Wetenschappers van de Universiteit Twente hebben een techniek bedacht om de meest optimale zaadcel te vinden. De onderzoekers laten zien dat een enkele zaadcel sneller gaat bewegen met de staart als de temperatuur toeneemt, terwijl het daalt als de omgeving kouder wordt. Tevens zorgt het toevoegen van een cafeïne dat de zaadcel anders gaat bewegen. Deze toepassing helpt een ongewenst kinderloos stel op termijn bij een vruchtbaarheidsbehandeling zoals een reageerbuisbevruchting.
In het ziekenhuis kan een ongewenst kinderloos stel diverse vruchtbaarheidsbehandelingen ondergaan, waaronder bijvoorbeeld ICSI (intracytoplasmatische sperma injectie). Dit is een vorm van reageerbuisbevruchting. Bij deze procedure wordt een zaadcel geselecteerd door de laborante en geïnjecteerd in de eicel van de vrouw. Nadat er celdeling plaatsvindt, wordt zo’n embryo teruggeplaatst in de baarmoeder en hoopt men dat er een succesvolle zwangerschap ontstaat.
Zaadcellen vangen
In 2014 zijn er bijna 7.000 ICSI behandelingen in Nederland gestart. Tijdens de ICSI procedure vindt er zaadcelselectie door een laborante plaatst. Dit gebeurt aan de hand van de vorm en beweeglijkheid van de zaadcel, waarna de laborante besluit om deze wel of niet te injecteren. Om deze procedure objectiever te maken hebben wetenschappers van de UT een microfluïdisch platform ontwikkeld, waarmee enkele zaadcellen gevangen kunnen worden.
Elektroden
Onderzoekster Loes Segerink (UT-instituten MESA+ en MIRA): “Vlakbij de gevangen zaadcel hebben wij elektroden geplaatst en door middel van weerstandsmetingen zijn wij in staat om het bewegen van de staart te meten (zie figuur 1). Door verschillende testjes kunnen we het effect op de beweging van de zaadcel meten.” De onderzoekers laten zien dat een enkele zaadcel sneller gaat bewegen met de staart als de temperatuur toeneemt, terwijl het daalt als de omgeving kouder wordt. Tevens zorgt het toevoegen van een cafeïne dat de zaadcel anders gaat bewegen.
Nog veel onderzoek nodig
Segerink: “Uiteindelijk hopen we dat zo’n platform gebruikt kan worden om de optimale zaadcel te kiezen die de meeste kans geeft op een succesvolle zwangerschap.” Voordat dit daadwerkelijk zo ver is, is er nog veel onderzoek naar de eigenschappen van individuele zaadcellen nodig en hoe deze te relateren zijn aan de vruchtbaarheid. De komende jaren gaan de wetenschappers zich hier verder op richten.
Figuur 1: A een gevangen zaadcel tussen de twee elektrodes en B de weerstandsverandering die gemeten wordt met de twee elektrodes. Op 2,5 seconden wordt er een zaadcel gevangen tussen de elektrodes en je kunt dit terugvinden in het signaal inclusief de staartbewegingen (aangepast van de Wagenaar et al. 2).
