Discussienotitie Visie Studentenhuisvesting Universiteit Twente
4 februari 2008
Inleiding
De enige echte campusuniversiteit van Nederland combineert op haar Campus optimale onderzoek- en onderwijsvoorzieningen in de directe nabijheid van sport-, ontspanning- én woonvoorzieningen. Op een studentenpopulatie van ruim 8.800 kent de Campus zo’n 2.260 wooneenheden (kamers). Dat betekent tegelijk dat een groot deel van de studenten buiten de Campus woont: thuis, op kamers of zelfstandig.
De studentenwoningen op de Campus zijn in handen van Woningstichting De Veste, een commerciële marktpartij. Bij de fusie van De Veste/Acasa in februari 2005 zijn afspraken gemaakt over renovatie, nieuwbouw en woonruimteverdeling (zie bijlage 2). In het kader van Route’14 staat herijking van deze afspraken nadrukkelijk op de agenda. Temeer daar studentenhuisvesting ook steeds meer wordt gezien als instrument om andere doelstellingen van de UT te faciliteren. Bovendien heeft de Universiteitsraad in een schriftelijke rondvraag dd. 7 november 2008 vragen gesteld over de visie op, de populariteit van en de variatie in studentenhuisvesting op de Campus.
Zowel Route’14 als de vragen van de Universiteitsraad zijn aanleiding geweest om op basis van gesprekken en een discussiebijeenkomst met stakeholders te komen tot een eerste aanzet voor een visie op studentenhuisvesting. Deze aanzet zal oriënterend besproken worden in de Cie Financiën van de Universiteitsraad op 11 februari 2009.
Ingrediënten voor een visie
Een visie betreft datgene wat we willen bereiken. Wat willen we met studentenhuisvesting? Deels is dat een afgeleide van wensen van de doelgroep, deels een afgeleide van de doelstellingen van de UT. Zo streeft de UT naar een totale populatie undergraduate en graduate studenten van 10.000 personen. De vraag doet zich dan voor: welke consequenties heeft dit voor huisvesting? Diezelfde vraag doet zich voor ten aanzien van het streven van de UT om meer internationale studenten aan te trekken, om een boost te geven aan de Summer University, om een bruisende campus te creëren met een internationaal klimaat, maar ook ten aanzien van ontwikkelingen rondom de nieuwe ‘schools’ en ‘colleges’! De vraag is dan ook keer op keer: is in die plannen een belangrijke rol weggelegd voor een speciale vorm van huisvesting, en zo ja: welke? Ook meer autonome ontwikkelingen kunnen consequenties hebben voor huisvesting. Denk aan het toenemend aantal internationale gasten, PhD-studenten die buiten de nieuwe contractlooptijden van huisvesting vallen, deelnemers aan korte onderwijsprogramma’s en de flexibilisering en digitalisering van het onderwijs. Wat de wensen van de doelgroep betreft: de gemeente Enschede, de SJHT en De Veste/Acasa laten op dit moment onderzoek doen naar de woonsituatie, motivatie en woonwensen van studenten. De resultaten van dit onderzoek komen naar verwachting medio 2009 beschikbaar.
Kortom: er is een aantal ontwikkelingen dat van grote invloed kan zijn op een te ontwikkelen visie op studentenhuisvesting. Voordat een visie op huisvesting kan worden vastgesteld is meer inzicht nodig in die ontwikkelingen.
Verantwoordelijkheid
De bestuurlijke verantwoordelijkheid voor studentenhuisvesting ligt bij de vice-voorzitter van het College van Bestuur. Ambtelijk zijn een aantal diensten bij studentenhuisvesting betrokken, zoals S&O, VGD en FB. Wenselijk zou zijn dat één functionaris ambtelijk eindverantwoordelijk is.
Aanzet tot een visie op studentenhuisvesting
Ondanks de hiervoor genoemde beperkingen hebben we toch een aanzet gemaakt voor een visie op studentenhuisvesting. Onderstaande opsomming betreft uitgangspunten die tot doel hebben te komen tot een gevarieerd aanbod van studentenhuisvesting zowel op de campus als daarbuiten.
Bestuurlijke verantwoordelijkheid
1.De huisvesting van studenten, Phd’s en tijdelijke werknemers/gastdocenten, zowel op als buiten de Campus, is een belangrijk aandachtspunt van het bestuur van de UT.
2.De huisvesting van studenten (e.a.) op de Campus is de bestuurlijke verantwoordelijkheid van het bestuur van de UT.
Algemene uitgangspunten (visie)
3.Wonen op de Campus moet weer een voorrecht worden!
4.Wonen op de Campus is wonen in internationale gemeenschap en internationaal verenigingsleven
5.Wonen op de Campus is wonen in een parkachtige omgeving met fraaie architectuur en een bruisend sociaal-cultureel klimaat en goede voorzieningen.
6.De huisvesting op de Campus staat open voor UT-studenten, ITC-studenten, Phd’s en tijdelijke werknemers/gastdocenten (nb: HBO-studenten worden dus geschrapt uit de doelgroep!)
7.De huisvesting van studenten (e.a.) op de campus heeft een sociale, vormende en bindende functie
8.De huisvesting van studenten (e.a.) op de campus is een belangrijk instrument om integratie, en daarmee het internationaal klimaat van de campus, te bevorderen.
Vertaling naar concreet beleid
9.De UT streeft ernaar dat woongroepen bestaan uit minimaal 4 en maximaal 6 wooneenheden.
10.De UT streeft ernaar dat alle wooneenheden eigen douche en toilet hebben.
11.De UT streeft ernaar dat de verdeling zelfstandige woonruimte/onzelfstandige woonruimte 75%-25% bedraagt (conform huidige situatie)
12.De UT streeft ernaar dat het percentage gemeubileerde kamers 35% (nu 10%) bedraagt (gelijk aan het verwachte percentage internationale studenten).
13.Eerstejaarsstudenten, of het nu bachelors, masters of Phd’s betreft, krijgen een kamergarantie op de campus (dit geldt dus ook voor internationale- én voor regionale studenten)
14.Die kamergarantie geldt uitsluitend voor wooneenheden in woongroepen ( idee achter 13 en 14 is dat we nieuwe studenten een veilige en stimulerende omgeving bieden die het studie- rendement en het Alma Mater-idee ten goede komt: geen verplichting, maar een aanbod)
15.Eerstejaars internationale studenten krijgen een gemeubileerde kamer aangeboden (dus ook in een woongroep).
16.Per woongroep is minimaal één en zijn maximaal twee internationale studenten verplicht.
17.De UT streeft naar 3.500 wooneenheden op de Campus (nu 2.260: op die wijze kan de kamergarantie voor nieuwe studenten worden gegarandeerd)
18.De campus heeft een hotel/appartementenfaciliteit nodig voor kortverblijvenden en gasten (< zes maanden).
19.Studenten worden gestimuleerd hun kamer in de zomermaanden te ontruimen tbv deelnemers aan de Summer University (Bv 4 weken vrijgeven van de kamer levert op teruggave van 1 maand huur + een bonus van X%).
20.Coöptatie-regeling: het CvB acht het wenselijk dat de coöptatie-regeling wordt geschrapt.
21.Om de noodzakelijke doorstroom te bevorderen, opdat er voldoende kamers beschikbaar zijn om de kamergaranties te kunnen waarmaken, kan overwogen worden een maximale woonduur in te voeren. (probleem daarbij is dat dit tot gevolg heeft dat woongroepen onevenwichtig samengesteld zullen zijn: oudere nieuw ingestroomde masterstudenten en oudere internationale studenten worden opgevangen door jongere bachelors).
BIJLAGE 1. Feiten & cijfers
De UT kent zo’n 8.850 studenten (BA, MA en Phd’s).
Internationale studenten | Totaal aantal studenten | |
BA & MA | 1086 | 8245 |
Phd’s | 281 | 613 |
De campus kent zo’n 2.260 kamers verdeeld over de volgende woonsituaties:
Ingericht | Niet-ingericht | |
Onzelfstandig (woongroep) | 99 | 1609 |
Zelfstandig | 128 | 428 |
Onduidelijk is welke doelgroepen welke kamers bezetten. Het systeem van De Veste voorziet niet in deze informatie. Op basis van het aantal verhuurde ingerichte wooneenheden komt De Veste tot de conclusie dat er op de Campus zo’n 240 buitenlandse studenten wonen (circa 10% van het aantal Campusbewoners).
BIJLAGE 2. Eigendom, beheer en exploitatie Campushuisvesting
De studentenwoningen op de Campus zijn sinds 1995 in handen van een commerciële marktpartij. Woningstichting De Veste en Acasa studentenhuisvesting zijn per 1 januari 2008 officieel gefuseerd. Eigendom, beheer en exploitatie van de wooneenheden op de Campus zijn daarmee in één hand. Bij de aankoop van het recht van erfpacht en de gebouwen, per 9 februari 2005, is bedongen dat De Veste de noodzakelijke investeringen zal doen ten behoeve van de realisatie van nieuwe woongelegenheden op de campus en renovatie van de bestaande woongelegenheden. Concreet is afgesproken dat De Veste minimaal 700 wooneenheden realiseert ter vervanging van bestaande eenheden en voorts dat De Veste, wanneer de markt dat toelaat, 500 eenheden realiseert ter uitbreiding van het aanbod van wooneenheden. De Veste/Acasa draagt zorg voor de verhuur van wooneenheden aan studenten. De huur van huisvesting voor internationale studenten geschiedt collectief via de afdeling Housing van het International Office. Housing reserveert voor risico en rekening van de UT 180 kamers van De Veste. Het is de bedoelling dat dit aantal gaat stijgen: 300 in september 2009, 400 in september 2010 en 500 in september 2011.