanpak

Gebaseerd op eigen ervaring van de kwartiermaker en op de aanbevelingen van Ybema was het duidelijk dat het opzetten van een bedrijf de weg is naar succes. Ook voor dit bedrijf geldt dat korte termijn resultaat en lange termijn continuïteit met elkaar in balans gebracht moeten zijn.

Daarom zijn in korte tijd drie processtappen geïntegreerd aangepakt:

-Visieontwikkeling: hoe wordt Kennispark ook op lange termijn succesvol,

-welke concrete stappen kunnen we nu al zetten op weg naar dit succes en

-hoe geven we vorm aan de (juridische) structuur.

Kern van de aanpak is het maken van contact met ondernemers en wetenschappers, te beginnen bij de voorlopers.


5.Analyse

In partnership met Jan Collé, directeur van IPL, Institute for Progressive Leadership, is een analyse gemaakt van de sociale patronen, met name daar waar het de relatie Universiteit Twente – bedrijfsleven betreft. Gericht op het succes van kennispark is de visie van United Twente Innovation gebaseerd op kennis van deze patronen.

Voor de analyse is gebruik gemaakt van een groot aantal bestaande rapporten.

De kern van de analyse vormt een imago / identiteit – onderzoek, dat met Jan Collé is uitgevoerd op basis van interviews buiten en binnen de universiteit.


Gefragmenteerdheid blijkt bepalend te zijn in de sociale dynamiek.


Voor verbetering van de relatie UT – bedrijfsleven zijn de volgende kernthema’s van belang:

-Energiek en verleidelijk

-Transformatief leiderschap

-Commitment, vertrouwen, verantwoordelijk zijn, kiezen

-Lef hebben, kritisch zijn


Voor het realiseren van de doelstelling van Kennispark en het Innovatieplatform Twente is samenhang en gedragen, sturend leiderschap noodzakelijk.


Focus van UTI zal dan ook zijn het tot stand brengen van samenhang bij het ontwikkelen van een generatief proces van interactie tussen wetenschappers en bedrijven.


Als bedrijf tussen de universiteit en industrie heeft UTI het vermogen zich in te leven in de expliciete en latente behoeften van zowel de industrie als de wetenschap, zonder onderdeel te worden van de huidige beperkingen van het bedrijfsleven of de universiteit.

UTI kan alleen succesvol zijn als er gelijktijdig een krachtig geleid ontwikkelingsproces loopt binnen Universiteit Twente dat erop gericht is deze interactie te bevorderen.


6.Markten

De twee belangrijkste markten voor UTI zijn de ondernemers en de wetenschappers.

Binnen UTI zullen New Name Institutes worden ingericht waar door samenwerking de feitelijke verbinding tot stand wordt gebracht tussen de wetenschappelijke innovatie capaciteit en de industriële actualiteit vice versa.

Kwartiermaker heeft invulling voor New Name. Deze naam kan op dit moment nog niet bekend worden gemaakt, omdat hiervoor nog afstemming nodig is.

De nadruk in de New Name Institutes ligt op multidisciplinaire integratie. Producten hiervan zijn:

-Halffabrikaten voor de industrie (op projectbasis, vooral technologiegeoriënteerde MKB)

-Joint Ventures met bestaande bedrijven

-Joint Ventures met start-ups


UTI / New Name Institutes beheren intellectueel eigendom (eigen en van UT) en commercialiseren dit naar start-ups, joint ventures en MKB.

De beoogde vestigingsplaats van de New Name Institutes is de UT campus.


Operationalisering is al begonnen. Eerste, verkennende gesprekken worden gevoerd over het opzetten van een New Name Institute New Materials als onderdeel van UTI.

Voor eind 2005 worden nog 2 projecten gestart.


Ondersteunend aan deze primaire rol levert UTI, waar mogelijk in samenwerking met strategische partners:

-Partnership met Kennispark Twente

oImago Kennispark / Universiteit Twente, innovatiekracht

oThema bijeenkomsten

oLinks website / extranet

oOntmoetingsplaats / T-Xchange

o

-Innovatie services

oCoaching

oFinanciering

oOndernemerschap

oPatenten

oJuridische advisering

o

Binnen UTI heeft iemand een adviserende / sturende rol in de ontwikkeling van bedrijfshuisvesting.


7.Groeiscenario

De ambitie van Kennispark is 10000 arbeidsplaatsen in 2020. Uitgaande van een groei van gemiddeld 40 arbeidsplaatsen per bedrijf, moeten 250 bedrijven deze groei maken, vanaf oprichting of vanuit de huidige omvang.

Het lijkt realistisch uit te gaan van 20% joint ventures, inclusief kenniscentra, 20% start-ups en 60 % groei van bestaand MKB.

De eerste 5 jaar wordt bij 45 bedrijven een begin gemaakt met de groei van arbeidsplaatsen. In de tweede 5 jaar bij 90 bedrijven, in de derde 5 jaar bij 140. Hierbij is rekening gehouden met 10% fusies of faillissement.


8.Positionering en rechtsvorm

UTI positioneert zich als bedrijf tussen Universiteit Twente, het (industriële) bedrijfsleven en overheden. Voor het realiseren van de missie van UTI is het noodzakelijk dat het bedrijf door commerciële gerichtheid een sterk imago heeft naar de industrie. Daarom past bijvoorbeeld een subsidie loket hier niet in.


UTI moet voldoende afstand houden van de specifieke dynamiek van iedere stakeholder.

Het is belangrijk dat UTI in de contacten met de stakeholders een eigen dynamiek ontwikkelt, die past bij de identiteit van UTI.


UTI is een experiment, waarvoor vrijheden nodig zijn en mandaat van de leiders van systemen die door het experiment zullen veranderen.

Het experiment is een ontwikkelproces, waarbij het proces bepalend is en ontwikkeling het doel.


Een BV structuur is hiertoe geschikt en past goed bij de gewenste commerciële identiteit en imago van UTI. Een (kleine) Raad van Commissarissen ondersteunt actief het noodzakelijke leer- en ontwikkelproces van UTI.

Gegeven het karakter van UTI en omdat Universiteit Twente ook nu al, meestal via Holding Technopolis Twente, optreedt als aandeelhouder van BV’s, ligt een 100% aandeelhouderschap van Universiteit Twente bij de start van UTI voor de hand.

Een in te stellen Raad van Advies borgt de relatie met zowel de industrie, de wetenschap als de overheid. De Raad van Advies heeft (inter)nationale focus.

UTI BV is voor eind 2005 opgericht.


9.Personeel en organisatie

UTI wordt geleid door een leadership team, bestaande uit een directeur en 3 à 5, afhankelijk van de groeisnelheid, Project Executives.

Mensen van kaliber zijn voor deze rollen alleen aan te trekken met een marktconform arbeidsvoorwaarden pakket.


De directeur is een leider en in staat de visie en missie van Kennispark uit te dragen. Hij kan het ontwikkelproces starten en consolideren. Hij heeft zicht op de complexe context en kan hierin wijs acteren.

Kritische succesfactor is hoogwaardige support van de directeur (inclusief back-up) en ondersteuning bij de opstartfase van de ontwikkeling van de organisatie van UTI.


De Project Executives hebben het vermogen zich in te leven in de expliciete en latente behoeften van hun klanten, zowel de industrie als de wetenschap, zowel op individuele basis als in groepsverband.

Zij kunnen de wetenschappelijke taal en de ondernemers taal spreken (Kameleon) en zijn in staat tot project generation. (Project creation & development, deal making and project execution management)

De Project Executive in UTI is in staat, in nauwe samenwerking met de collega’s, een generatief proces te ontwikkelen voor de interactie tussen wetenschap en bedrijfsleven.

Zij / hij stuurt projectleiders van New Name Institute aan.


De rol van directeur leent zich voor combinatie / integratie met de rol van directeur van Holding Technopolis Twente BV.


Het leadership team wordt financieel / administratief hoogwaardig ondersteund. De kern van de rapportage is een projectmanagement systeem.


Programma’s voor organisatieontwikkeling richten zich primair op:

-Benadering wetenschap / industrie

-Risico management

-Besluitvorming

-Forecasting


Het merendeel van de overige rollen en functies wordt (in strategische allianties) door externen ingevuld zoals:

-Marketing communicatie

-Financiering

-Innovatief leiderschap, ondernemerschap

-Juridische zaken, patenten


UTI werkt actief samen met andere intermediaire organisaties als:

-OOM

-PPM Oost

-Syntens

-Commerciële innovatie adviseurs

-Financiers


10.Relatie met Kennispark programma’s en acties

Van de lopende programma’s en actielijnen wordt de aansturing onderdeel van UTI:

-Business Accelerators met bijbehorende investeringsfondsen

-Applicatieontwikkeling

-Beheersorganisatie octrooien (ook bij Universiteit Twente)

-Professionalisering TOP regeling

-Communicatie, inclusief acquisitie

-

Innovatiebeleid en subsidieverlening blijven in handen van betrokken (overheids)partijen.


Gebiedsontwikkeling komt in de fase van implementatie. UTI levert hieraan een belangrijke bijdrage in de vorm van kwalitatieve en kwantitatieve programma’s van eisen. De directeur UTI zal periodiek afstemmen met de (gemeentelijke) projectleider van gebiedsontwikkeling en met de (toekomstige) ontwikkelaars van bedrijfshuisvesting binnen Kennispark.


In de programmagroep Kennispark worden UTI activiteiten, de gebiedsontwikkeling en de overige acties van Kennispark afgestemd en waarnodig bestuurlijk verankerd.

Te overwegen is de Stuurgroep Kennispark te integreren in het Regionale Innovatieplatform voor synchronisatie van het innovatiebeleid.

11.Financiën

Op een termijn van ca. 5 jaar zal UTI een bedrijf zijn dat winstgevend is. Voor de aanloopperiode tot winstgevendheid is een investering nodig in de uitvoeringskosten van UTI BV. Afhankelijk van de groeisnelheid bedraagt deze investering EUR 10 à 15 miljoen.

Het ligt voor de hand dat de drie founding fathers van Kennispark dit bedrag als investering cq subsidie betalen.

Zeker de eerste 5 jaar zijn de activiteiten van UTI precompetitief en dus niet concurrentievervalsend.


Vanaf 1 oktober 2005 maakt UTI kosten voor opstart en (beginnende) operatie. Daarom wordt iedere founding father gevraagd EUR 0,25 miljoen te storten op de bankrekening van UTI.

Voor 2006 wordt van ieder een storting verwacht van EUR 0,5 à 1,0 miljoen. Eind 2005 wordt dit bedrag op basis van het bedrijfsplan nader gespecificeerd.


12.Implementatie

De huidige kwartiermaker wordt directeur van UTI.

Voor back-up en support continueert hij het partnership met IPL, Institute for Progressive Leadership. In de aanloopfase krijgt hij ca 2 dagen per week support vanJan Collé. Zij gaan door met het contactleggen met wetenschappers en ondernemers, en met project generation.

Voor eind 2005 zullen 3 projecten worden gecreëerd.


Parallel zetten zij in onderlinge taakverdeling het bedrijf verder op met per eind 2005 een bedrijfsplan voor de volgende primaire processen:

-Financiën; financiële analyse, financiering, bedrijfseconomisch en financieel beheer, administratie en bedrijfsinformatie.

-Markt; marketing, verkoopbevordering, innovatie.

-Projecten; projecten beleid, kwaliteit, inkoop, project beheersing, intellectueel eigendom.

-Mensen; organisatie en leiding, personeelsbeleid, ervaring en opvolging, kennismanagement.

-Omgeving; externe contacten, samenwerking, subsidies en wetgeving.