UTFaculteitenEEMCSNieuwsMobiel meten breinsignalen bij bewegingsstoornissen

Mobiel meten breinsignalen bij bewegingsstoornissen

De mobiliteitsproblemen bij Parkinson, MS of Huntington zijn voor iedere patiënt weer anders. Wil je meten wat er in het brein gebeurt bij een bewegingsstoring, dan kun je dat alleen doen als de patiënt mobiel is. De Universiteit Twente en Radboud Universiteit gaan daarom, samen met enkele ondernemingen, een mobiel meetsysteem ontwikkelen voor onder meer het meten van EEG en de hersendoorbloeding. De metingen leiden dan tot een gepersonaliseerde strategie om de bewegingsstoring te compenseren.

Motorische storingen bij ziekten als Parkinson zijn op zichzelf al erg ontwrichtend. Maar ze kunnen ook nog weer leiden tot een serie van complicaties door bijvoorbeeld valpartijen. Een voorbeeld is  ‘freezing of gait’ (FOG), waarbij de loopbeweging van het ene op het andere moment blokkeert. Er zijn technieken - zogenaamde cueing - om deze storing te compenseren, bijvoorbeeld met lasers op de schoenen of het aanbieden van een ritmisch signaal, maar die krijgen nu nog geen signaal van het brein wanneer ze nodig zijn: ze hebben geen voorspellende gaven.

Persoonlijke diagnose

Een beter beeld ontstaat met metingen van EEG en doorbloeding, gekoppeld aan bijvoorbeeld detectie van balansproblemen. Maar het heeft geen zin om die metingen liggend of zittend te doen in het ziekenhuis, de patiënt moet juist mobiel zijn en de tests moeten mogelijk zijn in verschillende omgevingen – vertrouwd of juist onbekend. De projectpartners gaan daarom een mobiel meetsysteem ontwikkelen dat een persoonlijke diagnose mogelijk maakt en vervolgens een op maat gemaakte strategie ontwikkelt om de bewegingsstoring te compenseren.

Combinatie van technieken

Dit systeem gaat gebruikmaken van mobiele EEG-metingen, en ook van de techniek functional near-infrared spectroscopy (fNRIS) die met licht de doorbloeding van het brein kan meten en een waardevolle aanvulling levert op de EEG signalen. Daarnaast gaat het systeem data verzamelen via een smartphone of andere ‘wearables’. Al deze gegevens samen, verwerkt door slimme algoritmen, leveren een beeld op dat de basis is voor een persoonlijk advies of een gerichte ‘cueing’ actie die de storing compenseert en nare gevolgen voorkomt.

Team

In het nieuwe project PROMPT (Personalized care and Research on Motoric-dysfunctioning for Patient-specific Treatments) werken onderzoekers van de Universiteit Twente (TechMed Centre, groep Biomedical Signals and Systems) samen met collega’s van de Radboud Universiteit Nijmegen (Donders Instituut voor brein, cognitie en gedrag). Projectleider is prof. Richard van Wezel, die zowel aan de UT als aan het Donders Instituut verbonden is. Vanuit de UT is onder meer onderzoeker dr.ir. Ciska Heida betrokken bij het project.

Zij werken samen met de ondernemingen ANT Neuro (UT-spinoff, gespecialiseerd in mobiele EEG apparatuur), Artinis Medical Systems (Nijmegen, gespecialiseerd in fNRIS-meetapparatuur), Orikami (Nijmegen, dataverwerking). Ook ParkinsonNet, landelijk netwerk van zorgverleners voor Parkinson, is betrokken bij het project.

PROMPT wordt mogelijk gemaakt dankzij een subidie van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling, in het ‘Operationeel Programma Oost’ (OP oost). Het project, dat drie jaar loopt, heeft een totaalbudget van bijna 5 miljoen euro.

ir. W.R. van der Veen (Wiebe)
Persvoorlichter (aanwezig ma-vr)
+31 53 489 4244 | +31 6 12185692
 w.r.vanderveen@utwente.nl
Gebouw: Spiegel Tuin